احمد بن عبدالله خجستانی و تکاپوی طاهریان برای کسب قدرت در نیشابور

پژوهش نامه تاریخ

مقاله 1، دوره 7، شماره 27، تیر 1391، صفحه 1-20   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسنده

امیر اکبری

استادیار گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد

چکیده

خراسان در فاصله نیم قرن حاکمیت طاهریان با آرامش نسبی همراه بود. سقوط این حکومت و تصرف نیشابور توسط یعقوب چندین دهه شهرهای خراسان را دچار ناامنی و آشوب ساخت. ظهور مدعیان جدید که هر یک خود را نایبان حکومت طاهری معرفی می­نمودند تنها برای کسب قدرت و به میراث بردن حکومت طاهریان بود. احمد بن عبدالله خجستانی از جمله سرداران آخرین امیر طاهری بود که به خدمت یعقوب پیوست و با عزیمت یعقوب به سیستان خود را نایب طاهریان معرفی نمود. وی برای توسعه نفوذ خود در خراسان بار دیگر با رقیبان خویش به نزاع برخاست. منازعات پی در پی ابوطلحه با خجستانی و نیز واسطه قرار دادن حسین بن طاهر آخرین بازمانده حکومت طاهریان اوضاع آشفته و نابسامانی را در خراسان رقم زد. تلاشهای هر یک از مدعیان برای جلب نظر مردم خراسان و بالاخص نیشابوریان تنها در گرو بر حق بودن نیابتشان از سوی طاهریان بود. بی­شک سابقه نیکوی حکومت­داری طاهریان چنین دعاوی را از سوی خجستانی به همراه داشت. وی برای جلب نظر قلوب خراسانیان خود را احمد بن عبدالله طاهری نامید. اما با گسترش نفوذ خود نام طاهریان را از خطبه انداخت و به نام خود سکه زد. بی­شک چنین رویکردی به گسترش منازعات مدعیان و سرانجام قتل خجستانی منجر گردید.

کلیدواژه‌ها

طاهریان؛ احمد بن عبدالله خجستانی؛ یعقوب؛ خراسان