مطالعه میزان شیوع و الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی سویه‌های اشریشیاکولای در بستنی‌های سنتی عرضه شده در شهرستان خوی

بهداشت مواد غذایی

مقاله 2، دوره 2، 2 (6) تابستان، شهریور 1391، صفحه 31-38   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

حامد ملاعباس زاده^{* 1}؛ مسعود ملازاده²؛ نادر حاجی زاده¹؛ نادر محمدزاده قشلاقی³

¹دانشگاه آزاد اسلامی، واحد زنجان، دانش آموخته کارشناسی ارشد میکروبیولوژی، زنجان، ایران

²پزشک عمومی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی تهران، دانشکده پزشکی، تهران، ایران

³دانشگاه آزاد اسلامی، واحد زنجان، دانش آموخته کارشناسی ارشد میکروبیولوژی، زنجان، ایران آزمایشگاه مرکزی استان آذربایجان شرقی، تبریز، ایران

چکیده

     اشریشیا کولای یکی از مهم­ترین پاتوژن­های روده­ای منتقله از مواد غذایی است. هدف از این مطالعه، بررسی میزان شیوع و تعیین الگوی مقامت آنتی­بیوتیکی سویه­های اشریشیا کولای در بستنی­های سنتی عرضه شده در شهرستان خوی می­باشد. این مطالعه به صورت مقطعی و در طی شش ماه نخست سال 1390 بر روی 150 نمونه بستنی سنتی خریداری شده از فروشگاه­ها و قنادی­های عرضه کننده بستنی در مناطق مختلف شهرستان خوی انجام و پس از شناسایی سویه­های اشریشیا کولای، با استفاده از آزمون کربی- بوئر الگوی حساسیت و مقاومت 10 آنتی­بیوتیک مورد مطالعه تعیین گردید. مطابق نتایج مطالعه، 33/31% (47 از 150) از نمونه­ها آلوده به اشریشیا کولای بودند. همچنین نتایج حاصل از تست آنتی بیوگرام نشان داد بیشترین میزان حساسیت به ترتیب نسبت به سفتیزوکسیم (85/80%)، سیپروفلوکساسین (73/78%) و سفتریاکسون (47/74%) و بیشترین میزان مقاومت به ترتیب نسبت به آموکسی­سیلین (74/95%)، اگزاسیلین (98/82%) و کانامایسین (7/61%) می­باشد. در مجموع نتایج حاصله از این تحقیق نشان می­دهد که میزان شیوع اشریشیاکولای به عنوان شاخص آلودگی مدفوعی در بستنی­های عرضه شده در بازار خوی و میزان مقاومت آنتی بیوتیکی سویه­های جدا شده قابل توجه می­باشد.

کلیدواژه‌ها

اشریشیاکلی؛ بستنی سنتی؛ الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی؛ خوی

اصل مقاله

مطالعه میزان شیوع و الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی سویه‌های اشریشیاکولای در بستنی‌های سنتی عرضه شده در شهرستان خوی

 

حامد ملاعباس زاده^1*، مسعود ملازاده²، نادر حاجی زاده¹، نادر محمدزاده قشلاقی^1و3

 

1- دانشگاه آزاد اسلامی، واحد زنجان، دانش آموخته کارشناسی ارشد میکروبیولوژی، زنجان، ایران.

2- پزشک عمومی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی تهران، دانشکده پزشکی، تهران، ایران.

3- آزمایشگاه مرکزی استان آذربایجان شرقی، تبریز، ایران.

^* نویسنده مسئول مکاتبات: [e-mail]

(دریافت مقاله:24/4/91   پذیرش نهایی: 14/11/91)

 

 

 

چکیده

     اشریشیا کولای یکی از مهم­ترین پاتوژن­های روده­ای منتقله از مواد غذایی است. هدف از این مطالعه، بررسی میزان شیوع و تعیین الگوی مقامت آنتی­بیوتیکی سویه­های اشریشیا کولای در بستنی­های سنتی عرضه شده در شهرستان خوی می­باشد. این مطالعه به صورت مقطعی و در طی شش ماه نخست سال 1390 بر روی 150 نمونه بستنی سنتی خریداری شده از فروشگاه­ها و قنادی­های عرضه کننده بستنی در مناطق مختلف شهرستان خوی انجام و پس از شناسایی سویه­های اشریشیا کولای، با استفاده از آزمون کربی- بوئر الگوی حساسیت و مقاومت 10 آنتی­بیوتیک مورد مطالعه تعیین گردید. مطابق نتایج مطالعه، 33/31% (47 از 150) از نمونه­ها آلوده به اشریشیا کولای بودند. همچنین نتایج حاصل از تست آنتی بیوگرام نشان داد بیشترین میزان حساسیت به ترتیب نسبت به سفتیزوکسیم (85/80%)، سیپروفلوکساسین (73/78%) و سفتریاکسون (47/74%) و بیشترین میزان مقاومت به ترتیب نسبت به آموکسی­سیلین (74/95%)، اگزاسیلین (98/82%) و کانامایسین (7/61%) می­باشد. در مجموع نتایج حاصله از این تحقیق نشان می­دهد که میزان شیوع اشریشیاکولای به عنوان شاخص آلودگی مدفوعی در بستنی­های عرضه شده در بازار خوی و میزان مقاومت آنتی بیوتیکی سویه­های جدا شده قابل توجه می­باشد.

