اثر بقایای گیاهان پوششی بر برخی ویژگی های فیزیکوشیمیایی خاک و سرعت سبز شدن سیب زمینی

اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی

مقاله 7، دوره 6، 1(21) بهار، تیر 1391، صفحه 79-90   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

مهدی غفاری^{* 1}؛ گودرز احمدوند²؛ محمدرضا اردکانی³؛ محمدرضا مصدقی⁴؛ فرهود یگانه پور⁵؛ محدثه غفاری⁶؛ مجتبی میرآخوری⁷

¹فرهیخته ی کارشناسی ارشد زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا همدان

²دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا همدان

³استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

⁴دانشیار گروه خاک شناسی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان

⁵فرهیخته‌ی کارشناسی ارشد زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز

⁶دانشجوی کارشناسی، گروه خاک شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود

⁷عضو باشگاه پژوهشگران جوان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج البرز

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی تأثیر بقایای گیاهان پوششی زمستانه بر سرعت سبز شدن سیب ­زمینی و درصد کربن آلی، وزن مخصوص ظاهری و دمای خاک در سال زراعی 88- 1387 در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا در قالب طرح بلوک­ های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد.تیمارهای اعمال شده شامل گیاهان پوششی زمستانه چاودار، جو و کلزا هر کدام در دو تراکم کاشت معمول (چاودار و جو ١٩٠ کیلوگرم در هکتار و کلزا ٩ کیلوگرم در هکتار) و سه برابر معمول (چاودار و جو 570 کیلوگرم در هکتار و کلزا 27 کیلوگرم در هکتار) و تیمار شاهد (بدون گیاه پوششی) بودند. نتایج نشان داد چاودار و جو با تراکم کاشت سه برابر، به ترتیب با تولید 1503.5 و1392.2 گرم در متر مربع، بیوماس بیشتری را نسبت به سایر تیمارها داشتند. ویژگی­ های فیزیکوشیمیایی خاک به طور معنی­ داری تحت تأثیر گیاهان پوششی قرار گرفت. به طوری­ که، تیمارهای چاودار، جو و کلزا با تراکم کاشت سه برابر و چاودار با تراکم کاشت معمول، دارای بیشترین میزان درصد کربن آلی خاک بودند و کود سبز چاودار، جو با تراکم کاشت سه برابر و تیمار چاودار با تراکم کاشت معمول به ترتیب 17.3، 18 و 18 درصد وزن مخصوص ظاهری خاک را نسبت به تیمار شاهد (قبل از کشت گیاهان پوششی) کاهش دادند. چاودار و جو با تراکم کاشت سه برابر به ترتیب 12 و 11 درصد میانگین دمای خاک را نسبت به تیمار شاهد افزایش دادند. افزایش دما در تیمارهای مذکور به ترتیب منجر به افزایش 20 و 12 درصدی سرعت سبز شدن بوته­ های سیب­ زمینی در مقایسه با تیمار شاهد شد. سایر تیمارها تفاوت معنی­ داری در مقایسه با تیمار شاهد نشان ندادند. بقایای گیاهان پوششی از طریق بهبود شرایط خاک سبب افزایش سرعت سبز شدن بوته­ های سیب­ زمینی شدند. 

کلیدواژه‌ها

جو؛ چاودار؛ خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاک؛ کلزا؛ گیاهان پوششی