جاده ابریشم و نقش ایران به عنوان عامل ارتباط غرب و شرق در دوران باستان

پژوهش نامه تاریخ

مقاله 7، دوره 7، شماره 25، دی 1390، صفحه 1-16   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسنده

محمدتقی فاضلی

استادیار گروه باستانشناسی واحد جامع شوشتر

چکیده

اگر ارتباط میان مردمان جریان­های فکری و هنری و سنت­ها و آیین­ها در واقع انتقال فرهنگ به وسیله کالا شد ایرانیان در این انتقال مواریث فرهنگی نقش بسزایی داشته اند. مانند پارتی، سغدی­ها، ختنی­ها، خوارزمی­ها در آسیای میانه که به نوبه خود در این انتقال سهیم بوده­اند. از طریق آسیای میانه بود که مهاجران، بازرگانان، مبلغین دینی از غرب به شرق آسیا سفر می­کردند و عامل انتقال محصولات مادی و فرهنگی و دینی بودند. که گاهی در این مسیر با هجوم اقوامی مانند هونها، هفتالیت­ها، هیاطله ... روبرو می­شدند. به هر تقدیر ایران و چین و هند عوامل مهم و تاثیرگذار در این مسیر سوق­الجیشی محسوب می­شدند. جاده ابریشم در دوران باستان یک موضوع فرهنگی و اقتصادی بود که امروز به دلیل گشترش ارتباطات و حمل ونقل این نقش را به مراتب افزونی بخشیده است. به عبارت دیگر جاده ابریشم عامل مهم مبادلات اقتصادی و انتقال علوم و فنون و تمدن پیشرفته بین شرق و غرب جهان بود که این انتقال قبل از رنسانس در اروپا از شرق به غرب و بعد از انقلاب صنعتی از غرب به شرق صورت می­گرفت. در آینده به علت پیشرفت­های علمی و .... در شرق آسیا که شاهد بالندگی آن هستیم به نوعی تعامل خواهد انجامید.

کلیدواژه‌ها

جاده ابریشم؛ شرق و غرب؛ اروپا؛ نقش‌های مهم؛ ارتباط