واژه‌های کلیدی: اشریشیاکلی، بستنی سنتی، الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی، خوی.

 

 

 

مقدمه

   یکی از پایه های مهم توسعه اقتصادی در هر کشور، تامین غذای بهداشتی برای افراد جامعه می باشد. در کشورهای توسعه یافته بیشتر بیماری های منتقل شونده از طریق غذا تحت کنترل متخصصان بهداشتی در آمده اند. اما در کشورهای درحال توسعه، مشکلات اقتصادی و بهداشتی ناشی از غذاهای تهیه شده به روش سنتی هنوز مشاهده می شود. شیر و فرآورده های آن به دلیل این که منبع مهم غذایی می باشند، می‌توانند توسط باکتری‌های مختلف آلوده شده و مشکلات متعدد اقتصادی و بهداشتی را در سطح جامعه ایجاد نمایند که سالانه با صرف هزینه های زیاد، میلیون ها نفر از جمعیت جهان به آن مبتلا و بخشی نیز دچار مرگ شده و یا سبب بستری شدن آنها در بیمارستان‌ها می‌شود. از جمله این فرآورده‌های شیری که هنوز به صورت سنتی در برخی از کشورها تهیه می‌شود و طرفداران بسیاری بخصوص در ماه‌های گرم سال در بین افراد مختلف جامعه، خصوصاً کودکان دارد بستنی می باشد (Robinson, 1990).بستنی از اجزای متعددی تشکیل شده است و اکثر باکتری‌های مضر از جمله اشریشیاکلی می‌تواند به راحتی در آن رشد کرده و سبب ایجاد عفونت‌های غذایی مانند گاستروانتریت و اسهال شود. مسمومیت‌ها و عفونت‌های ناشی از اشریشیاکلی بیماری‌زا، متداول‌ترین نوع عفونت غذایی درکشورهای در حال توسعه می‌باشند و 25 درصد از تمام موارد اسهال را به خود اختصاص داده‌اند. بیماری اسهال یکی از مشکلات عمده بهداشتی در سطح جهان می‌باشد که هر ساله سبب مرگ و میر بیش از 2 میلیون کودک کمتراز 5 سال می‌شود (Walker, 2008; Baldi et al., 2009). باکتری اشریشیاکلی جزء فلور طبیعی دستگاه گوارش انسان محسوب شده و همچنین باعث ایجاد 86 درصد عفونت‌های ادراری می‌شود (Akinfogunla et al., 2009; Narchi et al., 2010).باکتری اشریشیاکلی جزء خانواده انتروباکتریاسه بوده و پاتوژن فرصت‌طلبی محسوب می‌شود. وجود آن در آب و مواد غذایی دلیل بر آلودگی توسط مدفوع می‌باشد، این باکتری گرم منفی، فاقد اسپور و برخی دارای کپسول یا میکروکپسول می‌باشند (Kenneth et al., 2004).در مطالعه‌ای که توسط Mokhtarian و همکاران در شهرستان مشهد صورت گرفته 11 درصد بستنی‌های سنتی مورد مطالعه آلوده به باکتری اشریشیاکلی بودند (Mokhtarian et al., 2004). Ekhtelat و همکاران میزان آلودگی بستنی‌های سنتی مصرفی آلوده به باکتری اشریشیاکلی را در شهر اهواز 83/10 درصد اعلام کردند (Ekhtelat et al., 2011).ظهور مقاومت‌های آنتی بیوتیکی در میان باکتری‌ها، به یک معضل بزرگ در رابطه با سلامت همگانی تبدیل شده است. بنابراین تعیین الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی درباکتری‌های بیماری‌زا، جهت هدایت درمان‌های تجربی علیه یک پاتوژن خاص، حائز اهمیت می‌باشد (Gangoue et al., 2006). Shariati Far و همکاران نشان دادند تمامی سویه‌های اشریشیاکلی جدا شده از بستنی‌های سنتی گنابادنسبت به آموکسی سیلین و آموکسی کلاو مقاوم هستند (Shariati Far et al., 2011). در مطالعه انجام گرفته شده توسط Mollazadeh و همکاران بر روی سویه‌های اشریشیاکلی جدا شده از نمونه‌های ادراری زنان باردار در شهر خوی میزان مقاومت نسبت به آنتی بیوتیک‌های آمپی سیلین، سیپروفلوکساسین و جنتامایسین به ترتیب 93/80 درصد، 93/20 درص و 10 درصد گزارش شد (Mollazadeh et al., 2012).

