بررسی تأثیر سطوح مختلف آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد چهار رقم ذرت دانه ای

یافته های نوین کشاورزی

مقاله 1، دوره 1، شماره 4 (تابستان 1386) 4، شهریور 1386، صفحه 267-278   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

لیلی صادقی^{* 1}؛ حمید مدنی²؛ مسعود رفیعی³

¹کارشناس ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی اراک

²عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی اراک

³عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی لرستان

چکیده

به منظور بررسی اثر رژیم های مختلف آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد چهار رقم ذرت دانه ای سینگل کراس 500 ، 647 ، 700 و 704 آزمایشی در قالب بلوک های کامل تصادفی به صورت اسپلیت پلات با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی سراب چنگایی خرم آباد وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی استان لرستان انجام شد. رژیم های آبیاری به عنوان فاکتور اصلی در سه سطح 75 ،100 و120 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر و هیبریدهای ذرت به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که رژیمهای مختلف شامل 75 و 120 میلی متر بترتیب بیشترین و کمترین مقدار عملکرد را بدنبال داشته اند. همچنین کاهش عملکرد دانه نتیجه کاهش تعداد ردیف در بلال، تعداد دانه در ردیف بوده است. همچنین عملکرد دانه نسبت به عملکرد بیولوژیکی حساسیت بیشتری به تنش خشکی نشان داد که صحت آن در کاهش شاخص برداشت منعکس گردید. مقایسه ارقام در این بررسی نشان داد که با دیررس شدن  محصول، میزان رشد و عملکرد آن افزایش می یابد.

کلیدواژه‌ها

ذرت؛ رژیم های آبیاری؛ عملکرد دانه؛ اجزای عملکرد

مراجع

1- امام، ی. و رنجبر، غ. 1378. تأثیر تراکم بوته و تنش خشکی در مرحله رشد رویشی بر عملکرد، اجزای عملکرد و کارآیی استفاده از آب در ذرت دانه ای. مجلة علوم زراعی ایران جلد دوم، شمارة 3 ص 62 - 51.        

2- انصاری، ح. 1377. تأثیر تنش آبی بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تربیت مدرس.

3- حیدری شریفآباد، ح. 1383. جذب آب و تعرق. وزارت جهاد کشاورزی. معاونت زراعت. کمیته ملی خشکی و خشکسالی کشاورزی.

4- خاکپور، ر. 1375. تعیین میزان آبیاری، مطالعه شاخص های رشد، عملکرد، اجزای عملکرد و راندمان مصرف آب دو رقم ذرت زود رس در اصفهان. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه صنعتی اصفهان.

5- خاوری خراسانی، س.، باصفا، م.، محمدی، م.، نبئی، ع. و بشارت نیا. ق. 1379. بررسی اثرات تنش آبی در مراحل ابتدایی رشد بر عملکرد ارقام هیبرید ذرت دانه ای. وزارت جهاد کشاورزی، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر.    

6- شعرباف خجسته، س. و احمدی، م. 1374. بررسی رژیم های مختلف آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد و خصوصیات فیزیکی و شیمیایی دانه ذرت. مجموعه مقالات پنجمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران. ص 251.

7- مجیدیان غدیری، ح. 1378و1379. تأثیر مقادیر مختلف کود نیتروژن وتنش خشکی بر روند تغییرات شاخص های رشد و ویژگی های ظاهری ذرت هیبرید سینگل کراس704. مجموعه مقالات هفتمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران.صفحه600.  

8- مساوات، س.، آساد، م.، کامکارحقیقی، ع.، امام، ی.، شاهی، ع. و خردنام، م. 1380. ارزیابی معیارهای مقاومت به خشکی و گزینش ژنوتیپ های مقاوم در ذرت. مجموعه مقالات هفتمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران. صفحه 608. 

