ارزیابی همبستگی تعدادی از خصوصیات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی ارقام جو لخت با عملکرد دانه

اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی

مقاله 3، دوره 4، 3(15) پاییز، آذر 1389، صفحه 29-40   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

محمدرضا داداشی^{* 1}؛ عباسعلی نوری نیا²؛ مرتضی عسگر³؛ شهرام عزیزی چاخرچمن⁴

¹استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان

²استادیار مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان

³فرهیخته ی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات و عضو باشگاه پژوهشگران جوان شعبه گرگان

⁴فرهیخته‌ی کارشناسی ارشد زراعت و عضو باشگاه پژوهشگران جوان شعبه تبریز

چکیده

به‌منظور بررسی همبستگی بین عملکرد دانه و تعدادی از صفات وابسته به آن در لاین‌های جو لخت (بدون پوشینه) در استان گلستان، تعداد 10 لاین جو لخت در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان به‌صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 4 تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. در طول فصل رشد و نیز بعد از برداشت محصول صفات ارتفاع، طول سنبله، تعداد سنبله در متر مربع، عملکرد بیولوژیک، تعداد کل پنجه، تعداد پنجه­ ی بارور، تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبلچه در سنبله، محتوی آب نسبی برگ، ضریب پایداری غشاء، سطح برگ پرچم، نسبت سدیم به پتاسیم، عملکرد دانه، وزن هزار دانه و شاخص برداشت در بوته مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که روش رگرسیون گام به گام مناسب‌ترین مدل برای عملکرد می­باشد. با استفاده از تجزیه ­ی علیت، همبستگی بین صفات باقی مانده در مدل به اثرات مستقیم و غیر مستقیم تفکیک شد. با توجه به همبستگی و نیز تجزیه­ ی علیت، وزن هزار دانه با اثر مستقیم 0.69 مهم‌ترین جزء مؤثر بر عملکرد دانه تشخیص داده شد. اثر مستقیم تعداد دانه در سنبله و تعداد پنجه ­ی بارور بر عملکرد مثبت و معنی­ دار بودند و اثر غیرمستقیم تعداد پنجه ­ی بارور از طریق وزن هزار دانه نسبتاً بالا برآورد شد. 

کلیدواژه‌ها

تجزیه علیت؛ جو لخت؛ رگرسیون گام به گام؛ عملکرد دانه؛ همبستگی