   با توجه به مصرف بالای بستنی در بین کودکان و نوجوانان شهرستان خوی و احتمال آلودگی بستنی‌های سنتی عرضه شده در قنادی‌ها و مراکز فروش بستنی با باکتری اشریشیاکلی و عدم وجود الگوی مشخص مقاومتی در عفونت‌های غذایی ناشی از مصرف بستنی‌های سنتی آلوده شده با اشریشیاکلی در این منطقه، بر آن شدیم این مطالعه را با هدف مطالعه میزان شیوع و تعیین الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی سویه‌های اشریشیاکلی در بستنی‌های سنتی عرضه شده در شهرستان خوی انجام دهیم.

 

مواد و روش­ها

   این مطالعه به صورت مقطعی در شش ماه نخست سال 1390 انجام گرفت. 150 عددبستنی سنتی از قنادی‌ها و مراکز مختلف فروش بستنی تهیه و به آزمایشگاه منتقل شدند، شناسایی و جستجوی باکتری اشریشیاکلی پس از کشت نمونه‌ها در محیط‌های غنی کننده و محیط‌های جامد انتخابی توسط تست‌های بیوشیمیایی از جمله MR-VP، SIM، TSI صورت گرفت. همچنین از سویه استاندارد  اشریشیاکلیATCC 35218  به عنوان کنترل کیفی استفاده شد. برای تعین حساسیت آنتی بیوتیکی ایزوله‌های مورد مطالعه به روش دیسک دیفیوژن روی محیط مولر هینتون آگار (مرک آلمان)، طبق دستور العمل 2007، انستیتوی استانداردهای بالینی و آزمایشگاهی (Clinical and laboratory standards institute (CLSI), 2007) مورد بررسی قرار گرفتند. برای این کار سوسپانسیون میکروبی (کدورت معادل استاندارد  5/0 مک فارلند) تهیه و روی محیط مولر هینتون آگار کشت داده شد. پس از دیسک‌گذاری و انکوبه کردن، قطر ناحیه اطراف دیسک توسط خط کش (Antiobiotic Zone Scale ruler) اندازه‌گیری و به صورت مقاوم، حساس و بینابینی گزارش گردید. برای بررسی دقت دیسک‌های آنتی بیوگرام به کار رفته، از یک سویه 5 بار دیسک‌گذاری با یک آنتی بیوتیک انجام گردید که نتایج با هم مطابقت داشتند. دیسک‌های آنتی بیوتیکی تهیه شده از شرکت پادتن طب که در این تحقیق مورد استفاده قرار گرفتند عبارت بودند از: اگزاسیلین (1 میکروگرم)، سیپروفلوکساسین (5 میکروگرم)، جنتامایسین (10 میکروگرم)، تتراسایکلین (30 میکروگرم)، کوتریموکسازول (25 میکروگرم)، سفتریاکسون (30 میکروگرم)، سفتیزوکسیم (30 میکروگرم)، آموکسیسیلین (25 میکروگرم)، سفازولین (30 میکروگرم) و کانامایسین (30 میکروگرم).

 

یافته­ها

   از مجموع 150 نمونه بستنی سنتی مورد آزمایش، 47 نمونه از نظر وجود باکتری اشریشیاکلی (33/31 درصد) مثبت شدند، همچنین نتایج حاصل ازتست آنتی بیوگرام نشان داد که بیشترین میزان حساسیت نسبت به سفتیزوکسیم، سیپروفلوکساسین و سفتریاکسون به ترتیب 85/80%، 73/78% و 47/74% و بیشترین میزان مقاومت نسبت به آموکسیسیلین، اگزاسیلین و کانامایسین به ترتیب 74/95%، 98/82% و 71/61% می باشد (جدول شماره 1). در این مطالعه، فراوانی سویه‌های مقاوم به چند آنتی بیوتیک نیز مورد بررسی قرار گرفت که نتایج حاصل در جدول شماره 2 نشان داده شده است.

 

 

جدول 1- نتایج آنتی بیوگرام سویه‌های اشریشیاکلی جدا شده از بستنی‌های سنتی عرضه شده در شهر خوی

نام آنتی بیوتیک	علامت اختصاری	نتیجه آزمایش آنتی بیوگرام
		حساس		مقاوم		بینابینی
		تعداد	درصد	تعداد	درصد	تعداد	درصد
کوتریموکسازول	STX	21	68/44	24	06/51	2	26/4
تتراسایکلین	TE	19	43/40	26	31/55	2	26/4
سیپروفلوکساسین	CP	37	73/78	6	76/12	4	51/8
جنتامایسین	GM	29	7/61	12	54/25	6	76/12
سفتریاکسون	CRO	35	47/74	7	89/14	5	64/10
اگزاسیلین	OXA	5	64/10	39	98/82	3	38/6
سفتی زوکسیم	ZOX	38	85/80	5	64/10	4	51/8
سفازولین	CZ	14	79/29	27	45/57	6	76/12
آموکسی سیلین	AMX	2	26/4	45	74/95	0	0
کانامایسین	K	13	66/27	29	7/61	5	64/10

