بررسی خصوصیات کمی سه ژنوتیپ امیدبخش پنبه در منطقه معتدل کشور (خدآفرین)

اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی

مقاله 8، دوره 8، 2(30) تابستان، تیر 1393، صفحه 215-228   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

محمدباقر خورشیدی بنام^{* 1}؛ عمران عالیشاه²

¹استادیار پژوهش مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی، تبریز، ایران

²دانشیار پژوهش موسسه تحقیقات پنبه کشور، گرگان، ایران

چکیده

به منظور شناسایی ژنوتیپ‏ های برتر خارجی حاصل از هیبریداسیون، سه ژنوتیپ امیدبخش پنبه (tbl180، Teskhi-9  و Cri108) در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تکرار، در منطقه خدآفرین با رقم تجاری منطقه (ساحل) در دو سال زراعی 91 و 92 مورد مقایسه قرار گرفتند. ژنوتیپ­ ها در 6 خط شش متری با فواصل 20×80 سانتی­ متر کشت شدند. برخی صفات کمّی (عملکرد، زودرسی، ارتفاع بوته، تعداد و وزن غوزه) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اثر متقابل ژنوتیپ‏ ها × سال از نظر صفات عملکرد وش در چین اول و دوم، عملکرد دو چین، و یکنواختی عملکرد کاملاً معنی‌دار بود. اختلاف بین دو چین در هیچ یک از ژنوتیپ­ ها معنی‌دار نبود. ژنوتیپ تسخی 9 به خاطر داشتن بیشترین ارتفاع، بیشترین تعداد غوزه، وزن وش چین اول و دوم و مجموع دو چین نسبت به رقم ساحل با ارتفاع متوسط، تعداد غوزه در بوته برابر، حداقل وزن سی غوزه و یکنواختی رسیدگی در سال اول برتر بود. همچنین، ژنوتیپ تسخی 9 با حداقل TOL و حداکثر STI سازگارترین و ژنوتیپ­ های ساحل و cri108 با داشتن حداکثر TOL و حداقل STI به­ عنوان ناسازگارترین ژنوتیپ­ ها شناخته شدند.

کلیدواژه‌ها

تعداد غوزه در بوته؛ ژنوتیپ‏؛ غوزه‏؛ سال؛ hirsotum Gossypium