سرعت روایت در رمان خشم و هیاهو

پژوهش های نقد ادبی و سبک شناسی

مقاله 4، دوره 6، شماره 19، خرداد 1394، صفحه 81-106   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

درّه دادجو^{* 1}؛ الهام شیروانی شاعنایتی^{* 2}

¹استاد گروه زبان و ادبیّات فارسی واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

²دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیّات فارسی واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

"ویلیام فاکنر"، یکی از داستان‌نویسان مدرن است که تأثیرِ هنرِ داستان‌نویسی او در داستان‌های ایرانی از جمله "سمفونی مردگان" اثر "عباس معروفی "مشاهده می‌شود. در این مقاله به بررسی سرعتِ روایت در رمانِ "خشم و هیاهو"، با تکیه بر نظریة روایت‌شناسی "ژرار ژنت" و عوامل مؤثر بر آن پرداخته شده است. سرعت و ضرب‌آهنگِ روایت، یکی از مؤلفه‌های بسیار مهم در روایت و از مهم‌ترین عناصر، در شکل طرح است. بررسی سرعت روایت برای آن است که نشان داده شود در یک اثر ادبی، کنش‌ها و رویدادها در طول چه مدّت زمانی رخ داده‌اند و در سنجش با این برهة زمانی، چه حجمی از کتاب به آن‌ها اختصاص یافته است. در بخش‌های رمانِ "خشم و هیاهو"، شتاب منفی و سرعت روایت، کُند است؛ امّا مجموع سرعت روایت در کلّ رمان، متوسط است؛ زیرا مؤلفه‌های افزایش دهنده و کاهش دهنده سرعت روایت، در این رمان به شکل متوازن به کار رفته‌اند و همین ویژگی باعث تعدیل سرعت در مجموع رمان شده است. البتّه نویسنده برای جبران کُندی روایت در بخش‌های گوناگون رمان، از شگردهایی برای افزایش تحرّک بهره برده است؛ از همین رو، این رمان با وجود سرعت کُندِ روایت، پر از جنبش و هیجان، پویایی و تحرّک، دلهره و التهاب، کشمکش درونی و بیرونی است. از این روست که در این مقاله، افزون بر سرعت روایت و عوامل مؤثر بر آن، شگردهای نویسنده برای افزایش تحرّک و پویایی روایت نیز، به صورت تحلیلی نیز بررسی شده است. 

کلیدواژه‌ها

زمان؛ سرعت روایت؛ ضربآهنگ؛ تحرّک داستان؛ ویلیام فاکنر؛ خشم و هیاهو