 

جدول 2- فراوانی و درصد سویه‌های مقاوم به چند آنتی بیوتیک به طور هم‌زمان

درصد سوش ها	تعداد سوش ها	تعداد آنتی بیوتیک ها	نام آنتی بیوتیک های مد نظر
77/12	6	2	CIP, STX
77/12	6	3	CIP, STX, CRO
64/10	5	4	CIP, STX, CRO, OXA
51/8	4	5	CIP, STX, CRO, OXA, GM
38/6	3	6	CIP, STX, CRO, OXA, GM, TE

 

 

بحث و نتیجه­گیری

   بستنی که به عنوان یک فرآورده شیری مغذی در فصل تابستان بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد، می‌تواند محیط مناسبی برای رشد و تکثیر میکروارگانیسم‌ها، و انتقال عوامل میکروبی ایجاد کننده مسمومیت‌های غذایی باشد. نتایج بدست آمده از این بررسی نشان می‌دهد که 47 نمونه از نظر وجود باکتری اشریشیاکلی (33/31 درصد) مثبت می‌باشند، که با یافته‌های سایر تحقیقات انجام شده در نقاط مختلف کشور تقریباً هم‌خوانی دارد، به طوری که طبق گزارش Pour mahmoodi و همکاران درسال 2003، در شهر یاسوج 17 درصد از بستنی‌های سنتی آلوده به باکتری اشریشیاکلی بودند (Pour mahmoodi et al., 2003).در مطالعه‌ای که توسط Shariati Far و همکاران، طی سال 2011 در شهر گناباد بر روی بستنی‌های سنتی انجام گرفت، آلودگی به باکتری اشریشیاکلی 09/24 درصد گزارش شد (Shariati Far et al., 2011).بررسی‌های صورت گرفته نشان می‌دهد که اشریشیاکلی جدا شده از انسان مهم‌ترین پاتوژنی است که افزایش مقاومت آنتی بیوتیکی نسبت به اغلب داروهای ضد میکروبی را نشان می‌دهد، همچنین عفونت‌های ناشی از اشریشیاکلی یکی از مهم‌ترین مشکلات بهداشتی در اغلب کشورهای در حال توسعه می‌باشد (Novakova et al., 2009).در زمینه بررسی حساسیت آنتی بیوتیکی اشریشیاکلی های جدا شده از مواد غذایی در کشورمان مطالعات محدودی صورت گرفته و اکثر مطالعات روی باکتری‌ها جدا شده از عفونت‌های ادراری و نمونه‌های بالینی انجام گردیده است. در این تحقیق مشخص شد که بیشترین میزان مقاومت نسبت به آنتی بیوتیک‌های آموکسیسیلین و اگزاسیلین و کمترین میزان مقاومت نسبت به سفتیزوکسیم و سیپروفلوکساسین می‌باشد. درتحقیق صورت گرفته توسط Sharef و همکاران (2006) در کشور لیبی بر روی اشریشیاکلیهای جدا شده از بستنی های سنتی، بیشترین میزان مقاومت نسبت به آموکسیسیلین با 50 درصد و کمترین میزان مقاومت نسبت به سیپروفلوکساسین با صفر درصد گزارش شد (Sharef et al., 2006). این نتایج، با یافته‌های مطالعه حاضر که میزان مقاومت نسبت به آموکسیسیلین با 74/95 درصد و سیپروفلوکساسین با 76/12 درصد گزارش شد مطابقت ندارد، که با توجه به تفاوت مناطق جغرافیایی سویه‌های اخذ شده قابل توجیه می‌باشد. در مطالعه صورت گرفته توسط Shariati Far و همکاران بر روی اشریشیاکلیهای جدا شده از بستنی‌های سنتی، بیشترین میزان مقاومت نسبت به آموکسی سیلین با 100 درصد و کمترین میزان مقاومت نسبت به سفتی زوکسیم 73/8  درصد گزارش شد (Shariati Far et al., 2011). نتایج نشان دهنده مشابهت یافته‌های حاصل از مطالعه ایشان، با تحقیق پیش رو می‌باشد. زیرا در مطالعه کنونی بیشترین میزان مقاومت نسبت به آموکسیسیلین با 74/95 درصد و کمترین میزان مقاومت نسبت به سفتیزوکسیم 64/10 درصد مشاهده شد. همچنین Shariati Far و همکاران میزان حساسیت نسبت به آنتی بیوتیک‌های اگزاسیلین، سفازولین و کانامایسین را به ترتیب صفر درصد، 38/2 درصد و 94/7 درصد و میزان مقاومت را به ترتیب 3/37 درصد، 1/38 درصد و 2/49 درصد گزارش نمودند (Shariati Far et al., 2011). که تا حدودی با نتایج بررسی حاضر متفاوت می باشد، زیرا میزان حساسیت نسبت به آنتی بیوتیک‌های اگزاسیلین، سفازولین و کانامایسین را به ترتیب 64/10 درصد، 79/29 درصد و 66/27 درصد و میزان مقاومت را به ترتیب 98/82 درصد، 45/57 درصد و 7/61 درصد بدست آمد.در پژوهشی که توسط Voidarou و همکاران طی سال 2008، درکشور یونان بر روی سویه های اشریشیاکلیهای جدا شده از پنیر انجام شد، میزان مقاومت نسبت به تتراسایکلین 50 درصد و میزان حساسیت نسبت به سیپروفلوکساسین 80 درصد گزارش شد (Voidarou et al., 2009). این داده‌ها، با نتایج مطالعه حاضر مشابهت دارد زیرا میزان مقاومت نسبت به تتراسایکلین با 31/55 درصد و میزان حساسیت نسبت به سیپروفلوکساسین 73/78 درصد مشاهده شد. در تحقیق صورت گرفته توسط Mohajeri و همکاران بر روی اشریشیاکلیهای جدا شده از عفونت‌های ادراری در خلال سال 1388 در شهر کرمانشاه، میزان حساسیت نسبت به هر دو آنتی بیوتیک سیپروفلوکساسین و سفتریاکسون 71 درصد گزارش شد (Mohajeri et al., 2011a). این اطلاعات، با نتایج مطالعه ما مشابهت دارد. در پژوهش صورت گرفته توسط Mohajeri و همکاران بر روی اشریشیاکلیهای جدا شده از عفونت‌های ادراری در سال 1387، در شهر کرمانشاه، میزان حساسیت و مقاومت نسبت به آنتی بیوتیک کوتریموکسازول به ترتیب 7/36 درصد و  7/58 درصد گزارش شد (Mohajeri et al., 2011b)، که با نتایج مطالعه ما مشابهت دارد. زیرا در مطالعه حاضر میزان حساسیت و مقاومت نسبت به آنتی بیوتیک کوتریموکسازول به ترتیب 68/46 درصد و 06/51 درصد مشاهده شد. در مطالعه صورت گرفته توسط Hamid-Farahani و همکاران بر روی اشریشیاکلیهای جدا شده از عفونت‌های ادراری در فاصله سال های 1387 تا 1388 در مرکز تحقیقات 660 ارتش، میزان حساسیت و مقاومت نسبت به آنتی بیوتیک جنتامایسین به ترتیب 1/58 درصد و 7/27 درصد گزارش شد (Hamid-Farahani et al., 2012)، که با یافته‌های مطالعه پیش‌رو مشابهت دارد. پیشنهاد می‌شود با توجه به مصرف زیاد بستنی در بین کودکان در فصل تابستان، آموزش آنها برای استفاده بیشتر از مواد غذایی پاستوریزه انجام گیرد. همچنین فرهنگ‌سازی در این زمینه از طریق رسانه‌ها ضروری به نظر می‌رسد. همچنین لازم است سازمان‌های نظارتی، به طور مستمر محصولات شیری تولیدی به صورت سنتی را مورد آزمون‌های بهداشتی قرار دهند.

