فرم کوتاه پرسشنامه طرحواره یانگ (SQ-SF): بررسی ویژگی‌های روانسنجی و ساختار عاملی بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد کاشمر سال تحصیلی 86- 1385

فصلنامه علمی پژوهش های یاددهی و یادگیری دانشگاه آزاد واحد بجنورد

مقاله 4، دوره 5، شماره 20، آبان 1388، صفحه 1-29   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسنده

حسن دیوانداری

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کاشمر

چکیده

پژوهش حاضر به منظور بررسی ساختار عاملی فرم کوتاه پرسشنامه طرحواره یانگ (SQ-SF) و دستیابی به ابزاری دقیق‌تر برای سنجش طرحواره‌های ناسازگار اولیه در نمونه جمعیت ایرانی اجرا گردید. بدین منظور تحقیق حاضر تلاش نمود تا با بکارگیری روش تحلیل عاملی اکتشافی ساختار پرسشنامه را در جمعیت ایرانی بررسی نمایدو به مقایسه ساختار عاملی پرسشنامه در نمونه جمعیت ایرانی و نمونه جمعیت خارجی، همچنین مقایسه انواع طرحواره‌ها بین دانشجویان دختر و پسر بپردازد. نمونه تحقیق را 593 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد کاشمر (44/37 درصد زن و 56/62 درصد مرد) تشکیل می‌دادند که به شیوه نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای از جامعه مورد نظر انتخاب شدند. این پژوهش در ادامه پژوهش قبلی و در سطحی وسیع‌تر (استفاده از 5 پرسشنامه به جای یک پرسشنامه به منظور بررسی روایی واگرا و همگرای پرسشنامه طرحواره‌ها و انتخاب یک نمونه دانشجویی بزرگتر و منسجمتر صورت گرفت. 5 پرسشنامه نام برده به طور همزمان با پرسشنامه اصلی اجرا، نتایج جمع آوری و به وسیله نرم افزار SPSS (تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل رگرسیون چند متغیری) مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از این مطالعه ضمن ارایه نرم ایرانی پرسشنامه (SQ-SF) نشان داد که پرسشنامه طرحواره‌ها در نمونه جمعیت ایرانی به جای 15 عامل ، 11 عامل را در بر می‌گیرد که به ترتیب زیر نامگذاری شد:
1-نقص، ناکامی، وابستگی، اطاعت 2-محرومیت هیجانی 3-بیگانگی اجتماعی 4-بازداری هیجانی 5-بی‌اعتمادی، آسیب‌پذیری 6-از خود گذشتگی 7-رها شدگی 8-خود تحول نیافته 9-استحقاق 10-معیارهای سرسختانه 11-خود انظباطی ناکافی
همچنین یافته‌های پژوهش نشان داد که بین دانشجویان دختر و پسر در نوع طرحواره‌ها تفاوت وجود دارد. دانشجویان دختر در تمامی طرحواره‌های ذکر شده نمرات پایینتری را نسبت به دانشجویان پسر کسب کردند.