تحلیل سازمان فضایی فعالیت ها در استان گیلان

مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی

مقاله 8، دوره 7، شماره 20، آذر 1391، صفحه 100-117   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

عیسی پوررمضان^{* 1}؛ رضا مهدوی²

¹استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رشت، گروه جغرافیا، رشت، ایران

²دانش آموخته کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نجف آباد، نجف آباد، ایران

چکیده

سازمان فضایی استان گیلان، ترتیب و توزیع نظام یافته واحدها و فعالیت­ها در فضا برای عملکردهای عموم مجموعه است. این مقاله که با هدف تحلیل سازمان فضایی فعالیت­ها در استان گیلان تهیه شده، از لحاظ هدف بنیادی و روش انجام آن توصیفی - تحلیلی است. نتایج این مطالعات نشان می­دهد، سازمان فضایی ناحیۀ جلگه­ای گیلان که حول محور فعالیت­های نظام یافته در پیکره استان شکل گرفته ، نسبت به نواحی کوهپایه­ای و کوهستانی که شامل ناحیۀ جنگلی و نوار مرتعی می­باشد، دارای موقعیت ممتازتری بوده و در زمرۀ فضاهای نسبتاً توسعۀ یافته در استان محسوب می­شود. با توجه به این نوع سازمان فضایی، توزیع امکانات و فعالیت­ها و پراکندگی تسهیلات و نحوۀ میزان دسترسی به خدمات به صورت نسبتاً بهینه در سطح ناحیۀ جلگه­ای استان صورت گرفته است. استفاده از فضا در وضع موجود تا حدی بیانگر قابلیت­ها و توان­های محیطی آن است. اما گاه عدم شناسایی دقیق پتانسیل­های محیطی و گاه اقتضای ضرورت­ها موجب می­شود که بهره­گیری از برخی فضاها متناسب با قابلیت­های بالقوه نباشد. از این رو درمطالعات آمایشی تحلیل سازمان­ فضایی استان، مقوله کاربری و تخصیص فضا از اهمیت خاصی برخوردار است. استقرار صنایع در استان گیلان از توزیع فضایی نامتعادل برخوردار می­باشد. با توجه به گرایش­های کنونی درایجاد شهرک­های صنعتی در نواحی صنعتی روستایی در سطح شهرستان­های استان  می­توان گفت، استقرار صنایع در سطح نواحی استان از توزیع فضایی عادلانه­تری نسبت به گذشته برخوردار بوده است. همچنین کانون­های فعالیت­های خدماتی استان در نقاط شهری آن قرار دارد، بنابراین سطح خدمات، به فراخور سطح شهرها در نظام سلسله مراتب عملکردی آن تفاوت خواهد داشت. 

کلیدواژه‌ها

فضا؛ سازمان فضایی؛ سازمان فضایی فعالیت ها؛ استان گیلان