تأملی بر نقش دوره‌های آموزشی بر ایجاد روحیة کارآفرینی در بین دانشجویان دانشگاه

ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی

مقاله 5، دوره 5، شماره 1، مرداد 1394، صفحه 93-112   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

نویسندگان

سعید غیاثی ندوشن^{* 1}؛ سمیرا فلاحیانی²

¹استادیار گروه مدیریت و برنامه‌ریزی آموزشی دانشگاه علامه طباطبائی (نویسندة مسئول)[e-mail]

²کارشناس ارشد برنامه‌ریزی آموزشی از دانشگاه علامه طباطبائی[e-mail]

چکیده

زمینه: کارآفرینی دانشگاهی به عنوان یک رویکرد و همچنین به عنوان رسالت سوم دانشگاه‏ها و آموزش عالی در سال‏های اخیر مورد توجه قرار گرفته است.
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش دوره‏های آموزشی بر ایجاد و پرورش روحیه کارآفرینی در بین دانشجویان انجام شد.
روش: طرح پژوهش کمی و روش آن توصیفی از نوع پیمایشی است. داده‏های این پژوهش با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته بر اساس ابعاد مطرح شده توسط مک کلاند جمع آوری شد. روایی آن توسط صاحبنظران و خبرگان مورد تأیید قرار گرفت و پایایی ابزار نیز با استفاده از روش آلفای کرونباخ محاسبه شد که  92/0گزارش شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی به تعداد 2500نفر است که در سال تحصیلی 94-1393در پردیس مرکزی مشغول به تحصیل بودند. از این تعداد با استفاده از روش نمونه گیری نمونه گیری تصادفی خوشه‏ای و از طریق جدول مورگان 335 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند.
یافته ها:طبق یافته های پژوهش همه مؤلفه های کارآفرینی که در این پژوهش مورد اندازه‏گیری قرار گرفته‏اند (توفیق‏طلبی، تحمل ابهام، اعتماد به نفس، مخاطره‏پذیری و خلاقیت) کمتر از حد متوسط گزارش شده‏اند. همچنین نقش دوره های آموزشی در ایجاد روحیۀ کارآفرینی و مؤلفه های آن در بین دانشجویان مرد و زن تفاوت معناداری نداشت.
نتیجه گیری: دوره‏های آموزشی که دانشگاه علامه‏طباطبایی برگزار می‏کند بر پرورش روحیه کارآفرینی در دانشجویان تأثیر ندارند و لذا برنامه های آموزشی این دانشگاه با نگاهی استراتژیک باید بازاندیشی، بازطراحی و بازآفرینی شوند.

کلیدواژه‌ها

دوره‌های آموزشی؛ کارآفرینی؛ روحیه کارآفرینی؛ کارآفرینی دانشگاهی

مراجع

احمدپور داریانی، محمود (1381). آیا کارآفرینی استراتژی دانشگاه را تغییر می‌دهد. رهیافت، شماره 29، بهار 1382، صص: 25-15.

احمدی، محمد (1385)، نیازسنجی آموزش کارآفرینی در دانشجویان دورة کارشناسی رشته برق دانشکده فنی دانشگاه تهران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روان‏شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران.

بازرگان، عباس (1387)، مقدمه‌ای بر روش‌های تحقیق کیفی و آمیخته، رویکردهای متفاوت در علوم رفتاری، تهران، نشر دیدار.

جعفری‌مقدم، سعید؛ فخارزاده، آرزو سادات (1390). توسعة نگرش کارآفرینانه در کتاب‌های درسی (مطالعه موردی: کتاب‌های فارسی دورة دبستان).  فصلنامه علمی پژوهشی توسعهٔ کارآفرینی، سال سوم، شمارة یازدهم، ص66-47.

رضایی، بیژن (1392). ارائه الگوی کارآفرینی دانشگاهی با تأکید بر ارتباط صنعت و دانشگاه. رسالة دکتری مدیریت آموزشی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی.

شریفی، آزیتا (1391). بررسی کارایی و تناسب آموزش‌های ارائه‌شده در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی با نیازهای آموزشی جهت ایجاد و ارتقاء کارآفرینی. ماهنامه مهندسی مدیریت، سال پنجم، شماره چهل و ششم، ص 62-53.

شکاری، عباس و همکاران ( 1388)، مقایسه کارایی برنامه درسی کارآفرینی برای بهینه‌سازی محتوا در دانشجویان رشته‌های مختلف فنی و حرفه‌ای (مطالعه موردی: کاشان)، چکیده مقالات اولین همایش ملی کارآفرینی دانشگاه کاشان.

سالازار، میلتو (1383). مقدمه‌ای بر کارآفرینی، ترجمه سیامک نطاق. چاپ اول، سازمان ملی بهره‌برداری ایران.

