تعیین درجه حرارت سطح اراضی شهری با استفاده از تصاویر ماهوارۀ لندست (مطالعة موردی: کرج)

سنجش‌ازدور و سامانه اطلاعات جغرافیایی در منابع طبیعی

مقاله 2، دوره 6، شماره 2 - شماره پیاپی 19، شهریور 1394، صفحه 19-32   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

بهروز ابراهیمی هروی^{* 1}؛ کاظم رنگزن²؛ حمیدرضا ریاحی بختیاری³؛ ایوب تقی زاده⁴

¹دانش آموخته کارشناسی ارشد سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران اهواز

²دانشیار دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران اهواز

³استادیار دانشکده علوم زمین، دانشگاه خوارزمی

⁴مربی دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

درجه حرارت سطح زمین یک شاخص اصلی تعادل انرژی در کره زمین می­باشد و به عنوان ورودی داده در مدل­های تغییرات آب و هوایی، جزایر حرارتی شهری، انتخاب بهترین زمان برای فعالیت­های کشاورزی، مطالعه آتشفشان­ها، فعالیت­های زمین­گرمائی و شناسایی آتش­سوزی استفاده می­گردد. در این تحقیق درجه حرارت سطح زمین در سال­های 1985 تا 2003 با استفاده از 4 تصویر از سنجنده­های TM وETM⁺ استخراج شد. روش­های مورد استفاده برای استخراج درجه حرارت سطح زمین شامل دفتر علوم لندست، پنجره تکی، سبال، استفان- بولتزمن و تک کانالی می­باشد. به دلیل کثرت روش­ها و تعداد تصاویر مورد استفاده در این تحقیق و همچنین به منظور مشخص نمودن کارآمدترین روش استخراج درجه حرارت سطح زمین از نظر نزدیکی به داده­های زمینی، استفاده از یک روش آماری برای انتخاب بهترین روش اجرا شده، مورد نیاز است. شاخص آماری مورد استفاده در این تحقیق، شاخص میانگین خطای مطلق می­باشد. نتایج نشان داده است که در بین روش­های مورد استفاده بهترین روش در هر دو سنجنده TM و ETM⁺، روش استفان- بولتزمن می­باشد که در آن مقادیر شاخص میانگین خطای مطلق برای سنجنده­های TM و ETM⁺ به ترتیب برابر با 3/4 و 8/6 بوده و کمترین مقدار را در بین سایر نتایج دارا می­باشد.

کلیدواژه‌ها

جزایر حرارتی شهری؛ درجه حرارت سطح زمین؛ ماهواره لندست؛ میانگین خطای مطلق؛ اراضی کرج