بررسی مقایسه‌ای موانع ساختار سازمانی استقرار مدیریت کیفیت در کتابخانه‌های دانشگاه علوم پزشکی و دانشگاه بوعلی سینا همدان

دانش شناسی

مقاله 3، دوره 8، شماره 28، اردیبهشت 1394، صفحه 27-38   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

زهره بهاری موفق¹؛ یدالله حمیدی²؛ آناهیتا گیتی^{* 1}

¹کارشناس ارشد کتابداری و کارمند کتابخانه دانشگاه علوم پزشکی همدان

²دانشیار دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی همدان

چکیده

هدف: مدیریت کیفیت در کتابخانه‌ها و مراکز خدمات اطلاع رسانی،  توسط اکثریت محققان در مفاهیم کیفیت، اصول مدیریت کیفیت، فرایندهای مرتبط و محدودیت‌های آن مورد توجه خاص قرار گرفته است.  لذا، پژوهش حاضر با هدف مقایسه بررسی موانع ساختاری استقرار مدیریت کیفیت در کتابخانه‌های دانشگاه‌های علوم پزشکی همدان و دانشگاه بوعلی سینا  انجام شد.

روش پژوهش: نوع پژوهش در این مطالعه توصیفی – تحلیلی، و از نوع مقطعی، و جامعه پژوهش مدیران و کارکنان شاغل در کتابخانه‌های دانشگاه‌های علوم پزشکی و بوعلی سینای همدان بودند. ابزار مورد استفاده برای جمع آوری اطلاعات در این تحقیق پرسش‌نامه بودکه شامل 29 سؤال (10 سؤال رسمیت، 9 سؤال پیچیدگی و 10 سؤال تمرکز) بود. پس از تکمیل پرسش‌نامه‌ها، اطلاعات گردآوری شده با استفاده از نرم افزار آماری اس پی اس اس تجزیه و تحلیل گردید.  تجزیه و تحلیل نتایج و تست فرضیه‌ها  بر مبنای آزمون آماری کای –  دو و مقایسه میانگین در بعد آمار استنباطی انجام شد.
یافته‌ها: طبق نتایج به دست آمده رسمیت در دانشگاه علوم پزشکی به میزان 3/47 و در دانشگاه بوعلی سینا  به میزان7/52،  پیچیدگی در دانشگاه علوم پزشکی به میزان 4/46 و در  دانشگاه بوعلی سینا  به میزان 6/53، تمرکز در دانشگاه علوم پزشکی به میزان 3/46 و در دانشگاه بوعلی سینا  به میزان 7/53 می باشد. در دانشگاه علوم پزشکی رسمیت با میانگین 84/2 و انحراف معیار 6/0، پیچیدگی با میانگین 35/2 و انحراف معیار 47/0، تمرکز با میانگین 89/2 و انحراف معیار7/0 و نیز در دانشگاه بوعلی سینا رسمیت با میانگین 3 و انحراف معیار 48/0، پیچیدگی با میانگین 029/2 و انحراف معیار 49/0 ، تمرکز با میانگین 35/2 و انحراف معیار 98/0 بر آورد گردیده است.

نتیجه­گیری: طبق تجزیه و تحلیل داده‌های این پژوهش، در مجموع کمترین موانع ساختاری استقرار مدیریت کیفیت در دانشگاه علوم پزشکی به میزان 47/2، و بیشترین موانع در دانشگاه بوعلی سینا به میزان 71/2 می باشد، و هر چه مقدار درصد موانع کمتر باشد، محیط برای استقرار مدیریت کیفیت مناسب تر است. بنابراین دانشگاه علوم پزشکی همدان واجد شرایط برای استقرار مدیریت کیفیت می­باشد.

کلیدواژه‌ها

کیفیت فراگیر- مدیریت؛ کتابخانه‌های دانشگاهی؛ دانشگاه علوم پزشکی همدان؛ دانشگاه بوعلی سینا

مراجع

اسدی، ا.(1379). ساختار سازمانی کتابخانة های دانشگاهی. پایان نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع رسانی. دانشگاه تهران.

اوانز، جی.  ا. (1379).  فرمول مدیریت برای کتابداران. ترجمه فرشته ناصری. مشهد: آستان قدس رضوی بنیاد پژوهش­های اسلامی.

بروفی،پ.؛کولینگ،ک. (1382).  مدیریت کیفیت در کتابخانه‌ها. ترجمه شهناز خدیوی. فصلنامه کتاب،49-48 .

حمیدی،  ی. (1385).  بررسیمهار‌ت‌هایمؤثردرتحولآفرینیواثربخشیمدیرانکیفیتفراگیردر دانشگاه‌های علومپزشکی. ارائه شده در هفتمین کنفرانس بین المللی مدیران کیفیت.  تهران.

خالویی، م. (1386). ارزیابی سطح مدیریت کیفیت فراگیر در کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه الزهرا و تربیت مدرس. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه الزهرا.

دفت، ر. ا. (1378). مبانی تئوری و طراحی سازمان. ترجمه علی پارسائیان ومحمد اعرابی. تهران: دفتر پژوهش­های فرهنگی.

رابینز، ا. (1379).  تئوری سازمان: ساختار و طرح سازمانی. ترجمه مهدی الوانی و حسن دانایی فرد. تهران: صفار.

سروری، م. (1384). کاوشی در مبانی فلسفی نظریه­ی مدیریت کیفیت فراگیر. تهران: مدیریت.

مرغوزار،  ا.(1385).  بررسی ابعاد ساختار ساختمانی (رسمیت، پیچیدگی، تمرکز) با تعهد مدیران مدارس استان لرستان. پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی دانشگاه آزاد خرم آباد.

نوری،  ع. (1383). میزان آمادگی کتابخانه­های دانشگاه علوم پزشکی ایران مصوب در شهر تهران برای پیاده سازی مدیریت کیفت فراگیر. پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علوم پزشکی ایران.دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی. تهران.

Barrionuevo, M. D; P'erez, A. M. (2008). Evaluation Of Academic Libraries In Andalusia (Southern Spain): An Efqm-Compliant Manual.  Available At: Http://Www.Arl.Org/States/North/ Program.Html.

 56-61. ,2005,Dadzie, Perpetues S.(2003). Quality Management Initiative In Blme Liblary: Possibilities. Challenges And Constrain For Top Management Commitment Library Management

25(1-2), 56-61

Dash. Jyotirmoy (2008).Total Quality Management In Libraries - A Perspective Approach. International Caliber- February 28-291

Domenico, G. (2009). Self-Assessment, Skill, Excellence: The Efqm Model In The Libraries, Available At: Http:// Www.Aib.Boll/2004/0404443.Html. Retrieved 15nov 2010

Hsieh,  Pao-Nuan; Chang ,Pao-Long; Kuen-Horng Lu . (2007).Quality Management Approaches In Libraries And Information Services. Libri, 50,191–201.

Rajashekhar D. K. (2009). The Importance Of Marketing And Total Quality Management In Libraries Electronic. Journal Of Academic And Specialibrarianship, 5 (2-3)

Szewczyk–Kłos, D .(2006).Contemporary Management Methods And The Structure Of Work Organization In Academic Libraries .World Librarians. 16(1).

Verma P.K.(2005). Measuring Quality Management Level With Reference To Iso 9000 And Tqm For Special Libraries In India. Annals Of Library And Information Studies, 49 (4),141-163