مکانیسم های آنتاگونیستی گونه های قارچ Trichoderma علیه قارچ Rhizoctonia solani عامل بیماری پوسیدگی مرطوب ریشه نخود ایرانی

تحقیقات نوین در گیاه پزشکی

شناسنامه علمی شماره، دوره 1، شماره 1، دی 1388، صفحه 85-71   

نویسندگان

صدیقه محمدی^* ؛ بهرام منصوری؛ حمید رضا زمانی زاده؛ اصغر حیدری

چکیده

مکانیسم های آنتاگونیستی سه جدایه Trichoderma harzianum  (THJ1, THJ2 & THB) ، یک جدایه T. virens  و یک جدایه T. viride  بر علیه Rhizoctonia solani  عامل بیماری پوسیدگی مرطوب ریشه نخود ایرانی مورد مطالعه قرار گرفت. در بررسی ماکروسکوپی تقابل مستقیم جدایه های Trichoderma و R. solaniمشخص شد که جدایه THJ2 در هر سه نوبت یادداشت برداری به ترتیب به میزان 77/72، 72/94 و 05/94 درصد بیشترین تأثیر را در بازدارندگی از رشد میسیلیوم R. solani داشته است. همچنین تمام جدایه های به کاررفته Trichoderma قادر به پیشروی روی میسیلیوم R. solani بودند. در بررسی میکروسکوپی ناحیه تقابل جدایه ‌های Trichoderma  و R. solani ، تماس، نفوذ و پیچش ریسه‌ای جدایه ‌های Trichoderma و قطعه قطعه شدن ریسه های قارچ بیمارگر مشاهده شد. در بررسی تاثیر ترشحات مایع خارج سلولی جدایه‌های Trichoderma مشخص شد که ترشحات مایع THJ2 به میزان پنج و ده میلی لیتر به ترتیب در سه نوبت یادداشت برداری به میزان 34/62 ، 83/73، 97/70 و 04/68 ، 59/72 ، 52/80 درصد بیشترین تاثیر را در بازدارندگی از رشد میسیلیوم R. solani داشته است. در بررسی تاثیر ترشحات فرار جدایه های Trichoderma مشخص شد که جدایه THB در هر سه نوبت یادداشت برداری به ترتیب به میزان 02/68، 32/73 و 54/73 درصد بیشترین تاثیر را در بازدارندگی از رشد میسیلیوم R. solaniداشته است. به نظر می آید استفاده از ترکیبات غیر فرار بهترین مکانیسم آنتاگونیستی   Trichodermaharzianum بر علیه بیمارگر محسوب می گردد.

کلیدواژه‌ها

مکانیسم های آنتاگونیستی؛ جدایه هایTrichoderma و Rhizoctonia solani

مراجع

Alexopoulos, C.J., Mims, C.W., & Blackwell, M. 1996. Introductory Mycology, 4^th edition, John Wiley and sons Incorporated, New York.

Benitez, T., Rincon, A.M., Timon, M.C. & Cordon, A.C. 2004. Biocontrol mechanisms of Trichoderma strains. International Microbiology, 7(4): 249-260.

Burmeister, L. 2008. The antagonistic mechanisms employded by Trichodermaharzianum and their impact on the control of the bean rust fungus Uromycesappendiculatus. Ph.D. Thesis. University of Hannover, Germany.

Davet, P., Artgues, M. & Martin, C. 1981. Production en conditions non aseptiques d'inoculum de Trichoderma harzianum Rifai pour des essais de lutte biologique. Agronomie, 1(10):933-935 (In French with English abstract).

Deacon, J.W. 1991. Significance ecology in the development of biological agent against soilborn plant pathogens. Biocontrol Science and Technology, 1: 5-20.

De Marco, J.L., Valadares-Inglis, M.C. & Felix, C.R. 2003. Production of hydrolytic enzymes by Trichoderma sp. isolates with antagonistic activity against Crinipellis perniciosa, the causal agent of witches broom of cocoa. Brasilian Journal of Microbiology, 34(1): 33-38.

El- Katany, M.H., Gudelj, M., Robra, K.H., Elnaghy, M.A. & Gubitez, G.M. 2001. Characterization of Chitinase and endo ß-1,3 glucanase from Trichoderma harzianum Rifai T21 involved in control of the  phytopathogen Sclerotium rolfsii. Applied Microbiology and Biotechnology, 562: 137-143.

Emma, W.G. & Simeon, O.K. 2008. The use of Trichoderma harzianum and Trichoderma viride as potential biocontrol agent against peanut microflora and their effectiveness in reducing aflatoxin contamination of infected kernels. Biothecnology, Asian Network for Scientific Information, 1-9.

Godtfredsen, W.O. & Vangedal, S. 1965. Trichodermin, a new sesquiterpen antibiotic. Acta Chimica Scandinavia, 19: 1088-1102.

Harman, G.E. 2000. Myths and dogmas of biocontrol, changes in perception drived from research on Trichoderma harzianum T-22. Plant Disease, 84: 377-393.

Lorito, M., Farkas, V., Rebuffat, S., Bodo, B. & Kubicek. C. 1996. Cell wall synthesis is a major target of mycoparasitic antagonism by Trichoderma harzianum. Journal of Bacteriology, 187:6382-6385.

Lumsden, R.D., Ridout, C.J., Vendemia, M.E. Harrison, D.J., Waters, R.M., & Walter, L.F. 1992. Characterization of major secondary metabolites produced in soilless mix by a formulated strain of the biocontrol fungus Gliocladium virens. Canadian Journal of Microbiology, 38: 1274-1280.

Mohammadi, S., Mansoori, B., Zamani Zade, H.R. & Heydari, A. 2004. Biological control of Rhizoctonia solani the casual agent of wet root rot of chickpea in greenhouse condition. Proceedings of the 16th Iranian Plant Protection Congress, Vol. 2, Plant Disease and Weeds, Tabriz University, Tabriz, Iran

Ogoshi, A. 1997. Ecology and pathogenecity of anastomosis and intera specific groups of Rhizoctonia. Annual Review of Phytopathology, 25:125-143.

Papavizaz, G.O. 1995. Trichoderma biology, ecology and potential for biocontrol. Annual  Review of Phytopathology, 23: 28-54.

Zeppa, G., Allegron, G., Barbeni, M. & Guarda, P.A. 1991. Variability in the production of volatile metabolites by Trichoderma viride. Review of Plant Pathology, 70: 4735.