بررسی رابطه بین بُعدهای جوّ سازمانی و کاربست شاخص‌های نوآوری برنامة درسی مطالعة موردی دانشگاه اصفهان و دانشگاه علوم پزشکی اصفهان

ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی

مقاله 2، دوره 5، شماره 1، مرداد 1394، صفحه 23-47   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

نویسندگان

محمدرضا نیلی^{* 1}؛ ستاره موسوی²

¹دانشگاه اصفهان، استادیار گروه برنامه ریزی درسی، اصفهان، ایران (نویسندة مسئول)edu.ui.ac.ir@ m.nili.a

²دانشگاه اصفهان، گروه برنامه ریزی درسی، اصفهان، ایران، دانشجوی دکتری[e-mail]

چکیده

زمینه: از نگاه بیشتر متخصصان آموزشی، جوّ سازمانی مهم‌ترین منبع  کاربست شاخص‌های نوآوری‌های آموزشی و برنامة درسی و در نتیجه پرورش دانش آموختگانی خلاق است.
هدف:پژوهش حاضر به منظور بررسی رابطه بین شش بُعد جوّ سازمانی (تصور سازمانی، هدف‌های کلی، امکانات اجتماعی و فرهنگی،  نظم و قانون و مردم سالاری)، با میزان کاربست شاخص‌های نوآوری در برنامة درسی شامل نوآوری هدف‌ها، نوآوری محتوا، نوآوری فعالیت‌های یاددهی -یادگیری و نوآوری روش‌های ارزش‏یابی است.
روش: این تحقیق از نوع کاربردی و توصیفی همبستگی است.جامعة آماری اعضای هیئت علمی دانشگاه‌های اصفهان و علوم پزشکی اصفهان بودند که 126 عضو هیئت علمی ‌در دانشگاه اصفهان، 174 عضو هیئت علمی ‌در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان  از طریق نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای متناسب با حجم نمونه انتخاب شدند. ابزارهای اندازه‌گیری  این پژوهش پرسشنامة جوّ سازمانی گل (2008) و پرسشنامة میزان کاربست شاخص‌های نوآوری برنامه درسی محقق ساخته است.
یافته‌ها: تحلیل یافته‌ها نشان داد که 1) بین بُعدهای جوّ سازمانی و میزان کاربست شاخص‌های نوآوری برنامه درسی  رابطة مثبت و معنادار وجود دارد. 2) بین بُعدهای جوّ سازمانی  و میزان کاربست شاخص‌های نوآوری در هدف‌های  برنامة درسی، محتوای برنامة درسی، فعالیت‌های  یاددهی-یادگیری و روش‌های ارزش‏یابی برنامة درسی رابطة مثبت و معنادار وجود دارد. 3) بین میانگین جوّ سازمانی و میزان کاربست شاخص‌های نوآوری در برنامه درسی با توجه به متغیرهای دموگرافیک (سابقة خدمت، نوع دانشگاه‌، نوع دانشکده، مرتبه علمی و سفرهای علمی) تفاوت معنادار وجود دارد و 4) بین میانگین جوّ سازمانی و میزان کاربست شاخص‌های نوآوری در برنامة درسی با توجه به متغیرهای دموگرافیک (جنسیت) تفاوت معنادار وجود ندارد.
نتیجه‌گیری: مدیران و برنامه‏ریزان آموزشی می‌توانند با کاربست سبک‌ها و رویکردهای مناسب اجرایی و اداری زمینه تسهیل هر چه بیشتر شاخص‌های نوآوری برنامه‌های درسی را برای اعضای هیئت علمی فراهم کنند.

کلیدواژه‌ها

جوّ سازمانی؛ نوآوری؛ نوآوری برنامه‌های درسی؛ شاخص‌ها؛ آموزش عالی

مراجع

حسینی خواه، علی (1387). بررسی نظریه‌ی انتشار نوآوری در حوزه آموزش. فصلنامه نوآوری‌های آموزشی، 26، 7: 178-151.

خسروی، رحمت‏الله؛ سجادی، سیدمهدی (1390). تحلیلی بر نظریة انتقادی تعلیم و تربیت و دلالت‌های آن برای برنامه درسی. پژوهش در برنامه درسی، سال هشتم، دوره دوم، شماره4 (31):1-14.

شرفی، محمد. (1387). نوآوری در آموزش عالی (بر پایه مدل بالدریج). مجله تدبیر، 191.

ضرغامی، حمیدرضا؛ جعفری، مصطفی؛اخوان، پیمان (1391). بررسی رابطه بین خلاقیت و انگیزه افراد برای نوآوری در سازمان‌های پژوهشی: مطالعه موردی در پژوهشکده پردازش هوشمند علائم.  ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، بهار 1391، دوره 1، شماره 4: 37-63

Huba, M. E. & Freed, J. E. (2000). Learner-Centred Assessment on College Campuses: Shifting the Focus from Teaching to Learning, Allyn& Bacon.

Paulson, Carole. (2008). Faculty teaching experiences in innovative nursing curriculum, an interpretive phenomenological study. Unpublished Doctoral Dissertation, University of Phoenix.

Peeco, S. (2009). Acceptation of educational innovation .Journal of vocational behavior, 48, 275-300.

Renea edwards, Jennifer. (2010). A multilevel of leadership , change – oriented  staff,  and propensity for innovation adoption. Unpublished Doctoral Dissertation.

Ryder, J. Banner, I. Homer, M. (2014). Teachers’ experiences of science curriculum reform. SSR March 2014, 95(352).

Saldana, L., Chapman, J. E., Henggeler, S.W., & Rowland, M. D. (2007). Assessing organizational readiness for change in adolescent treatment programs. Journal of Substance Abuse Treatment 33, 159-169.

Stringer, N (2002). Organizational climate, Management, 43, 211-220.

Simpson, D. D., & Flynn, P. M. (2007). Moving innovations into treatment: A stage-based approach to program change. Journal of Substance Abuse Treatment, 33, 111-120.

 Sharma, J. (2010). Innovation curriculum in the higher education. Journal of Vocational Psychology, Vo1. 12, 304-309.

Wang, Hong, Cheng, Liying. (2008). The Impact of Curriculum Innovation on the Cultures of Teaching. Chinese EFL  Journal. Vol. 1 Issue 1. 29-

 Wu, C., Neubert, M., & Yi, X. (2009) Comparative study of relation between innovation and organizational climate in university in India: The mediating role of justice perceptions. .Journal of Applied Behavioral Science, 43, 327-351.

Wang, L., Ertmer, P.A., & Newby, T. J. (2004).Increasing preserve teachers’ self-efficacy beliefs for technology integration. Journal of Research on Technology in Education, 36(3), 231–250.

Taatila, Vesa P. (2010). Learning innovation in higher education. the journal of ducation training, 52(1), 48-61.

Tzu Min, Hui. (2009). Renovations and Innovations of Curriculum Design of English for General Purposes. In S.-M.Kao, & S.C.-y.Hsieh (Eds.), MDALL Monograph.