پهنه بندی لرزه ای شهر کرج و نواحی مجاور

پژوهش های نوین در زمین لرزه

مقاله 2، دوره 9، شماره 34، اسفند 1393، صفحه 27-41   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

الهام بوستان¹؛ نادیا طاهرنیا²

¹عضو هیئت علمی گروه زمین‌شناسی، واحد کرج دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران

²عضو هیئت علمی گروه فیزیک، واحد پرند دانشگاه آزاد اسلامی، پرند، ایران

چکیده

زمین‌لرزه یکی از پدیده‌های طبیعی کره زمین است که در صورت رویداد در مناطق پرجمعیت خسارات جانی و مالی را به بار خواهد آورد. با توجه به پیشرفت‌های قابل توجه علم، به ویژه علم زلزله‌شناسی، زلزله‌شناسی مهندسی، مهندسی زلزله و زمین‌شناسی، راهکارهای عملی مناسبی برای پیش‌بینی این پدیده و کاهش خسارات ناشی از رویداد آن ارائه نشده است. از آنجائی که در حال حاضر تنها را مقابله با این پدیده مقاوم‌سازی سازه‌ها در مقابل تکان‌های شدید زمین است، برآورد قابل اعتماد و بررسی میزان خطر زمین‌لرزه ضرورتی اجتناب ناپذیر است. در این مطالعه با استفاده از روش احتمالاتی، تحلیل خطر زمین‌لرزه برای شهر کرج و نواحی پیرامون، انجام شده است. ابتدا، چشمه‌های بالقوه زمین‌لرزه تعیین و سپس پارامترهای مورد نیاز در تحلیل احتمالی خطر زمین‌لرزه محاسبه شده‌اند. در نهایت برای شبکه‌ای از نقاط، در منطقه‌ای به مختصات E°52-°50 و N°8/36-°8/34 شامل کرج و نواحی پیرامون، مقادیر شتاب افقی مورد انتظار از رویداد زمین‌لرزه در چشمه‌های بالقوه زمین‌لرزه محاسبه و نقشه‌های پهنه‌بندی خطر زمین‌لرزه تهیه شده است. این نقشه‌های پهنه‌بندی خطر زمین‌لرزه برای دوره بازگشت‌های 475 سال و 50 سال، در گستره کرج ترسیم شده‌اند. با توجه به نقشه‌های ارائه شده، شهر کرج در پهنه‌ای با شتاب جنبش زمین معادل g30/0-g29/0 برای 10% احتمال افزایش در 50 سال، و g12/0-g11/0 برای 63% احتمال افزایش در 50 سال قرار دارد.

کلیدواژه‌ها

تحلیل خطر زمین‌لرزه؛ چشمه‌های بالقوه زمین‌لرزه؛ شهر کرج

مراجع

- بربریان، م.، قریشی، م.، ارژنگ‌روش، ب.، مهاجراشجعی، ا.، 1364، پژوهش و بررسی ژرف نوزمینساخت، لرزه‌زمینساخت و خطر زمین‌لرزه- گسلش در گستره تهران و پیرامون، سازمان زمین‌شناسی کشور، گزارش 56

- بوستان، ا.، میرزائی، ن.، اسکندری قادی، م.، شفیعی، ع.، 1391، پهنه‌بندی زمین‌لرزه‌ای گستره تهران و نواحی مجاور با استفاده از مجموعه‌های فازی، مجله فیزیک زمین و فضا، دوره سی و هشتم، شماره 2

- زارع، م.، 1384، تحلیل خطر زمین‌لرزه در چهار گوش تهران، پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله

- میرزائی، ن.، 1385، برآورد خطر و پهنه‌بندی زمین‌لرزه‌ای گستره تهران، نشر تدبیر

- میرزائی، ن.، قیطانچی، م.، ناصریه، س.، رئیسی، م.، ظریفی، ز. و    طبائی، ق.، 1381، پارامترهای مبنایی زمین‌لرزه‌های ایران، انتشارات دانش‌نگار

- مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن، 1384، آیین‌نامه طراحی ساختمان‌ها در برابر زلزله استاندارد 2800

- Campbell K.W., and Bozorgnia, Y., 2008, NGA ground motion model for the geometric mean horizontal component of PGA, PGV, PGD and 5% damped linear elastic response spectra for periods ranging from 0.01 to 10 s, Earthq. Spectra, 24, 139-171

- Cornell, C.A., 1968, Engineering seismic risk analysis, Bull. Seism. Soc. Am. 58, 1583-1606

- Ghodrati-Amiri, G., Μotammed, R., and Rabet-Eshaghi H., 2003, Seismic hazard assessment of metropolitan Tehran, Iran, J. Earthq. Eng., 7, 347-372

- Kijko A., and Sellevoll, M.A., 1992, Estimation of earthquake hazard parameters from incomplete data files Part II: Incorporation of magnitude heterogeneity, Bull. Seism. Soc. Am., 82, 120-134

- Mirzaei, N., 1997, Seismic zoning of Iran. Ph.D. dissertation in Geophysics, Beijng: Institute of Geophysics, State Seismological Bureau

- Reiter, L., 1990, Earthquake hazard analysis, Colombia Univ. Press, New York, 254 pp

- Singh, S.K., Rodriguez, M., and Esteva, L., 1983, Statistics of small earthquakes and frequency of occurrence of large earthquakes along the Mexican subduction zone, Bull. Seism. Soc. Am., 73, 1779-1796

- Tahernia, N., Khodabin M. and Mirzaei, N., 2013, Non-Poisson probabilistic seismic hazard assessment, Arab J Geosci, Accepted for publication

- Tavakoli, B., and Ghafory-Ashtiany, M., 1999, Seismic hazard assessment of Iran, Annali di geofisica, 42, 1013-1021