9- ولدآبادی، ع.1380. بررسی اثرات تنش خشکی بر خواص کمی کیفی ذرت. مجموعه مقالات هفتمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران – کرج. ص 617.

10-Abul Hshem, M., Amin majundar, N. Abdul Hamid and M. Hossain, M. 1998. Drought stress on seed yield attributes,groth,cell membrance stability and gas exchange of synthesized Brassica napus L..J.Agronomy and Crop Science,180:129 – 136     

11-Allen, R. R. and Musick J. T. 1993. Planting date, water management, and maturity length relation for irrigation grain sorghum . Trans . ASAE . 36 (4):1123-1129 .

12-Boyer, J. S. and McPherson, H. G. 1975. Physiology of water deficit in cereal crops.Adv.Agronomy Journal 27:1-23.

13-Carciun, I. and M. Carciun. 1994. Irrigated maize response under limited water supply. Romanian. Agricultural Research .n 1:57 -61

14-Classen, M. M. and R. H. Shaw. 1970. Water deficit effects on corn .II.Grain component .Agron.J.62:652-655Cosculleola. F., and J. M. Fact.1992. Determination of maize ( zea mays L.) yield function in respect to water using a line sourse sprinkler . Field Crop . Abs ., Sep .93,5611.

15-Costa, J. O., L. G. R. Ferreira and F. D. E. Souza. 1988. Yield of maize under different levels of water stress  . Field Crop . June ., Sep .91,183.

16-Dek, H. H. 1986.  Effect of water use efficiency of irrigated corn . Agronomy Jornal78:1035-10400

17-Denise Mc Williams 2002.Drought Strategies for Corn and Grain Sorghum.

18- Doorenbas, J. and Kassam, A. H. 1979. Yield response to water F.A.O.Irrigation and Drainage,paper no .33.180p

19- Dwyer, L. M., D. W. Stewart, R. I. Hamilton and L. Houwing .1992. Ear position and vertical distribution of leaf area in corn .Agron .J.84:430-438.

20-Edmeades, 1994. Effect of water deficits on cereals. CIMMYT, Training department publications.12 – 14.   

21-Farley, O. R. and W. J. Coot.1998. Temperature and soil water effect on maize growth, development.yield and forage quality .Crop Sci :36:34-81.

22-G. U. Wo, WL. D ai, J. Y. Shen, X and Wang, c. 1989. Drought resistance of maize at different growth stages.plant physical.comm.No.:18-21 .         

23-Hooker, M. L. 1985. Grain sorghum yield and component yield response to timing and number of irrigation . Agronn . J .77 :810-812 .

24-Jama, A. O. and M . J. Ottman. 1993. Timing of the first irrigation in corn and water stress conditioning . Agron . J .85:1159-1161.

25-Nesmith, D. S. and J. T. Ritchie. 1992 .Short and long term response of corn to a pre anthesis soil water deficit .Agron .J.107-113.

26-Osborne, S. l.  J.S. Schepers, D.D. Francis and M. R. Schlemmer. 2002. Use of spectral radiance to in season biomass and grain yield nitrogen and water – stressed corn. Crop Sci. 42:165-171 .

27-Otegui, M. E., F. H. Anderson and E. E. Suero. 1995. Growth, water use , and kernel abortion of maize subjected to drought at silking . Field Crop Research . 40 : 87 -94.

28-Sepaskhah, A. R. and A. A. Kamkar–Haghighi. 1997. Water use and yield of sugar grown under every other furrow irrigation with different intervals. Agric . Water Mnage . 34 :71-79.

29-Setter, T. L. 1990. Trasport/harvest index:photosynthate partitioning in stressed plants.p.17-36. Stress responces in plant :Adaptation and acclimation echanism.Wiley – Liss.Inc. New York 14853.

30-Zinselmeier, C., M. J. Lauer and J. S. boyer. 1995. Reversing drought-induced losses in grain yield:Surose  Maintains embryo growth in maize.CropSci.35:1390-1400.