جَنی زَهرةِ الآس فی بناءِ مدینةِ فاس1: پژوهشی در تاریخنگاری محلی مغرب اسلامی

پژوهش نامه تاریخ

مقاله 5، دوره 3، شماره 9، دی 1387، صفحه 1-13   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسنده

یونس فرهمند

استاد یار گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

چکیده

ابوالحسن علی جَزنائی،از مشاهیر مورخ مغربی دربار مرینیان است که با نگارش کتاب جَنی زَهرةِ الآس فی بناءِ مدینةِ فاس یکی از مهمترین نوشته های تاریخ محلی فاس را پدید آورد.  این پژوهش به بررسی وتحلیل مطالب،شیوه تدوین ،اسلوب نگارش و منابع مورد استفاده جزنائی در این کتاب پرداخته و سرانجام این اثر را با دیگر تاریخ محلی فاس به نام الانیسُ المُطرِب بروض القرطاس فی اخبار ملوکِ المَغرب و تاریخ مدینة فاس مقایسه می‌کند. نتیجه حاصل از این تطبیق آن است که به رغم اشتمال کتاب بر مطالبی منحصر به فرد از اوضاع فرهنگی و تمدنی فاس در دوره موحدان و مرینیان، باید آن را از جمله نوشته های تاریخ محلی فاس دانست که به شیوه موضوعی و با اسلوبی روان  وبا انگیزه تقدیم به  ممدوح  خود، وزیریابانی،به نگارش درآمده است. و از این رو اهمیتی بایسته داردکه نویسنده بسیاری از منابع تاریخ فاس را که امروزه دردسترس نیست، در اختیار داشته است.

کلیدواژه‌ها

جزنائی؛ جَنی زَهرةِ الآس؛ تاریخنگاری محلی؛ مغرب اسلامی؛ مرینیان؛ شمال آفریقا