شناسایی منشاءهای ریسک در پروژه های ساختمانی و نحوه مدیریت آنها (مطالعه موردی)

مدیریت بهره‌وری

مقاله 6، دوره 2، 4(7)زمستان، اسفند 1387، صفحه 139-160   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

منصور خاکسار^{* 1}؛ رضا شافعی²؛ بهاره اله ویسی³

¹استادیار و عضو هیات علمی،گروه مدیریت،واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج،ایران

²دانشیار گروه مدیریت بازرگانی دانشگاه کردستان

³دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مدیریت،واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج،ایران

چکیده

اجرا و مدیریت پروژه های مختلف از جمله پروژه های ساختمانی ، دارای موارد مبهم و ناشناخته فراوانی است.این گونه موارد که به نام عدم قطعیت نامیده می شوند ، نتیجه کار را گاهی به بهتر و گاهی به بدتر از آنچه پیش بینی شده شده است ، تغییر می دهند. در پروژه های ساختمانی که تعامل های متفاوتی در بین ارکان و فعالیتهای داخل و خارج آن در جریان است ، پیچیدگی ، چالش و عدم قطعیت بیشتر است. لذا به منظور تحقق اهداف کمی و کیفی این دسته از پروژه ها با توجه به فعالیتها و پیچیدگی ارتباطات آنها، عدم اطمینان های متعدد و پتانسیل های شدید ریسک ، سیستمی جهت شناسایی منشاء ریسک ها ، نظارت و کنترل آنها ضروری می شود. در این مقاله شناسایی موارد عدم قطعیت در پروژه های ساختمانی انجام می گیرد ، سپس موارد در قالب ریسک ها و فرصتها دسته بندی و تحلیل می شوند تا بتوان جهت مواجهه شایسته با ریسک ها و بهره گیری به موقع از فرصتها برنامه ریزی مناسبی صورت گیرد.
روش تحقیق از نوع میدانی و به صورت پیمایشی می باشد که ابتدا درباره پروژه و ساختار آن بررسی هایی انجام و سپس به وظایف نه گانه مدیر پروژه پرداخته شد . سپس از طریق پرسشنامه و برگزاری جلسات با خبرگان، سؤالات تحقیق مطرح ، ریسک ها و عوامل ایجاد آن شناسایی و بررسی شده و در تعامل با فرصت های شناسایی شده ، اطلاعات جمع آوری شده بر اساس استانداردهای مدیریت ریسک ( بویژه PMBOK ) و گامهای تعریف شده در آن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. جامعه آماری مورد مطالعه شرکتهای پیمانکاری و مشاوره شهرستان سنندج که دارای گرید فعالیت در زمینه ساختمان هستند ، می باشد . بطور کلی 36 مورد ریسک شناسایی گردید که در شش دسته ریسک های ( فنی و تکنولوژیکی ، موقعیت کار ، ساخت ، اقتصادی و مالی ، اداری و سازمانی ، اجتماعی و فرهنگی ) دسته بندی شده و سپس میزان تاثیر هر کدام از این ریسک ها بر اهداف پروژه ، احتمال وقوع هر یک و نهایتاً درجه اهمیت هر ریسک تعیین گردید.

کلیدواژه‌ها

پروژه ساختمانی؛ مدیریت پروژه؛ عدم قطعیت؛ ریسک؛ فرصت؛ مدیریت ریسک

مراجع

Aladpush, H. (2001). The Concepts and General Kknowledge of Project Management. Hami Publishing, (In Persian).

Alan Webb ,(2003). The Project Manager's Guide to handling risk , Gower

Baccarini,D.(1996). The Concept of project complexity-a review. International journal of project management, 14,201-201.

Clifford F.Gray & Erik Larson ,(2003), Project Management : the managerial process , Mac Grow Hill

Dale Cooper ,Stephan Gary , Geoffrey Raymond & Phil Walker ,(2005), Project management Guidelines : Managing Risk in large Projects & Complex

Flanagan, R.and Jewell , C.(2005). Whole life appraisal for construction. Oxford: Blachwell Publishing.

Jebel Ameli, M. (2005). Position of Risk Management in Project Life Cycle. Second International Management Conference on Project Management, (In Persian).

Kell, L. D., Irland, L., & Faramarzi, M. (2004). Project Management: Strategic Design and Implementation. Maziar Publication, (In Persian).

Kerzner .Harold , (2003). Project management : A systems approach to planning , scheduling &  controlling, john Willy & Sons

Procurements, John Wiley & Sons

Project Risk Management Handbook,(2003),Office of Project Management Process Improvement.

Rezaei , K., Binat, M., Gari, A., & Shakhs  Niyayi, M. (2005). Reliability Analysis: A Risk-Based Approach to Determine the Low Risk of Uncertainty for Proposals for Tender. The 2nd International Project Management Conference, (In Persian).

 Rezaei, K., Haghnevis, M., & Sajadi, M. (2005). Analysis of the Relationship and Evolution of Project Risk Management Models. Second International Management Conference on Project Management, (In Persian).

Rry, B., & Zargar Azad, M. (2004). Management Techniques, Project Planning and Control. Information Publication, (In Persian).

Setarg Darre Shori, M., Abedpour M., & Dolevi, M. (2005). Risk Management. Scientific Institute of Scholars of Barin, (In Persian).

Sheikh, M., Sobhiye, M., & Reyhani Hamedani, H. (2005). Applied Risk Management Study; Power Plant Project. 2nd International Project Management Conference, (In Persian).

Shojaei, A., & Ismaili Aliabadi, D. (2005). Presentation of New Solutions for Solving Risk Issues. Second International Management Conference on Project Management, (In Persian).