 

سپاسگزاری

   از فروشندگان و قنادی‌های عرضه کننده بستنی‌های سنتی شهرستان خوی که کمال همکاری را  با نویسندگان این مقاله انجام دادند و همچنین اســاتید محترم گـــــروه میکروبیولوژی دانشکده پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان که با راهنمایی‌های ارزشمندشان ما را یـــــاری رساندند تقدیر و تشکر می‌شود.

 

 

 

منابع

• اختلاط، م.، ظاهری پور، ز. و شکرریز، ب. (1390). بررسی بستنی‌های سنتی مصرفی شهر اهواز از نظر میزان آلودگی به استافیلوکوکوس آرئوس، کلیفرم و اشرشیاکلی. بهداشت مواد غذایی، 1(3): 24-15.
• پورمحمدی، ع.، محمدی، ج.، میرزایی، ع.، مومنی نژاد، م. و افشار، ر. (1382). آلودگی‌های میکروبی در بستنی‌های سنتی شهر یاسوج 1381. فصل‌نامه ارمغان دانش، 29(8): 66-59.
• حمیدی فراهانی، ر.، تاجیک، ا.ر.، نوری فرد، م.، کشاورز، ا.، تقی پور، ن. و حسینی شکوه، س.ج. (1391). بررسی الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی اشرشیاکلی در نمونه کشت ادرار آزمایشگاه مرکز تحقیقات 660 ارتش در سال 88-1387. مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران، 10(1): 49-45.
• شریعتی فر، ن.، مختاریان دلویی، ح.، محمدزاده مقدم، م. و قهرمانی، م. (1389). بررسی حساسیت آنتی بیوتیکی اشریشیاکلی های جدا شده از بستنی‌های سنتی گناباد. مجله علمی پژوهشی افق دانش، 16(4): 65-58.
• ملازاده، م.، ملاعباس زاده، ح. و محمدزاده قشلاقی، ن. (1391). بررسی الگوی حساسیت و مقاومت آنتی بیوتیکی در سویه‌های اشریشیاکلی جدا شده از نمونه‌های ادراری زنان باردار در شهر خوی و سلماس استان آذربایجان غربی. مجله علمی پژوهشی زیست فناوری میکروبی، 4(12): 20-13.
• مهاجری، پ.، ایزدی، ب.، رضایی، م.، فلاحی، ب.، خادمی، ح. و ابراهیمی، ر. (1390). بررسی تولید بتالاکتاماز وسیع الطیف در اشریشیاکلی‌های جدا شده از عفونت‌های ادراری و الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی در کرمانشاه. مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، 11(1): 94-86.
• مهاجری، پ.، ایزدی، ب. و نقشی، ن.، (1390). بررسی حساسیت آنتی بیوتیکی اشرشیاکلای جداشده از عفونت‌های ادراری مراجعه کنندگان به آزمایشگاه مرکزی کرمانشاه در سال 1387. دو ماهنامه علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، 15(1): 56-51.
• مختاریان دلوئی، ح.، محسن زاده، م. و خضری، م.، (1383). بررسی میزان آلودگی باکتریایی بستنی‌های سنتی شهرستان مشهد. مجله علمی پژوهشی افق دانش، 10 (1): 46-42.
• واکر، تی اس. (2008). میکروبیولوژی. ترجمه میزنژاد، ر. و رضوانی، ش.، انتشارات بشری. تهران، صفحه 240-225.

 

• Akinfogunla, O.J., Eghafona, N.O. and Ekoi, O.H. (2009). Diarrheag Escherichia coli (DEC): prevalence among in and ambulatory patients and susceptibility to antimicrobial chemotherapeutic agents. Journal of Bacteriology Research, 1(3): 34-38.
• Baldi, F., Bianco, M.A., Nardone, G., Pilotto, A. and Zamparo, E. (2009). Focus on acute diarrhoeal disease. World Journal of Gastroenterology, 15(27): 3341-3348.
• Clinical and laboratory standards institute (CLSI). (2007). Performance standards for antimicrobial susceptibility testing. 17^th informational supplement, pp. 20-25.
• Ekhtelat, M., Zaheripour, Z. and Shekar riz, B. (2011). The Survey on Contamination Value of Staphylococcus aureus, Coliform and E.coli in Traditional Ice Cream Offered in Ahvaz Market. Jornal of Food hygiene, 1(3): 15-24 [In Farsi].
• Gangoue, P.J., Koulla, Sh.S., Ngassam, P., Adiogo, D. and Ndumbe, P. (2006). Antimicrobial activity against gram negative bacilli from Yaounde Central Hospital, Cameroon. African Journal of Health Sciences, 6(4): 232-235.
