عوامل مؤثر بر مشارکت بهره برداران در طرح های آبخیزداری از دیدگاه کارشناسان ترویج منابع طبیعی و آبخیزداری استان فارس

اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی

مقاله 11، دوره 4، 2(14-1) تابستان، شهریور 1389، صفحه 127-140   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

محسن موسائی^{* 1}؛ ایرج ملک محمدی²؛ سیدجمال فرج الله حسینی³؛ سید مهدی میردامادی³

¹استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد گچساران

²استاد دانشگاه تهران

³دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

چکیده

هدف از این تحقیق شناسایی عوامل مؤثر بر مشارکت بهره‌برداران در طرح‌های آبخیزداری از دیدگاه کارشناسان ترویج منابع طبیعی و آبخیزداری استان فارس می‌باشد. تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش تحقیق علی- ارتباطی است. جامعه­ ی آماری تحقیق، کارشناسان ترویج منابع طبیعی و آبخیزداری استان فارس می ­باشند. برای گردآوری داده­ ها از روش تمام­ شماری استفاده شده است. ابزار گردآوری داده­ ها پرسش­نامه بود. برای حصول اطمینان از اعتبار پرسش­نامه از پانل متخصصان و برای محاسبه­ ی روایی آن از روش آلفای کرنباخ استفاده شده و مقدار آن 0.87 به ­دست آمد. برای داده­ پردازی علاوه بر آمار توصیفی (میانگین، میانه، واریانس و انحراف استاندارد) و ضریب همبستگی، ازآماره ­های استنباطی نظیر رگرسیون چندگانه و تکنیک تحلیل مسیر استفاده شده است. نتایج رگرسیون چندگانه به شیوه­ ی Enter نشان­ دهنده­ ی آن است که متغیرهای: توجه به نیازهای اقتصادی بهره­ برداران در طراحی طرح ­های آبخیزداری، میزان دخالت بهره ­برداران درتعیین نوع طرح ­ها، توجه به دانش بومی بهره­ برداران توسط مجریان طرح ­های آبخیـزداری، میزان مشارکت بهر ه ­برداران در برنامه ­های ترویج آبخیزداری، میزان آشنایی بهره ­برداران با طرح ­های آبخیزداری، قابلیت مروجین در برقراری ارتباط دارای نقش مؤثری در مشارکت بهره­ برداران در طرح­ های آبخیزداری از دیدگاه کارشناسان منابع طبیعی و آبخیزداری دارند. همچنین، نتایج تکنیک تحلیل مسیر نشان می ­دهد که میزان دخالت بهره­ برداران در تعیین نوع طرح­ ها دارای بیشترین اثر مستقیم و غیرمستقیم (0.552) بر متغیر وابسته­ ی تحقیق و متغیر قابلیت مروجین در برقراری ارتباط دارای کمترین اثر مستقیم و غیرمستقیم (0.311) بر متغیر وابسته تحقیق (مشارکت در طرح ­های آبخیزداری) می ­باشند.

کلیدواژه‌ها

استان فارس؛ بهره برداران؛ کارشناسان ترویج منابع طبیعی؛ طرح آبخیزداری؛ مشارکت