تاثیر برخی عوامل محیطی بر جوانه زنی و سبز شدن علف های هرز بنگ دانه (Hyoscyamus niger)، عروسک پشت پرده (Physalis divaricata) و ترشک (Rumex crispus)

اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی

مقاله 11، دوره 9، 4(36) زمستان، دی 1394، صفحه 661-674   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

رضا قربانی¹؛ احسان اله زیدعلی^{* 2}؛ مجتبی حسینی³

¹استاد دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

²استادیاردانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام، ایلام، ایران

³دانشجوی دکتری علوم علف های هرز، گروه زراعت، استادیاردانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

جوانه ­زنی و سبز شدن گیاهان هرز بنگ ­دانه، عروسک پشت پرده و ترشک در شرایط محیطی مختلف در آزمایشگاه علف­ های هرز دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام و اثر دما بر جوانه ­زنی بذور در ژرمیناتور تحت نوسانات دمایی 15/5، 20/10، 25/15، 30/15 و 35/20 درجه سلسیوس شب/روز، اثر شوری و تنش اسمزی با استفاده از محلول­ های صفر، 10، 20، 40، 80، 160، 320 میلی­ مولار کلرور سدیم و صفر، 0.1-، 0.2-، 0.4-، 0.6-، 0.8- ، 1- مگاپاسکال پلی­ اتیلن گلیکول و اثر اسیدیته با استفاده از محلول ­های بافر با اسیدیته تنظیم شده 5 تا 9 مورد مطالعه قرار گرفتند. برای مطالعه ­ی اثر عمق کاشت بذر روی سبز شدن گیاهچه بذور هر گیاه در اعماق صفر، 1، 2، 3 و 4 سانتی­ متر قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بیشترین میزان جوانه ­زنی بنگ ­دانه در دمای 25/15 درجه سلسیوس به ­ترتیب با 86.50 و 86.50 درصد برای رژیم روشنایی/تاریکی و تاریکی کامل، عروسک پشت­ پرده در دمای 10/20 درجه سلسیوس (شب/روز) با 93 درصد در رژیم روشنایی/ تاریکی و بیشترین جوانه­ زنی ترشک در دمای 25/15 درجه سلسیوس (شب/روز) در هر دو رژیم مشاهده شد. افزایش شوری باعث کاهش درصد جوانه ­زنی شد، به طوری­ که شوری 40.90، 22.85 و 101.47 میلی ­مولار، برای کاهش 50 درصــد حداکثر جوانه ­زنی بنگ ­دانه، عروسک ­پشت ­پرده و ترشک ثبت گردید. با افزایش پتانسیل اسمزی جوانه­ زنی کاهش معنی ­داری داشت. مدل لجستیک سه پارامتری کاهش 50 درصد حداکثر جوانه ­زنی را در بنگ ­دانه، عروسک­ پشت­ پرده و ترشک به­ ترتیب 0.58-، 0.49- و0.50- مگاپاسکال تعیین نمود. بیشترین جوانه ­زنی در بنگ ­دانه، عروسک پشت پرده و ترشک به­ ترتیب در اسیدیته ­های 7 ، 6 و 7 مشاهده شدند. با افزایش عمق کاشت ظهور گیـاه­چه به ­طـور معنی ­داری کاهش یافت. مدل نمـایی کاهشی عمق 50 درصد، کاهش سبز شدن را برای بنگ ­دانه، عروسک ­پشت ­پرده و ترشک به ­ترتیب برابر 2.62، 1.93 و 1.88 سانتی­ متر برآورد نمود.

کلیدواژه‌ها

اسیدیته؛ پتانسیل اسمزی؛ تنش شوری؛ دمای متناوب؛ ظهور گیاهچه وعمق کاشت

مراجع

Benvenuti, S., and M. Macchia. 1998. Phytochrome mediated germination control of Daturea stramonium L. seeds. Weed Research. 38: 199-205.

Bradford, K.J. 2002. Application of hydrothermal time to quantifying and modeling seed germination and dormancy. Weed Science. 50: 248-260.

Chachalis, D., and K.N. Ready. 2000. Factors affecting Campsis radicans seed germination and seedling emergence. Weed Science. 48: 212-216.

Chachalis, D., N. Korres, and E.M. Khah. 2008 Factors affecting seed germination and emergence of Venice mallow (Hibiscus trionum). Weed Science. 56: 509-515.