• Hamid-Farahani, R., Tajik, A.R., Noorifard, M., Keshavarz, A., Taghipour, N. and Hossieni-Shokouh, J. (2012). Antibiotic resistance pattern of E.coli isolated from urine culture in 660 Army clinical laboratory center in Tehran .(2008). Journal of Army University of Medical Sciences of the I.R. Iran, 10(1): 45-49 [In Farsi].
• Kenneth, J., Ryan, M.D. and Cray, M.D. (2004). Sherries Medical Microbiology. 4^th Edition, Mc Graw Hill, pp. 354-357.
• Mollazadeh, M., Molla-abbaszadeh, H. andMohammadzadeh Gheshlaghi, N. (2012). Survey of Sensibility and Antimicrobial Resistance in Escherichia coli Strains Isolated from pregnant women urine in Khoy and Salmas City in West Azerbayjan. Jornal of Microbial biotechnology, 4(12): 13-20 [In Farsi].
• Mohajeri, P., Izadi, B., Rezai, M., Falahi, B., Khademi, H. and Ebrahimi, R. (2011). Assessment of the frequency of Extended Spectrum Beta Lactamases Producing Escherichia coli Isolated from Urinary Tract Infections and its Antibiotic Resistance Pattern in Kermanshah. Journal of Ardabil University of Medical Seiences, 11(1): 86-94 [In Farsi].
• Mohajeri, P., Izadi, B. and Naghshi, N. (2011). Antibiotic sensitivity of Escherichia coli isolated from urinary tract infection referred to Kermanshah central laboratory. Journal of Kermanshah University of Medical Seiences, 15(1): 51-56 [In Farsi].
• Mokhtarian, H., Mohsenzadeh, M. and Khezri, M. (2004). The Survey on the bacterial contamination of traditional ice cream produced in Mashhad city. Ofogh-e-Danesh Journal, 10 (1): 42-46 [In Farsi].
• Narchi, H. and Al-Hamdani, M.A.M. (2010). Antibiotic resistance trends in paediatric community acquired first urinary tract infections in the United Arab Emirates. Eastern Mediterranean Health Journal, 1(16): 45-50.
• Novakova, I., Kacaniova, M., Hascik, P., Pavlicova, S. and Hleba, L. (2009). The resistance to antibiotics in strains of E. coli and enterococcus sp. Isolated from rectal swabs of lambs and calves. Journal of Lucrari stiintifice zootehnie si biotehnologii, 42(2): 322-326.
• Pourmahmoodi, A., Mohammadi, J., Mirzai, A., MomeniNegad, M. and Afshar, R. (2003). Epidemiological Studay of Traditional Ice Cream in Yasuj. Jornal Armaghan Danesh, 8(29): 59-65 [In Farsi].
• Robinson, R.K. (1990). the microbiology of milk products. 2 ^the Edition, London and New York, Elsevier applied Science, pp. 203-209.
• Sharef, N.E., Ghenghesh, K.S., Abognah, Y.S., Gnan, S.O. and Rahouma, A. (2006). Bacteriological quality of ice cream in tripoloi-Libya. Jornal of Food Control, 17(8): 637-641.
• Shariati Far, N., Mokhtarian Daluie, H., Mohamadzadeh Moghaddam, M. and Ghahramani, M. (2011). Antimicrobial Susceptibility of Escherichia Coli Isolated from Traditional Ice cream in Gonabad. Ofogh-e-Danesh Journal, 16 (4): 58-65 [In Farsi].
• Voidarou, X., Alexopoulos, A., Plessas, S. and Bezirtzoglou, E. (2009). Antibiotic profile of common pathogens related to food safety and health. Jornal Ege Academic Review, 9(3): 961-967.
• Walker, T.S. (2008). Microbiology. Translated by Mirnezhad, R. and Razavi, Sh. Bashari Publication Co, Tehran, pp. 225-240 [In Farsi].