صالحی، سعید و برادران، مسعود (1384). راهکارهای به‌کارگیری کارآفرینی در آموزش کشاورزی، مجموعه مقالات همایش ملی کارآفرینی، ص 316-297.

صفر زاده، حسین؛ فرهنگی، علی‌اکبر (1386). کارآفرینی. تهران: انتشارات مرکز دانشگاه تهران، با همکاری مؤسسه کار و تأمین اجتماعی، ص 72.

ندیو خانلو، سمیرا (1387). تدوین الگوی انتقال تجاری دانش و الزامات کارآفرینی دانشگاهی (بر اساس مقایسه روش‌های پنج دانشگاه معتبر جهان). پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده مدیریت دانشگاه تهران.

Agarwal, R., & Prasad, J. (2014). A conceptual and operational definition of personal innovativeness in the domain of information technology. Inf Syst Res, 9 (2):204–215.

Atkinson , J., & Raynor, J. (1974). Motivation and achievement. Winston: Washington.

Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2007). Research Methods in Education. London: Routledge.

Etzkowitz, H., Splund, P., & Nordman, N. (2001). Beyond Humboldt: Emergence of Academic Entrepreneurship in the U.S & Sweden. CERUM, Working paper.

Fayolle, A., Gailly, B., & Narjisse, L. (2006). Effect and counter-effect of entrepreneurship education and social context on student’s intentions. Studios de Economic Applicate, Vol. 24, No. 2, pp. 509 – 523.

Grote, G., & James, L. (1991). Testing behavioral consistency and coherence with the situation response measure of achievement motivation. Multivariate Behav Research, 26:655–691 doi: 10.1207/s15327906mbr2604_5.

Gürol, Y., & Atsan, N. (2005). Entrepreneurial Characteristics among University Students and Training in Turkey. Education and Training, Vol. 48, Issue, 1, pp. 25-38.

Hansemark, O. (2003). The effects of an entrepreneurship program on need for achievement and locus of control of reinforcement. International Journal of Entrepreneurial Behaviour and Research, Vol. 4, No. 1, pp.28–50.

Ho, T., & Koh, H. (1992). Differences in psychological characteristics between entrepreneurially inclined accounting graduates in Singapore. Entrep Innov Change, 1:243–254.

Kirkwood, j. (2007). Igniting the entrepreneurial spirit: is the role parents play gendered? International Journal of Entrepreneurial Behaviour and Research, Vol. 13, No. 1, pp.39–59.

Kliem, R. L., & Ludin, L. S. (2000). Reducing Project Risk, Hampshire. Gower: Publishing Company.

Koh, H. (1992). Differences in psychological characteristics between entrepreneurially inclined accounting graduates in Singapore. Entrep Innov Change, 250–266.

Levie, J. (1999). Entrepreneurship: my thane Reality. Science & Public Affairs, (17). pp. 24-25.

Linan, F., Rodriguez-Cohard, J., Rueda-Cantuche, C., & José, M. (2011). Factors affecting entrepreneurial intention levels: a role for education. International Entrepreneurship and Management Journal, Vol. 7, No. 2, pp. 195-218.

McClelland, D. (1987). Characteristics of successful entrepreneurs. Journal of Creative Behavior, Vol. 21, pp.219–233.

Nabi, G., & Linan, F. (2011). Graduate entrepreneurship in the developing world: intentions, education and development. Education and Training, Vol. 53, No. 5, pp. 325 – 334.

Rasmussen, E., & Srheim, R. (2006). Action – based Entrepreneurship Education. Technovation, (26). pp. 185- 194.

Rol, Y., & Atson, N. (2014). Entrepreneurial characteristics amongst university students: Some insights for entrepreneurship education and training in Turkey. Education+Training, 48 (1). Pp25-38.

Ropke, J. (2006). Knowledge Mobilization and Academic.

Rothaermel, F., Agung, S., & Jiang, L. (2007). University entrepreneurship: a taxonomy o f the literature. Industrial and Corporate Change, 16 (4), 691–791.

Sanchez, J. c. (2011). University training for entrepreneurial competencies: Its impact on intention of venture creation. International Entrepreneurship and Management Journal, Vol. 7, No. 3, pp. 239-254.

Siegel, D., Veugelers, R., & Wright, M. (2007). University commercialization of intellectual property: Policy implications. Oxford Review of Economic Policy, 23(4), 640-660.

Utsch, A., & Rauch, A. (2011). Innovativeness and initiative as mediators between achievement orientation and venture performance. European Journal of Work and Organizational Psychology, 9 (1). 45–62.

Wilson, F., Kickul, J., & Marlino, D. (2007). Gender, entrepreneurial selfefficacy, and entrepreneurial career intentions: Implications of entrepreneurship education Entrepreneurship. Theory and Practice, Vol. 31, No. 3, pp. 387-406.