بررسی عملکرد بذر و صفات مؤثر بر آن در ژنوتیپ های یونجه

اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی

مقاله 2، دوره 5، 1(17) بهار، خرداد 1390، صفحه 15-26   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

پیام حاذق جعفری^{* 1}؛ فرید نورمند مؤید²؛ سید ابوالقاسم محمدی³؛ سعید اهری زاد⁴؛ پیمان بهروز¹

¹فرهیخته کارشناسی ارشد اصلاح نباتات دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز

²عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی

³استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه تبریز

⁴دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه تبریز

چکیده

به منظور بررسی تنوع ژنتیکی و صفات مؤثر بر عملکرد بذر، 49 ژنوتیپ یونجه، شامل ژرم پلاسم­ های داخلی و خارجی در سال 1387 در قالب طرح لاتیس ساده 7×7 در دو تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی، مورد بررسی قرار گرفتند. تجزیه واریانس، تنوع ژنتیکی معنی ­داری از نظر اکثر صفات نشان داد. عملکرد بذر با تعداد روز تا شروع گلدهی، دوره­ی دانه بندی، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت همبستگی مثبت و معنی­ داری داشت. ولی همبستگی آن با صفات تعداد روز تا اتمام گلدهی و تعداد روز تا شروع دانه بندی همبستگی منفی و معنی­ داری بود. ارتفاع بوته، وزن هزار دانه و عملکرد بیولوژیک به عنوان مهم­ ترین صفات مؤثّر بر عملکرد بذر تشخیص داده شدند. با توجه به اثر مستقیم و بالای عملکرد بیولوژیک و اثر غیر مستقیم بالای ارتفاع بوته از طریق عملکرد بیولوژیک بر عملکرد بذر، عملکرد بیولوژیک می­ تواند به عنوان شاخص مناسبی برای گزینش ژنوتیپ­ های پر محصول از لحاظ عملکرد بذر مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

تنوع ژنتیکی؛ عملکرد بذر؛ یونجه چندساله