 

 

مراجع

 

• اختلاط، م.، ظاهری پور، ز. و شکرریز، ب. (1390). بررسی بستنی‌های سنتی مصرفی شهر اهواز از نظر میزان آلودگی به استافیلوکوکوس آرئوس، کلیفرم و اشرشیاکلی. بهداشت مواد غذایی، 1(3): 24-15.
• پورمحمدی، ع.، محمدی، ج.، میرزایی، ع.، مومنی نژاد، م. و افشار، ر. (1382). آلودگی‌های میکروبی در بستنی‌های سنتی شهر یاسوج 1381. فصل‌نامه ارمغان دانش، 29(8): 66-59.
• حمیدی فراهانی، ر.، تاجیک، ا.ر.، نوری فرد، م.، کشاورز، ا.، تقی پور، ن. و حسینی شکوه، س.ج. (1391). بررسی الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی اشرشیاکلی در نمونه کشت ادرار آزمایشگاه مرکز تحقیقات 660 ارتش در سال 88-1387. مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران، 10(1): 49-45.
• شریعتی فر، ن.، مختاریان دلویی، ح.، محمدزاده مقدم، م. و قهرمانی، م. (1389). بررسی حساسیت آنتی بیوتیکی اشریشیاکلی های جدا شده از بستنی‌های سنتی گناباد. مجله علمی پژوهشی افق دانش، 16(4): 65-58.
• ملازاده، م.، ملاعباس زاده، ح. و محمدزاده قشلاقی، ن. (1391). بررسی الگوی حساسیت و مقاومت آنتی بیوتیکی در سویه‌های اشریشیاکلی جدا شده از نمونه‌های ادراری زنان باردار در شهر خوی و سلماس استان آذربایجان غربی. مجله علمی پژوهشی زیست فناوری میکروبی، 4(12): 20-13.
• مهاجری، پ.، ایزدی، ب.، رضایی، م.، فلاحی، ب.، خادمی، ح. و ابراهیمی، ر. (1390). بررسی تولید بتالاکتاماز وسیع الطیف در اشریشیاکلی‌های جدا شده از عفونت‌های ادراری و الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی در کرمانشاه. مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، 11(1): 94-86.
• مهاجری، پ.، ایزدی، ب. و نقشی، ن.، (1390). بررسی حساسیت آنتی بیوتیکی اشرشیاکلای جداشده از عفونت‌های ادراری مراجعه کنندگان به آزمایشگاه مرکزی کرمانشاه در سال 1387. دو ماهنامه علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، 15(1): 56-51.
• مختاریان دلوئی، ح.، محسن زاده، م. و خضری، م.، (1383). بررسی میزان آلودگی باکتریایی بستنی‌های سنتی شهرستان مشهد. مجله علمی پژوهشی افق دانش، 10 (1): 46-42.
• واکر، تی اس. (2008). میکروبیولوژی. ترجمه میزنژاد، ر. و رضوانی، ش.، انتشارات بشری. تهران، صفحه 240-225.

