بررسی واکنش ارقام کلزا به کشت تاخیری در شرایط آب و هوایی کرج

یافته های نوین کشاورزی

مقاله 2، دوره 1، شماره 3 (بهار 1386) 3، خرداد 1386، صفحه 191-199   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

امیدرضا سالی^{* 1}؛ حمید مدنی²؛ امیرحسین شیرانی راد³

¹دانشجوی سابق کارشناس ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی اراک

²عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی اراک

³عضو هیات علمی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج

چکیده

به منظور بررسی واکنش ارقام کلزا به کشت تاخیری، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر واقع در کرج انجام شد. این آزمایش به صورت اسپیلت پلات در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار انجام شد. تاریخ کاشت در دو سطح (7 مهر ماه و 1 آبان ماه) در کرت های اصلی و ارقام در 13 سطح در کرت های فرعی قرار گرفتند. ارقام مورد برررسی شامل Elite، Olpro، Sinatra، Sahara، Modena، Geronimo، ARG-91004، Dexter، SLMO46، Okapi، Frederic،  ORW20-3002و RG4504 بودند. صفات مورد بررسی شامل ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه و عملکرد دانه بود. نتایج نشان داد که با تاخیر در کاشت ارتفاع بوته، قطر ساقهو تعداد دانه در خورجین کاهش داشتند ولی این کاهش معنی دار نبود و در مورد صفت تعداد خورجین در بوته تاخیر در کاشت باعث افزایش این صفت شد. رقم Olpro با میانگین 126 سانتی متر بیشترین ارتفاع را در بین ارقام تولید کرد ولی بین ارقام از نظر قطر ساقه اختلاف معنی دار مشاهده نشد. بیشترین تعداد خورجین در بوته مربوط به رقم Sinatra با میانگین 47/78 عدد بود. همچنین بیشترین تعداد دانه در خورجین به رقم SLM046 اختصاص داشت. بیشترین وزن هزار دانه مربوط به رقم RG4504 بود. از لحاظ عملکرد دانه نیز بیشترین عملکرد در تاریخ کاشت اول و مربوط به رقم Elite به میزان 5271 کیلوگرم در هکتار می باشد.

کلیدواژه‌ها

کلزا؛ کشت تاخیری؛ تاریخ کاشت؛ رقم؛ عملکرد دانه

مراجع

1- احمدی، م. ر. 1370. ویژگی های بتانیکی و پاره ای از مسائل اساسی کشت گیاه روغنی کلزا. مجله زیتون.       شماره های 104 و 105.

2- باقری، م. 1379. گزارش نهایی طرح بررسی اثر تاریخ کاشت و تراکم کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد کلزای پاییزه رقم طلایه. مرکز تحقیقات کشاورزی استان گلستان.

3- بی نام. 1379. کلزا، به نژادی و به زراعی. بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر. مرکز تحقیقات کشاورزی استان گلستان.

4- جاوید فر، ف.، د. رودی و س. رحمان پور. 1380. زراعت کلزا. بخش تحقیقات دانه های روغنی. مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر.

5- خواجه پور، م. ر. 1372. اصول و مبانی زراعت. انتشارات جهاد دانشگاهی دانشگاه صنعتی اصفهان.

6-کمیبر، دی و دی. آی مک گریگور. 1378. کلزا، فیزیولوژی، زراعت، به نژادی و تکنولوژی زیستی. ترجمة: عزیزی، م. ا. سلطانی و س. خاوری. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.

7- Christmas, E. P. 1996. Evaluation of planting date for winter canola production in Indiana. In: J. Janic (ed.), Progress in new crops. P. 278-281.

8- Herbec, J. and L. Murdock. 1989. Canola production guide and research in Ketucky. Univ. Kentucky College of Agriculture.

9- Johnson, B. L., K. R. Mckay, A. A. Schneiter, B. K. Hanson, and B. G. Schatz. 1995. Influence of planting date on canola and crambe production. Journal of prodaction Agriculture. 8:594-599.

10- Khan, R. U., H. H. Muendel, and M. F. Chaudhry. 1994. Influence of topping rapeseed on yield components and other agronomic characters under varying dates of planting. Pakistan Journal of Botany. 26:167-171.

11- Mandal, S. M. A., B. K. Mishra and A. K. patra. 1994. Yield loss in rapeseed and mustard due to aphid infestation in rapect of different varieties and dates of sowing. Orissa Journal of Agricultural Research. 7:58-62.

12- Mckay, K. R., A. A. Schneiter, B. L. Johnson, B. K. Hanson and B. G. Sxhatz. 1992. Influence of planting date on canola and crambe production. North Dakota Farm Research. 49: 23-26.

13- Norton, G., P. E. Bilsborrow and P. A. Shipway. 1991. Comparative Physiology of divergent types of winter rapeseed. Organizing Committee, Sakatoon. 578-582.

14- Scaribric, D. H., R. W. Danils and M. Cook. 1981. The effect of sowing date on the yield and yield components of spring oilseed rape. J. Agric. Sci. Camb. 97:189-195.

15- Song, M., L. O. Copeland, and M. T. Song. 1995. Effect of planting date on freezing tolerance and winter survival of canola (Brassica napus L.). Korean Journal of Crop Science. 40:150-156.