کاربرد راهبرد راندن و ربودن push-pull در مبارزه با کرم گلوگاه انار Ectomyelois ceratoniae Zell و بهینه سازی آن در شرایط باغ های انار یزد

فصلنامه تخصصی تحقیقات حشره شناسی

مقاله 4، دوره 6، شماره 3، آذر 1393، صفحه 243-257   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

مرضیه خلیلی پور رکن آبادی¹؛ محمد امین سمیع^{* 1}؛ علی جعفری ندوشن²

¹گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ولی عصر رفسنجان

²بخش گیاه پزشکی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی یزد

چکیده

اناریکی از محصولات مهم باغی بوده و ایران سهم عمده­ ای از تولید جهانی را در برمی­ گیرد. کرم گلوگاه انار، (Ectomyelois ceratoniae Zell. (Lep.: Pyralidae مهم‌ترین عامل کاهش کمی و کیفی درختان انار می­ باشد. جهت بررسی اثر عصاره صمغ آنغوزه و فرومون جنسی طبیعی در قالب راهبرد رانش-ربایش (push-pull) بر خسارت این آفت، این پژوهش در سال­ های 1389-1390 در باغ انار مرکز تحقیقات کشاورزی یزد روی رقم ملس یزدی در قالب طرح بلوک ­های‌ کامل تصادفی انجام شد. چهار تیمار شامل پاشش عصاره صمغ آنغوزه، استفاده از فرومون جنسی کرم گلوگاه انار، آنغوزه + فرومون جنسی و شاهد بوده و پنج نمونه (درخت) برای هر تیمار در نظر گرفته شد. جهت پیدا کردن فاصله بهینه تله­ ها، پنج تیمار شامل یک و دو تله با دوره آنغوزه­ گذاری 10 و 15 روز و شاهد در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که در تمام فراسنجه­ های برآورد خسارت، تیمار شاهد بیشترین و تیمار رانش-ربایش کمترین مقدار هستند. نتایج نشان داد که هر سه روش کنترلی توانسته ­اند نسبت به شاهد خسارت آفت را از دیدگاه تمام فراسنجه ­های اندازه­ گیری شده کاهش دهند. نتایج نشان داد که کاربرد یک تله در قطعه مورد آزمایش (600 متر حاوی 25 درخت) و آنغوزه‌ گذاری به فاصله 15 روز، بهترین نتیجه را داشته است.

کلیدواژه‌ها

آنغوزه؛ فرومون جنسی؛ رانش-ربایش؛ کرم گلوگاه انار؛ Ectomyelois ceratoniae