 

• Akinfogunla, O.J., Eghafona, N.O. and Ekoi, O.H. (2009). Diarrheag Escherichia coli (DEC): prevalence among in and ambulatory patients and susceptibility to antimicrobial chemotherapeutic agents. Journal of Bacteriology Research, 1(3): 34-38.
• Baldi, F., Bianco, M.A., Nardone, G., Pilotto, A. and Zamparo, E. (2009). Focus on acute diarrhoeal disease. World Journal of Gastroenterology, 15(27): 3341-3348.
• Clinical and laboratory standards institute (CLSI). (2007). Performance standards for antimicrobial susceptibility testing. 17^th informational supplement, pp. 20-25.
• Ekhtelat, M., Zaheripour, Z. and Shekar riz, B. (2011). The Survey on Contamination Value of Staphylococcus aureus, Coliform and E.coli in Traditional Ice Cream Offered in Ahvaz Market. Jornal of Food hygiene, 1(3): 15-24 [In Farsi].
• Gangoue, P.J., Koulla, Sh.S., Ngassam, P., Adiogo, D. and Ndumbe, P. (2006). Antimicrobial activity against gram negative bacilli from Yaounde Central Hospital, Cameroon. African Journal of Health Sciences, 6(4): 232-235.
• Hamid-Farahani, R., Tajik, A.R., Noorifard, M., Keshavarz, A., Taghipour, N. and Hossieni-Shokouh, J. (2012). Antibiotic resistance pattern of E.coli isolated from urine culture in 660 Army clinical laboratory center in Tehran .(2008). Journal of Army University of Medical Sciences of the I.R. Iran, 10(1): 45-49 [In Farsi].
• Kenneth, J., Ryan, M.D. and Cray, M.D. (2004). Sherries Medical Microbiology. 4^th Edition, Mc Graw Hill, pp. 354-357.
• Mollazadeh, M., Molla-abbaszadeh, H. andMohammadzadeh Gheshlaghi, N. (2012). Survey of Sensibility and Antimicrobial Resistance in Escherichia coli Strains Isolated from pregnant women urine in Khoy and Salmas City in West Azerbayjan. Jornal of Microbial biotechnology, 4(12): 13-20 [In Farsi].
• Mohajeri, P., Izadi, B., Rezai, M., Falahi, B., Khademi, H. and Ebrahimi, R. (2011). Assessment of the frequency of Extended Spectrum Beta Lactamases Producing Escherichia coli Isolated from Urinary Tract Infections and its Antibiotic Resistance Pattern in Kermanshah. Journal of Ardabil University of Medical Seiences, 11(1): 86-94 [In Farsi].
• Mohajeri, P., Izadi, B. and Naghshi, N. (2011). Antibiotic sensitivity of Escherichia coli isolated from urinary tract infection referred to Kermanshah central laboratory. Journal of Kermanshah University of Medical Seiences, 15(1): 51-56 [In Farsi].
• Mokhtarian, H., Mohsenzadeh, M. and Khezri, M. (2004). The Survey on the bacterial contamination of traditional ice cream produced in Mashhad city. Ofogh-e-Danesh Journal, 10 (1): 42-46 [In Farsi].
• Narchi, H. and Al-Hamdani, M.A.M. (2010). Antibiotic resistance trends in paediatric community acquired first urinary tract infections in the United Arab Emirates. Eastern Mediterranean Health Journal, 1(16): 45-50.
• Novakova, I., Kacaniova, M., Hascik, P., Pavlicova, S. and Hleba, L. (2009). The resistance to antibiotics in strains of E. coli and enterococcus sp. Isolated from rectal swabs of lambs and calves. Journal of Lucrari stiintifice zootehnie si biotehnologii, 42(2): 322-326.
• Pourmahmoodi, A., Mohammadi, J., Mirzai, A., MomeniNegad, M. and Afshar, R. (2003). Epidemiological Studay of Traditional Ice Cream in Yasuj. Jornal Armaghan Danesh, 8(29): 59-65 [In Farsi].
• Robinson, R.K. (1990). the microbiology of milk products. 2 ^the Edition, London and New York, Elsevier applied Science, pp. 203-209.
• Sharef, N.E., Ghenghesh, K.S., Abognah, Y.S., Gnan, S.O. and Rahouma, A. (2006). Bacteriological quality of ice cream in tripoloi-Libya. Jornal of Food Control, 17(8): 637-641.
• Shariati Far, N., Mokhtarian Daluie, H., Mohamadzadeh Moghaddam, M. and Ghahramani, M. (2011). Antimicrobial Susceptibility of Escherichia Coli Isolated from Traditional Ice cream in Gonabad. Ofogh-e-Danesh Journal, 16 (4): 58-65 [In Farsi].
• Voidarou, X., Alexopoulos, A., Plessas, S. and Bezirtzoglou, E. (2009). Antibiotic profile of common pathogens related to food safety and health. Jornal Ege Academic Review, 9(3): 961-967.
• Walker, T.S. (2008). Microbiology. Translated by Mirnezhad, R. and Razavi, Sh. Bashari Publication Co, Tehran, pp. 225-240 [In Farsi].