اثر کاربرد کودهای زیستی و شیمیایی فسفر بر صفات کمی و کیفی گندم بهاره

اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی

مقاله 5، دوره 5، 2(18) تابستان، شهریور 1390، صفحه 51-66   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

میثم مرادی^{* 1}؛ سیدعطااله سیادت²؛ کاظم خاوازی³؛ رحیم ناصری⁴؛ عباس ملکی⁵؛ امیر میرزایی⁶

¹فرهیخته ی کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول

²استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول

³استادیار موسسه تحقیقات خاک و آب ایران

⁴فرهیخته ی کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه ایلام

⁵استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام

⁶دانشجوی دکتری گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

چکیده

برای بررسی اثر کود زیستی بر عملکرد دانه رقم چمران آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک­ های کامل تصادفی در سه تکرار در ایلام در سال 1388 اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل کود شیمیایی سوپرفسفات تریپل در 4 سطح (صفر، 50 ، 75 و 100% کود شیمیایی فسفر توصیه شده که 50% برابر با 90 کیلوگرم در هکتار، 75% برابر با 135 کیلوگرم در هکتار و 100% برابر با 180 کیلوگرم در هکتار بود) و کود زیستی در 4 سطح (عدم تلقیح، تلقیح با ازتوباکتر کروکوم،  سودوموناس پوتیدا و مخلوط ازتوباکتر و سودوموناس) بود. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد استفاده از کود شیمیایی بر عملکرد و اجزای عملکرد، شاخص برداشت، عملکرد زیست توده، ارتفاع بوته و پروتئین معنی­ دار بود. بیشترین عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک از 100 درصد کود شیمیایی به دست آمد. استفاده از کودهای زیستی بر عملکرد و اجزای عملکرد، شاخص برداشت، عملکرد زیست توده، ارتفاع بوته و پروتئین معنی ­دار بود. استفاده از کود زیستی نسبت به عدم تلقیح موجب افزایش صفات گردید. بیشترین عملکرد دانه، اجزای عملکرد، شاخص برداشت، عملکرد زیست توده، ارتفاع بوته و پروتئین در تیمار مخلوط ازتوباکتر و سودوموناس به دست آمد، اثر متقابل کود شیمیایی× ‌کود زیستی بر عملکرد دانه معنی­ دار گردید. بیشترین عملکرد دانه از 100 درصد کود شیمیایی و مخلوط ازتوباکتر و سودوموناس و کمترین عملکرد دانه از عدم مصرف کود شیمیایی و عدم استفاده کود زیستی به دست آمد. بین 75 و 100 کود شیمیایی اختلاف معنی­ دار مشاهده نشد. بنابراین، می­ توان با استفاده 75 درصد کود شیمیایی توصیه شده به علاوه تلفیق ازتوباکتر+سودوموناس در کاهش مصرف کود شیمیایی صرفه­ جویی و به عملکرد دانه مناسبی در گندم دست یافت.

کلیدواژه‌ها

ازتوباکتر؛ ‌ سودوموناس؛ عملکرد و اجزای عملکرد دانه؛ گندم