نقش کتابخانه‌های آموزشگاهی در تأمین نیازهای پژوهشی دانش‌آموزان دبیرستان‌های سمای تهران

دانش شناسی

مقاله 6، دوره 7، شماره 27، بهمن 1393، صفحه 73-82   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

سعید غفاری¹؛ فاطمه نیکخو^{* 2}

¹استادیار دانشگاه پیام نور قم، ایران

²دانش‌آموختۀ کارشناسی‌ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران

چکیده

هدف: پژوهش حاضر، با هدف پرداختن به اهمیت و نقش کتابخانه­های مدارس غیرانتفاعی دخترانه و پسرانه سما دوره متوسطه شهر تهران در جهت تأمین نیازهای پژوهشی انجام پذیرفته است و بررسی میزان پاسخ‌گویی کتابخانه­های مدارس سما به نیازهای پژوهشی دانش­آموزان خود، از مباحث مورد بررسی است.

روش­ پژوهش: در این پژوهش از روش پیمایشی – کاربردی استفاده شده است. جامعه آماری 1400 نفر دانش­آموزان             دبیرستان­های سمای تهران می­باشد و ابزار گردآوری اطلاعات پرسش‌نامه است. با بررسی پژوهش­ها و منابع و پرسش‌نامه­های موجود، پرسش‌نامه اولیه­ای تهیه و جهت تعیین روایی صوری و محتوایی در بین 8 نفر از اساتید دانشگاه و متخصصان در رشته کتابداری توزیع و گردآوری گردید و برای برآورد پایایی نیز از فرمول آلفای کرونباخ (0.89 a=) استفاده گردید. برای سنجش داده­ها از آمار توصیفی و در بخش آمار استنباطی از ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شد.
یافته­ ها: طبق جدول مورگان، نمونه آماری جامعه مذکور 302 نفر است که به منظور صحت داده­ها، 360 پرسش‌نامه خود ساخته 34 سؤالی طراحی شده که به نظر اعتبار در پاسخ‌گویی 350 عدد آن قابل استناد است. پس از مطالعه و تحلیل داده­ها مشخص شد که 1/35% بر این باور هستند که کتابخانه­ها خیلی­کم پاسخ‌گوی نیازهای پژوهشی دانش­آموزان خود هستند، 40% معتقدند که این پاسخ‌گویی راکم، 9/14%  آن را متوسط و 10% دیگر نیز پاسخ‌گویی کتابخانه­ها را زیاد ارزیابی کردند.

نتیجه ­گیری: با توجه به پرسش مطرح شده و دیدگاه پاسخ دهندگان، میانگین نمرات 99/1 می­باشد که از مقدار متوسط طیف لیکرت 5 ارزشی که 3 می­باشد نیز پایین­تر است و در نتیجه‌گیری این نظر سنجی نشان می‌دهد که کتابخانه­های مدارس سما پاسخ‌گوی نیازهای پژوهشی دانش آموزان نمی­باشند.

کلیدواژه‌ها

کتابخانه‌های آموزشگاهی؛ پژوهش دانش‌آموزی؛ نیاز پژوهشی؛ تفکر پژوهشی؛ دبیرستان‌های سمای تهران

مراجع

احمدی فصیح، صدیقه (1385). ایجاد و گسترش کتابخانه‌های آموزشگاهی و نقش کتابخانه مدرسه در ایجاد عادت مطالعه در دانش‌آموزان. تهران: چاپار.

آژده، ف. (1388). ارائه خدمات اطلاعاتی در کتابخانه‌های آموزشگاهی دبیرستان شهر همدان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاداسلامی واحد همدان.

آقایاری، خ. (1372). آشنایی با کتابخانه‌های آموزشگاهی. تهران: تربیت.

باب‌الحوائجی، ف. (1378). نقش و اهمیت کتابخانه‌های آموزشگاهی و رهنمودهایی برای کتابخانه کودکان. تهران: پژوهشکده تعلیم و تربیت.

بهمن‌آبادی، ع. (1371). جایگاه کتابخانه‌های آموزشگاهی در نظام آموزش و پرورش. فصل­نامه کتاب،41.3،  27.

پریرُخ، م. (1388). کتابخانه‌های آموزشگاهی پویاسازی نظام آموزشی و مشارکت در فرآیند یاددهی – یادگیری. تهران: نشر کتاب.

خیابانی، ن. (1385). پژوهش مدرسه‌ای و دانش‌آموزی. تهران: شلاک.

رئوف، ع. (1388). پژوهش در کلاس درس. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.

سعادت، ر. (1388). موانع اطلاع ‌جویی در کتابخانه‌های آموزشگاهی و بررسی راه‌کارها. پیام کتابخانه، 54،  25.

قربانی، و. (1379). بررسی نیازهای اطلاعاتی دانش‌آموزان دبیرستان‌های شهر مشهد و ارزیابی مجموعه کتابخانه‌ها در برآوردن این نیازها. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، کتابداری و اطلاع رسانی،  دانشگاه فردوسی.

مجیدی، م. (1388). راهنمای ایجاد و گسترش کتابخانه‌های آموزشگاهی. تهران: مدرسه.

نشاط، ن.؛  حرّی ع. (1383). کتابخانه‌های آموزشگاهی و نقش آن در ایجاد عادت مطالعه. تهران: شبکه کتاب. 

American Association of school librarians and American library association.(2007) .standard for the 21st century learners.Retrieved2009-02-12 from:http://www.assl.org/ala/mgrrps/divs/aaslproftools/learningstandards/AASL_Learningstandards

Clarke, P. (1977). Working Together: Co-operation between Teachers and Librarians in the Field of School Libraries. The school librarian.4, 319-327.

Hinds, Mary A. (2003). The role of school Librarians in promoting and sustaining Information literacy. New York: IASL Newsletter

Ifla / Unessco. The School Library manifesto: school Library in teaching and learning for all.IFLA,2000 Retrieved2009-02-06-From:http//www.ifla org/VII/s11/pubs/guide02.pdf

Mary Ann Hindes.(2003). The Role of school Librarians in Promoting and sustaining Information Literacy. IASL Nesletter.