تأثیر زمان های تداخل علف هرز تاج خروس ریشه قرمز ( Amaranthus retroflexus L)برعملکرد لوبیا سبز (Phaseolus vulgaris L.)

یافته های نوین کشاورزی

مقاله 5، دوره 1، شماره 4 (تابستان 1386) 4، شهریور 1386، صفحه 321-331   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسنده

بهرام میرشکاری^*

عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز

چکیده

شناخت دقیق رقابت علف های هرز با گیاهان زراعی، دستیابی به بهترین روش های مدیریت آن ها را امکان پذیر می سازد. به منظور مطالعه عکس العمل صفات مرتبط با عملکرد لوبیاسبز به زمان های مختلف سبز شدن علف هرز تاج خروس ریشه قرمز آزمایشی در دانشگاه آزاد اسلامی تبریزانجام گرفت. آزمایشها در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی اجرا‌ شد. تیمارها شامل زمان های تداخل تاج خروس در شش سطح دو، چهار، شش، هشت و 10 هفته پس از سبز شدن لوبیا و تداخل تمام فصل آن و شاهد بدون علف هرز بودند. در تمامی تیمارها بذرهای تاج خروس همزمان با لوبیا کشت و در زمان­های مربوط به سطوح تیمار از مزرعه وجین شدند. نتایج نشان داد که تأثیر تیمارهای مختلف بر روی کلیه صفات  معنی دار بود. حضور تاج خروس در طول 28 روز اول دوره رشد بر روی درصد پوشش سبز لوبیا در مرحله گلدهی تأثیر نداشت. وزن ماده خشک اندام های هوایی لوبیا در شاهد بدون علف هرز (6/673 کیلوگرم در هکتار) مشابه با تیمارهای تداخل دو و چهار هفته ای تاج خروس در مراحل اولیه رشد بود. عملکرد نیام تیمار تداخل دو هفته­ای تاج خروس در مراحل اولیه دوره رشد لوبیا کاهش معنی­داری در عملکرد نیام ایجاد نکرد. میزان کاهش عملکرد تیمار تداخل تمام فصل علف هرز نسبت به شاهد بدون علف هرز برابر 67% درصد بود. با در نظر گرفتن حداکثر کاهش عملکرد مجاز 10% و نتایج این آزمایش بایستی کنترل تاج خروس را در صورت ادامه حضور آن در مزرعه تا بیش از چهار هفته اول رشد، ضروری دانست.

کلیدواژه‌ها

تاج خروس ریشه قرمز؛ تداخل؛ لوبیاسبز؛ عملکرد

مراجع

1- آقاعلیخانی، م.، مدرس ثانوی، ع. و بانکه­ساز، ا. 1381. تأثیر تراکم و زمان سبز شدن تاج خروس بر تجمع ماده خشک و اجزای عملکرد ذرت دانه ای. هفتمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، کرج. صفحه 630.

2- آقاعلیخانی، م. 1380. جنبه های اکوفیزیولوژیک رقابت تاج خروس و ذرت. رساله دکتری دانشگاه تربیت مدرس.

3- راشد محصل، م. ح.، رحیمیان، ح. و بنایان، م. 1371. علف های هرز و کنترل آن ها (ترجمه). انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.

4- صانعی شریعت پناهی، م. 1376. علف های هرز رایج خاور نزدیک. انتشارات نشر آموزش کشاورزی.

5- مظاهری، د. 1377. زراعت مخلوط. چاپ دوم، انتشارات دانشگاه تهران.

6- کوچکی, ع. و بنایان اول، م. 1380. زراعت حبوبات. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.

7- هادی زاده، م. ح. 1382. تاج خروس: شناخت و نحوه مبارزه. نشریه ترویجی وزارت جهاد کشاورزی، معاونت ترویج و نظام بهره برداری. 24 صفحه.

8- یدوی، ع.، آقاعلیخانی،م. و مدرس ثانوی، ع. م. 1383. دوره بحرانی کنترل علف­های هرز لوبیا چیتی در لردگان. هشتمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران، دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان. صفحه 294.

9-Aaron, G. H. 2002. Common waterhemp (Amaranthus rudis) interference in soybean. Weed Science. Vol. 50, PP: 607-610.

10-Aldrich, R. J. 1987. Predicting crop yield reductions from weeds. Weed Technol. 1: 199-206.

11-Barnes, P. W., W. Beyshlag, R. Rayel, S. D. Flint and M.M. Caldwell. 1990. Plantcompetition for light analyzed with a multispecies canopy structure in mixtures and monocultures of wheat and wild oat. Oecologia. 82: 560-566.

12-Bosnic, A. C. and C. J. Swanton. 1997. Influence of barnyard grass (Echinochloa crus- galli) time of emergence and density on corn (Zea mays L.). Weed Sci. 43: 276-282.

