ریخت ‏شناسى قصه "پریا"ى احمد شاملو

پژوهش های نقد ادبی و سبک شناسی

مقاله 5، دوره 4، شماره 13، آبان 1392، صفحه 119-148   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

سعید زهره وند^{* 1}؛ منصور رحیمى²؛ محمدحسین سرداغى^{* 3}

¹استادیار دانشگاه لرستان

²دانش ‏آموخته دانشگاه بین‏ المللى امام خمینی ره قزوین.

³استادیار دانشگاه بین‏ المللى امام خمینى ره قزوین.

چکیده

در این پژوهش، به‏قصد تحلیل نظام ساختارى و روایى در قصه "پریا"ى احمد شاملو کوشش کرده‏ایم تا از طریق شناسایى حرکت‏ها و خویشکارى‏هاى قصه پریا، ابتدا نقش‏ها و نقش‏ویژه‏هاى قصه را برشماریم، سپس به نحوه چینش رویدادها، توالى خویشکارى‏ها، ترکیب و جابه‏جایى خویشکارى‏ها بپردازیم و میزان تأثیر هر حرکت را در روایت قصه بررسى‏کنیم تا آشکارشود که اولاً ساختار قصه پریا از نه نقش و پنج نقش‏ویژه سامان یافته است، ثانیا خویشکارى‏هاى شخصیت‏هاى آن، گاه فاقد توالى منطقى و زمانى هستند و به سبب بافت شعرى قصه، گاه با جابه‏جایى و ترکیب چند خویشکارى روبه‏رو هستیم، ثالثا برخى از خویشکارى‏ها به صورت گزاره‏هاى روایى مستقیم روایت شده‏اند و برخى دیگر به صورت ضمنى از ساختار زبانى قصه یا به قرینه دیگر خویشکارى‏ها قابل شناسایى هستند.