حاج محمد کاظم ملک التجار

پژوهش نامه تاریخ

مقاله 2، دوره 1، شماره 1، دی 1384، صفحه 1-14   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسنده

ابوالحسن شهواری

استادیار دانشگاه پیام نور کردکوی دانشگاه آزاد اسلامی آزاد شهر

چکیده

چهارمین گروه مهم در جامعه ایران عصر قاجار تجار بزرگ بودند که در مقیاس وسیع تجارت می‌کردند و با صادرات و واردات کالا سروکار دارشتند. در غیاب بانکهای تجاری حکومت قاجار، به خدمت تجار بزرگ هم برای تدارک سرمایه‌ و هم برای گردش آن نیاز مبردم داشت. پیدایش و استقرار وضعیت نیمه استعمای و وابستگی اقتصاد کشور به بازارهای جهانی، همراه با رشد مداوم و شتابان بازرگانی خارجی در اواخر قرن سیزدهم واوایل قرن چهاردهم هجری، نه تنها تجار و سرمایه داران خارجی را به بازارهای بکر و قابل توسعه ایران جلب کرد، بلکه تجار ایرانی را نیز که در گذشته بیشتر در بازارهای محدود محلی فعالیت داشتند، به حرکت درآورد و به گسترش فعالیتهای خود واداشت. بدین ترتیب در اوایل قرن بیستم شاهد ظهور چند تن از تجار برجسته و صاحب سرمایه در ایران هستیم که شناخت وضعیت کلی بازرگانان و بازرگانی در این دوره در گرو شناخت وضعیت آنان است در مقاله سعی شده است زندگی حاج محمد کاظم ملک التجا از بازرگانان عمده آن دوره مورد بررسی قرار گرفت. 

کلیدواژه‌ها

ملک التجار؛ ارتباط با شاه؛ ارتباط با روحانیت؛ شرکت عمومی