عملکرد انجمن‌های رادیکال در ایران مشروطه (از تاسیس تا سقوط مجلس اول)

پژوهش نامه تاریخ

مقاله 6، دوره 5، شماره 18، تیر 1389، صفحه 1-28   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسنده

زهرا کاظمی

مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد ماکو

چکیده

پس از صدور فرمان مشروطه توسط مظفرالدین شاه و تأسیس مجلس، اگرچه ایران در شمار کشورهای مشروطه درآمد؛ اما دعوای بین مشروطه­خواهان و مستبدان پایان نیافت. با روی کارآمدن محمدعلی­شاه و تشکیل مجلس، رویارویی این دو گروه شدت گرفت و به سرکوب مشروطه و تعطیلی مجلس منجر شد.
در این نوشتار سعی شده است نقش انجمن­های رادیکال در انحلال مجلس اول تبیین شود. می­توان گفت سقوط مجلس اول حاصل تلاش در حفظ قدرت، از جانب گروه مشروطه­خواه از یک سو و شاه و حامیان آن از سوی دیگر بود.
در این میان انجمن­های رادیکال زمینه را برای اهداف محمدعلی­شاه فراهم نمودند و به طور ناخواسته به شاه خوش­خدمتی نمودند؛ چرا که او با بهانه قراردادن رفتار انجمن­های رادیکال به حذف موقتی مجلس اقدام نمود.

کلیدواژه‌ها

مشروطه؛ انجمن؛ رادیکال؛ مجلس اول