Chejara, V. K., P. Kristiansen., R. D. B. Whalley., B. M. Sindel, and C. Nadolny. 2008. Factors affecting germination of coolatia grass (Hyparrhenia hirta). Weed Science. 56: 543-548.

Chauhan, B.S., and D.E. Johnson. 2008. Seed germination and seedling emergence of Nalta Jute (Corchorus olitorius) and Redweed (Melochia concatenate). Important broadleaf weeds of the tropics. Weed Science. 56:814-819.

Chauhan, B.S., G. Gill, and C. Preston, 2006. Factors affecting seed germination of threehorn bedstraw (Galium tricornutum). Weed Science. 54: 471-477.

Kaboli, M.M., and M. Sadeghi. 2002. Effects of water stress on germination of three species of sainfoin (Onobrychis sp.). Research and Development. 54: 18-21. (in Persian)

Grundy, A.C., Mead, A., and W. Bond. 2007. Modeling the effect of weed seed distribution in the soil profile on seedling emergence. Weed Research. 36: 375–384.

Lafond, G.P., and R.J. Baker. 1986. Effects of genotype and seed size on speed of emergence and seedling vigor in nine spring wheat cultivars. Crop Science. 26:341-346.

Martinez-Ghersa, M.A., E. H. Satorre, and. C.M. Chersa. 2003. Effect of soil water content and temperature on dormancy breaking and germination of three weeds. Weed Science. 45: 791-797.

Michel, B.E. 1983. Evaluation of the water potentials of solutions of polyethylene glycol 8000 in both the absence and presence of other solutes. Plant Physiol. 72: 66-70.

Mohler, C.L. 2001. Mechanical management of weeds. In Liebman, M., Mohler, and C.L., Staver, C.P, (eds.) Ecological Management of Agricultural Weeds. Cambridge, UK: Cambridge University Press. Pp. 139–209.

Mousavi, K., and A. Ahmadi. 2009. Influence of environmental factors on germination of Ground cherry (Physalis divaricata). Pest and Disease of Plants. 76 (1): 59-78. (in Persian) 

Pierce, G.L., S.L. Warren, R.L. Mikkelsen, and H. M. Linker. 1999. Effects of soil calcium and pH on seed germination and subsequent growth of large crabgrass (Digitaria sanguinalis). Weed Technology. 13: 421–424.

Pudersell K., E. Arak, and A. Raal. 1999. Determination of hyoscyamine and scopolamine in plant extracts by HPLC. Eurpean Journal Pharm Science. 8(Suppl.): S31.

Rehman, S., P.J.C. Harris, W.F. Bourne, and J. Wikin. 1997. The effect of sodium chloride on germination and the potassium and calcium contents of Acacia seeds. Seed Science and Technology. 25:45-57.

Ren, J., L. Tao, and X. M. Liu. 2002. Effect of sand burial depth on seed germination and seedling emergence of Galligonum spp. Species. Journal of Arid Environment. 51: 603-611.

Shakarami, Gh., E. Zeidali, ans K. Mousavi. 2011. Weeds and their control (Under the heading provided). Khorrmabad branch of Islamic Azad University Press, 410 p. (In Persian).

Singh, M., and N.R. Achhireddy. 1984. Germination ecology of Meelkweedvine (Morrenia odorata). Weed Science. 32:781-785.

Soltani, A., E. Zeinali, S. Galeshi, and N. Latifi. 2001. Genetic variation for and interrelationships among seed vigor traits in wheat from the Caspian Sea coast of Iran. Seed Sci. Technol. 29: 653-662.

Susko, D.J., J.P. Mueller, and J.F. Spears. 1999. Influence of environmental factors on germination and emergence of Pueraria lobata. Weed Science. 47: 585–588.

Szabolcs, I. 1994. Soils and salinisation. In Pessarakali, M. (eds.), Handbook of Plant and Crop Stress. Pp: 311. Marcel Dekker, New York.

Tang, D.S., M. Hamayun, Y. M. Ko, Y. P. Zhang, S. M. Kang, and I.J. Lee. 2008. Role of red light. Temperature, stratification and nitrogen in breaking seed dormancy of Chenopodium album L. J. Crop Science. Biotechnology. 11: 199-204.

Yilmaz, D.D., and A. Aksoy. 2007. Physiological effects of different environmental condition of Rumex scutatus (Polygonaceae). Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 23(1-2):24 – 29.

Zhou, J., E. Deckard, and W.H. Ahrens. 2005. Factor affecting germination of hairy nightshade (Solanum sarrachoides) seeds. Weed Science. 53: 41-45.