طراحی مدل خوشه صنعتی برای صنایع کوچک و متوسط تولید کننده قطعات خودرو (مطالعه موردی استان آذربایجان‌شرقی)

مدیریت بهره‌وری

مقاله 1، دوره 1، 2(2)پاییز، آذر 1386، صفحه 4-32   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

رسول حجی¹؛ محمد پاسبانی^{* 2}

¹استاد و عضو هیئت علمی گروه مهندسی صنایع دانشگاه صنعتی شریف

²عضو هیئت علمی گروه مدیریت صنعتی دانشگاه آزاد اسلامی تبریز /دانش آموخته دکتری مدیریت صنعتی گرایش مدیریت سیستم، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی تهران

چکیده

       هدف این مطالعه بررسی ساختار بنگاههای کسب و کار کوچک و متوسط تولید کننده قطعات خودرو و تعیین روابط فی مابین این بنگاهها با یکدیگر، با تامین کنندگان، بازار و موسسات و نهادهای مالی و اعتباری، مراکز تحقیقاتی و علمی درقالب مطالعات خوشه های صنعتی جهت ارائه مدل توسعه خوشه ای میباشد.در این پژوهش با انجام مطالعات شناختی خوشه بروش میدانی و با استفاده از ابزارهای جمع آوری اطلاعات همچون پرسشنامه، مصاحبه، مشاهده و اندازه گیری عینی داده ها به تحلیل زنجیره ارزش فرآیندهای تولیدی و تعیین ماتریس نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدات خوشه(اسوات) پرداخته شده است. در ادامه با استفاده از ابزارهای مدلسازی خوشه صنعتی بروش یونیدو، مدل پیشنهادی خوشه برای خوشه صنعتی قطعات خودرو تبریز طراحی و ارائه شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که واحدهای کوچک و متوسط تولید کننده قطعات خودرو بدلیل عدم مشارکت گروهی در ساخت و ارائه محصولات با مارک مشترک، پائین بودن سرمایه اجتماعی ، عدم روابط سالم در بین تولیدکنندگان، ضعف روابط بین واحدها با تامین کنندگان، بازار و ارائه دهندگان خدمات توسعه کسب و کار و نیز عدم ارتباط صحیح با مراکز علمی و پژوهشی، نتوانسته اند از پتانسیل های موجود خود بهره برداری نمایند، لذا از نظر درآمد در وضعیت نامناسبی قرارگرفته اند و بسیاری از واحدها در آستانه ورشکستگی و تعطیلی می باشند. بنظر می آید چنانچه مالکان و مدیران بنگاهها بتوانند در چارچوب استراتژی خوشه و برنامه های عملی ارائه شده همکاریهای لازم را بنمایند در ظرف مدت زمانی 3 الی 4 سال آینده به وضعیت مطلوب دست خواهند یافت. مدل ارائه شده می تواند با اندکی تغییر و تعدیل در سایر خوشه ها بکار گرفته شود.



 

کلیدواژه‌ها

خوشه صنعتی؛ بنگاههای کوچک و متوسط؛ ارائه دهندگان خدمات توسعه کسب و کار؛ زنجیره ارزش؛ ماتریس اسوات

مراجع

Acs, Z. J. (1984). The changing structure of the U.S. economy New York: Praeger.

Acs, Z. J., & Audretsch, D. B. (1987). Innovation, market structure and firm size. Review of Economics and Statistics, 69 (4).

Acs, Z, J., & Audretsch, D. B. (1993). Small fims and Entrepreneurship: An east-west perspective. Cambridge: Cambridge University Press.

Acs, Z. J., Audretsch, D. B., & Feldman, M. P. (1994). R&D spillovers and recipient firm size. Review of Economics and Statistics.

Bhushan, K. (2006). Making clusters work, Unido Methodology, News Tech Publishing Inc.

Birch, D. (1981). Who creates jobs?. The public interest, 65.

Delawar, A. (2001). Theoretical and Practical Foundations of Research in the Humanities and Social Sciences. Tehran: Grow Publishing, (In Persian).

Fiqhili Farahmand, N. (2002). Dynamic Management of Organization. Tabriz: Forouzou Publication, (In Persian).

Hafez Nia, M. (2001). Introduction to the Research Method in Humanities. Tehran: Samt Publication, (In Persian).

Halt, I. W. (1994). Gross job flows in U.S. manufacturing US Bureau of the Census, Washington DC.

Majidi, J., & Shahabi, B. (2002). Industrial cooperation, industrial cluster and sustainable development. Tehran: Hezaran  publications, (In Persian).

Pratten, C. (1991). The Competitiveness of Small Firm. (Cambridge: Cambridge University Press).

Sarkar, T. (2006). Working Together Works.Unido Publication for MSME Clusters.

Schmidt, H., Khalidandawi, E. & (2002). Industrial Clusters, a New Approach to Industrial Development. Translated by: A., Zandabov & A., Mokhberran, Tehran: New Design Publication, (In Persian).

Shoghaghi, A., & Shafiee, M. (2005). Document of Effective Contribution Partnership Strategy. Tehran: Rasa Publication, (In Persian).

Taqavi, N. (2002). Globalization and Development of Small and Medium Enterprises. Tabriz: Publication of the Project Society, (In Persian).