ارزیابی ساختاری سیستم‌های جست‌وجوی یک‌پارچه به منظور ارائه یک الگوی ملی

دانش شناسی

مقاله 5، دوره 7، شماره 27، بهمن 1393، صفحه 55-72   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

شهلا سجادی¹؛ مظفر چشمه سهرابی^{* 2}

¹دانشجوی کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد

²دکترای علوم اطلاعات و ارتباطات، استادیار گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه اصفهان

چکیده

هدف: هدف از انجام این پژوهش ارزیابی ساختاری سیستم‌های جست‌وجوی یک‌پارچه به منظور کمک در ایجاد و طراحی سیستم جست‌وجوی یک‌پارچه ملی است.

روش پژوهش: پژوهش حاضر پیمایشی – تحلیلی، از نظر نوع کاربردی، و به روش ارزیابانه انجام شده است. جامعه آماری مورد بررسی در این پژوهش سیستم‌های جست‌وجوی یک‌پارچه است که بر اساس روش نمونه‌گیری در دسترس دو سیستم جست‌وجوی یک‌پارچه ابسکو و سامون دیسکاوری سرویس انتخاب شدند. اطلاعات از طریق مشاهده مستقیم و مصاحبه سازمان یافته با مدیران کارگزاران آن دو سیستم جست‌وجوی یک‌پارچه و بر اساس سیاهه وارسی محقق ساخته که شامل معیارهای لازم برای ارزیابی است، گردآوری شد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش‌های آمار توصیفی استفاده شد. بدین صورت که بر اساس معیارهای مطرح شده در مقوله‌های کلی سیاهه وارسی، در صورت دارا بودن آن معیار عدد یک و در صورت نداشتن عدد صفر لحاظ گردید. این ارزیابی با 144 مؤلفه در 9 مقوله کارآمدی جست‌وجو، قابلیت نمایش، بازیابی، تعامل کاربر، معتبرسازی، سفارشی سازی رابط، طراحی رابط، استانداردها و پروتکل‌های ارتباطی و حمایت فروشنده انجام شده است.
یافته ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که میزان مطابقت دو سیستم جست‌وجوی یک‌پارچه ابسکو و سامون دیسکاوری سرویس به ترتیب 05/93% و 94/81% می­باشد. بر این اساس، سیستم جست‌وجوی یک‌پارچه ابسکو دیسکاوری سرویس بیشترین مطابقت را با معیارهای ساختاری دارد.
نتیجه گیری: نتایج حاصل از ارزیابی ساختار دو سیستم جست‌وجوی یک‌پارچه ابسکو و سامون گویای آن است که ساختار هر دو سیستم جست‌وجوی یک‌پارچه در حد مطلوبی است. ولی سیستم جست‌وجوی یک‌پارچه ابسکو مطابقت بیشتری با معیارهای سیاهه وارسی دارد. نتایج نهایی پژوهش نشانگر مدل ساختاری پیشنهادی یک سیستم جست‌وجوی یک‌پارچه است.

کلیدواژه‌ها

سیستم جست‌وجوی یک‌پارچه؛ ابسکو دیسکاوری؛ سامون دیسکاوری؛ شاخص خدمات دیسکاوری

مراجع

اسدی، م.، (1389). روندها ونگرش­ها درمیان کنش­پذیری نظام سازماندهی دانش با رویکردی به زبان های راه گزین. ماهنامه الکترونیکی پژوهشگاه علوم وفناوری اطلاعات ایران، 16(1).

اصنافی، ا. ر.؛ حمیدی، ع. (1383) .  نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در توسعه آموزش و دانش با تأکید بر نقش کتابخانه های مجازی. مجله الکترونیکی مر کز اطلاعات و مدارک علمی ایران، 2(3).

دریک، م.، (1389). جستجوی یکپارچه: پرس وجویی ساده یا اندیشه­ای واهی. ماهنامه الکترونیکی پژوهشگاه علوم وفناوری اطلاعات ایران، 16(2).

علیپور حافظی، م.، (1388). بررسی نحوه مبادله اطلاعات در سیستم­های اطلاعاتی کتابخانه های دیجیتالی در ایران و ارائه الگوی پیشنهادی. پایان نامه دکترای کتابداری و اطلاع رسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات، تهران.

علیپور حافظی، م.، (1391). بررسی هزینه سازگاری یکپارچه سازی سامانه­های اطلاعاتی کتابخانه­های دیجیتالی در ایران. فصلنامه پژوهشگاه علوم وفناوری اطلاعات، 28(2).

فتاحی، ر.، (1391). به سوی یکپارچگی در محیط اطلاعاتی: چشم اندازهای ملی و جهانی. فصلنامه پژوهشگاه علوم وفناوری اطلاعات ایران، 28(2).

قانع، م. ر.، (1388). بررسی موانع دسترسی آزاد اعضای هیأت علمی دانشگاه های کشور به اطلاعات علمی و ارائه مدلی برای ارتباطات علمی ایران. پایان­نامه دکترای کتابداری و اطلاع رسانی، دانشگاه تهران، تهران.

کتابخانه دیجیتال،(1387). پیشنهاد کتابخانه دیجیتال یکپارچه(شبکه اطلاعاتی یکپارچه). تهران: شرکت رزسیستم، 9-10.

Armstrong, Annie R. (2009). Student perceptions of federated searching vs single database searching. Reference Services Review.37(3), 291-303

Asher, A. D., Duke, Lynda M. & Wilson, S.(2012). Paths of Discovery:  Comparing the Search effectiveness of EBSCO Discovery Service, Summon, Google Scholar, and Conventional Library Resources. College & Research libraries Pre-Print, In Press,

Boyd, J. (2006). The One-Box Challenge: Providing a federated search That Benefits the Research Process. Serials Review, [on line]. 32, 247-254

Caswell, Jerry V., Wynstra, J. D. (2010). Improving the search experience: federated search and the library gateway. Library Hi Tech.28(3), 391-401

Condit Fagan, J. & et al. (2012). Usability test results for a discovery in an academic library.  Information Technology and Libraries. March, 83-112

Dartmouth College Library, (2009). An evaluation of Serials Solutions Summon: as a discovery service for the Dartmouth College Library. Hanover.  Information Science and Technology, 11No, 60(2), 189-220

Dorner, Daniel G, Curtis, A. M., (2004). A Comparative review of common user interface softwar products for libraries. Library Hi- Tech,22(2) , 182-197

Drake Miriam A. (2010). Federated search. Translated by shahrbanoo sadeghi. Http://ejournal.irandoc.ac.ir ,16(2), 1-3

Joint, N. (2008). Managing the implementation of a federated search tool in an academic library. Library Review, 58(1): 11-16

Mohamed, Kh. A.; Hassan, A. (2008). Web usage mining analysis of federated search toolsfor Egyptian scholars. Program: electronic library and information systems. 42(4), 418-435.

Pesch, O. (2006). Re-inventing Federated searching, Serials Review, [online].32(3), 183-185

Randall, S. (2006). Federated Searching and Usability Testing: Building the Perfect Beast, Serials Review. 32, 181-182

Shokouhi, m. (2011). Federated Search. Boston: now publishers.

Xu, Fei (2009). Implementation of a federated search system: Resource Accessibility Issues, Serials Review. 35(4), 235-241.