بررسی شاخص های ساختار صنعت و رتبه بندی صنایع استان آذربایجان شرقی

مدیریت بهره‌وری

مقاله 8، دوره 2، 2(5)تابستان، تیر 1387، صفحه 151-179   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

محمّدباقر بهشتی^{* 1}؛ صمد حکمتی فرید²؛ حبیب آقاجانی³

¹دانشیار و عضو هیأت علمی دانشگاه تبریز

²دانشجوی دکترای اقتصاد دانشگاه تبریز

³عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسکو

چکیده

   ایجاد صنایع جدید در استان آذربایجان شرقی همزمان با کل ایران از حدود چهل سال پیش آغاز شد. علی رغم گذشت مدت طولانی از تأسیس بنگاههای صنعتی، تغییرات زیادی درصنایع ایران صورت گرفته که دراین تحقیق هدف بررسی تغییرات ساختار صنعت استان آذربایجان شرقی و اولویت بندی فعالیتهای آن می باشد.
برای اندازه­گیری تغییرات ساختار اقتصادی در زیربخشهای صنعت استان از مدل تغییر سهم و برای  اولویت بندی فعالیتهای صنعتی از شاخصهای مزیّت تولیدی استفاده شده است.
بر اساس نتایج مدل تغییر سهم، فعالیتهای 19 گانه صنعتی استان در قالب  بخشهای برنده اقتصادی، برنده مختلط اقتصادی، بازنده اقتصادی و بازنده مختلط اقتصادی  ارائه گردیده است.
اولویتجبندی  فعالیتهای صنعتی بر مبنای شاخصهای مزیت تولیدی ، ضریب مکانی ارزش افزوده و ضریب مکانی اشتغال و سایر شاخصهای مطرح شده نشان می دهد تولید ماشین آلات و تجهیزات طبقه بندی نشده درجای دیگر، تولید مواد و محصولات شیمیائی، دباغی وعمل آوردن چرم و. . .  ، صنایع موادغذائی و آشامیدنی ، تولید سایر محصولات کانی غیرفلزی، تولید محصولات فلزی فابریکی بجز ماشین آلات ،تولید منسوجات و تولید سایر وسایل حمل ونقل اولویتهای اول تا هشتم فعالیتهای صنعتی استان را تشکیل می دهند.

کلیدواژه‌ها

توسعۀ منطقه ای؛ صنعت؛ توسعۀ صنعتی؛ تغییرساختار؛ تغییرسهم؛ آذربایجان شرقی

مراجع

Batra, A., & Zeba, Kh. (2005). Revealed comparative advantage: An analysis for India and China. Working Paper, 168.

Beheshti, M. B. (2004). Investigating Investment Barriers and Constraints in East Azarbaijan Province. Tabriz: Management and Planning Organization of East Azarbaijan Province, (In Persian).

Beheshti, M. B. (2005). Report on the Current Situation and the Past Trend in the Economic Areas of East Azarbaijan. Tabriz: Manufacturing, Management and Programming Organization of East Azarbaijan Province, (In Persian).

Comprehensive Survey Group. (1990). A Survey of the East Azarbaijan Industry. Management Issues in the Province's Manufacturing Industries, (In Persian).

Comprehensive Survey Group. (1990). East Azarbaijan Province Industry. Tabriz: Employment and Human Resources of Industries, (In Persian).

Comprehensive Review Group. (1990). The Survey of the East Azarbaijan Industry, Facilities and Bottlenecks of Industrial Development, (In Persian).

Dargahi, H. (2004). The Role of the Government in the Industrial Development Process. Tehran: Sharif University, (In Persian).

Department of Comprehensive Surveys. (1990). East Azarbaijan Industry, Employment and Human Resources of Industries, (In Persian).

Department of Comprehensive Surveys.  (1990). Survey of the Industry of East Azarbaijan Industry, Economic and Financial Characteristics of Manufacturing Industries, (In Persian).

Department of Comprehensive Surveys. (1990). Review of the Industry of East Azarbaijan Industry, Structural and Technological Features of Industrial Engineering, (In Persian).

Hashemian, M. (1999). Determining the Priorities of Industrial Investment to Strengthen the Relative Advantages of Industrial Exports. Tehran: Institute of Business Studies and Research, (In Persian).

Hamed, J. A. (2005). Measurement of Industrial Productivity in East Azarbaijan Province and Analysis of the Factors Affecting it. Tabriz: Management and Programming Organization of East Azarbaijan Province, (In Persian).

Industrial Management Organization. (2005). Determination of Investment Fields in the East Azarbaijan Province by Major Economic Sectors. Tabriz: Management and Planning Organization of East Azarbaijan, (In Persian).

Leung, P., & Junning, C. (2005). A preview of comparative advantage assessment approaches in relation to aquaculture Development.

Nili, M. (2003). Summary of Studies of Industrial Development Strategy. Tehran: Sharif University Publication, (In Persian).

Organization for Management and Planning. (2005). National Document for the Development of Employment and Unemployment, (In Persian).

Organization of Management and Planning of East Azarbaijan Province. (2004). Statistical Yearbook 2003 East Azarbaijan Province, (In Persian).

Organization of Management and Planning of East Azarbaijan Province. (2005). Development Document of East Azarbaijan Province, (In Persian).

Pakzad, A. (1982). Study of Industrial Development Opportunities in East Azarbaijan Province. Tehran: Deputy Director of Ministry of Industry & Design, (In Persian).

Pourmohammadi, M. R. (2005). Basic Design of East Azarbaijan Province: Synthesis of Studies and Development Plan. Tabriz: East Azarbaijan Province Management and Planning Organization, (In Persian).

Pour Sadegh, H. (2002). Survey of the Industry of East Azarbaijan Province During the First and Second Programs and the Production Function in the Province's Industrial Sector. Tabriz: East Azarbaijan Management and Program Planning Organization, (In Persian).

Province of East Azarbaijan, Capabilities of East Azarbaijan. (2001). Province at a Glance, (In Persian).

Rahimzadeh Oskoyi, R. (2005). Measurement of the Empty Capacity of the East Azarbaijan Province Industries and Providing the Necessary Solutions. Tabriz: East Azarbaijan Management and Planning Organization, (In Persian).

Tahmasebi, Sh. (2005). Theories and Theories of Urban and Regional Development. Hamedan: Management and Planning Organization of Hamedan Province, (In Persian).

Unido. (1996). International Comparative Advantage in Manufacturing.

World Bank. (1994). Development and industrialization.

Yeats, A. (1993). China's foreign trade and comparative advantage. World Bank, Washingtone DC.

Yeats, A. J. (1985). On the Appropriate Interpretation of the Revealed Comparative Advantage Index: Implications of a Methodology Based on Industry Sector Analysis. United Nations Conference on Trade and Development.

Ziari, K. (2002). Principles and Methods of Regional Planning. Yazd: Yazd University, (In Persian).