13-Clarence, J. and J. Swanton. 2002. Determination  of the critical period of weed interference in corn (Zea mays L.) and soybeans (Glycine max L.). Dept. of Crop Sci. Ontario, Canada.

14-Cowan, P., S. E. Weaver and C. J. Swanton. 1998. Interference between pigweed (Amaranthus spp.), barnyardgrass (Echinochloa crus-galli) and soybean (Glycine max). Weed Sci. 46(5): 533-539.

15-Durikh, M. M. 1999. Determination of critical period of weeds in lentil. Weed Sci. 1: 20-29

Gupta, O.P. 2000. Effects of weeds control in difference fenological stages of soybean. Weed Research. Vol. 3, PP:111-118.

16- Hagood, E. S., T. T. Bauman, J. L. Williams and M. M. Schreiber. 1980. Growth analysis of soybeans (Glycine max) in competition with velvetleaf (Abutilon theophrasti) and soybean (Glycine max). II: Population dynamics. Weed Res. 23, P: 103.

17-Arker, K. N., G. W. Clayton and A. M. Johnston. 1999. Time of weed removal for canola. Proc. Of the 10th International Rapeseed Conf. Canberra, Australia.

18-Harper, F. 1983. Inter-specific competition. In: Principle of arable crop production. PP: 198-229. Granada Publ.

19- Horak, M. J., D. E. Peterson, D. J. Chessman and L. M. Wax. 1994. Pigweed identification: A pictorial guide to the common pigweeds of the great plains. Manhattan, Kansas State Univ.

20-Horak, M. J. and T. M. loughin. 2000. Growth analysis of four Amaranthus species. Weed Sci. 48: 347-355.

21-Knezevic, S. Z., S. F. Weise and C. J. Swanton. 1994. Interference of redroot pigweed (Amaranthus retroflexus L.) in corn (Zea mays L.). Weed Soc. 42: 568-573.

22-Kropff, M. J., S. E. Weaver and M. A. Smiths. 1992. Use of ecophysiological models for crop weed interference relations amongst weed density. Relative time of weed emergence, relative leaf area and yield loss. Weed Sci. 40: 296-301.

23- Martin, A. C., H. S. Zim and A. L. Nelson. 1951. American wild life and plants: A guide to wild life food habits. Dover Publ., New York, 500pp.

24-Mc Lachlan, S. M., M. Tollenaar, C. J. Swanton and S. F. Weise. 1993. Effect of corn-induced shading on dry matter accumulation, distribution and architecture of redroot pigweed (Amaranthus retroflexus). Weed Sci. 41: 568-573.

25-Murphy, S. D., Y. Yakubu, S. F. Weise and C. J. Swanton. 1996. Effect of planting patterns and inter-row cultivation on competition between corn (Zea mays) and late emerging weeds. Weed Sci. 44: 856-870.

26-O'Sullivan, P. A., G. M. Weiss and V. C. Kossatz. 1985. Indics of competition for estimating rapeseed yield loss due to Canada thistle. Can. J. of Pl. Sci.65: 145-149.

27-Patterson, D.T. 1985. Comparative ecophysiology of weeds and crops. I: Reproduction and ecophysiology. Boca Raton. CRC Press.

28-Peters, N. C. B. and B. J. Wilson. 1983. Some studies on the competitioin between Avena fatua L. and spring barley. II: Variation of A. fatua emergence and development and its influence oncrop yield. Weed Res. 23: 305-311.

29-Rafael, A. M., S.C. Randall, J. H. Michael and B. J. John. 2001. Interference of palmer amaranth in corn. Weed Sci. 49: 202-208.

30-Rajcan, I. and C.J. Swanton. 2001. Understanding maize weed competition: resource competition, hight quality and the whole plant. Field Crops Res. 71(2): 139-150.

31-Ronald, A. E. 2000. Amaranthus retroflexus / pigweed. U.S. Department of Agriculture. 

32-Shurteff, J. L. and H.D. Coble. 1985. Interference of certain broadleaf weed species in soybeans (Glycine max). Weed Sci. 33: 654-657.

33-Spitters, C. J.T. and J.P. Vandenberg. 1982. Competition between crop and weeds: A system approach. In biology and ecology of weeds.(Eds. Holzner, W. and N. Numata). Dr. W. Junk Publ., The hague.

34-Swanton, C.J. and S. D. Murphy. 1996. Weed science beyond the weeds: the role of integrated weed management (IWM) in agroecosystem health. Weed Sci. 44: 437-445.

35-Tollenaar, M. and L. M. Dwyer. 1999. Physiology of maize. In: Crop yield physiology and processes. Eds. Smith, D.L. and C. Hamel. Springer- Verlag Berlin Hidelberg. 344p.

36-Effects of red root pigweed (Amaranthus retroflexuxs L.) interference times on yield of green bean (Phaseolus vulgaris L.)