تعداد نشریات | 418 |
تعداد شمارهها | 9,997 |
تعداد مقالات | 83,560 |
تعداد مشاهده مقاله | 77,801,310 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 54,843,931 |
ازبحرانهای مالی دوره قاجار تا شکلگیری نظام بانکی ایران | ||
پژوهش نامه تاریخ | ||
مقاله 4، دوره 5، شماره 18، تیر 1389، صفحه 1-14 اصل مقاله (131.31 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
نویسنده | ||
صادق بافنده | ||
استادیار دانشگاه پیام نور مشهد | ||
چکیده | ||
یکی از آرزوهای مشروطهخواهان متجدد در اواخر دوران قاجار، تأسیس بانک ملی بود که از نشانههای ترقی به شمار میرفت، شاید این آرزو به خاطر نقش دو بانک استقراضی و شاهی در غارت منابع کشور بوده است و شاید هم به خاطر مدرنیزهکردن کشور. طرح تأسیس بانک ملی در اوایل تشکیل مجلس اولِ مشروطه ارائه شد. لیکن عدم همکاری درباریان و شاه و برخی از وزرا با پیشنهاد تاسیس بانک ملی و عدم همیاری در خرید سهام از سوی متمولان، امکان عملی تحقق آرزوی مجلسیان را تدریجاً به یأس مبدل ساخت، به ویژه دشمنی و مخالفتهای دو کشور روس و انگلیس درباره تاسیس یک بانک ایرانی در حد بسیار موثری در شکست طرح نمایندگان مجلس نقش داشت و نهایتاً هم کودتای محمدعلیشاه و تعطیلی مجلس، تاسیس بانک ملی را به تعویق انداخت. شروع بانکداری در ایران به حدود 120 سال قبل باز میگردد یعنی حکومت ناصرالدین شاه قاجار. در ابتدا شاهان قاجار که درک درستی از نقش بانک در اقتصاد و جامعه نداشتند امتیاز تأسیس بانک را تقدیم اتباع روس و انگلیس کردند. حتی حق چاپ اسکناس در این دوره در اختیار یک بانک انگلیسی بود. مقاله حاضر به بررسی اوضاع مالی دولت ایران در چهلسال آخر دوره قاجار و نقش بانکهای خارجی در بهرهبرداری از این اوضاع میپردازد و سپس روند شکلگیری نظام بانکی ایران را که منجر به تاسیس بانک ملی در سال 1307هجری شمسی شد، بررسیمی کند. | ||
کلیدواژهها | ||
ایران؛ بانکداری؛ مدرنیسم؛ بانک شاهی(شاهنشاهی)؛ بانک استقراضی | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 789 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 869 |