اثر پرایمینگ بر قدرت جوانه زنی بذر ذرت علوفه ای در شرایط تنش شوری

یافته های نوین کشاورزی

مقاله 1، دوره 9، شماره 4 (تابستان 1394) 36، شهریور 1394، صفحه 253-260   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

مسعود زاده باقری^{* 1}؛ شورانگیز جوانمردی²؛ محمد مجتبی کامل منش³

¹استادیار گروه علوم باغبانی دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز، ایران

²محقق دانشگاه آزاد اسلامی شیراز، استان فارس- ایران

³استادیار گروه گیاه پزشکی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی شیراز، ایران

چکیده

   این تحقیق به منظور بررسی تأثیر پرایمینگ بذر روی برخی از خصوصیات جوانه­زنی گیاه ذرت علوفه ای انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل پرایمینگ با چهار سطح (صفر، 1، 2 و 3 میلی مولار) سالیسیلیک اسید و تنش شوری شامل 4 غلظت (صفر، 1، 2 و 3%) کلرید سدیم بود. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در آزمایشگاه فیزیولوژی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز انجام گردید. پرایمینگ با سالیسیلیک اسید باعث بهبود درصد، سرعت و شاخص جوانه­زنی شد. نتایج نشان داد که تأثیر پرایمینگ با سالیسیلیک اسید و اعمال تنش شوری بر درصد، سرعت و شاخص جوانه­زنی، شاخص بینه بذر، وزن تر گیاه­چه و ریشه­چه معنی­دار بود. بالاترین درصد، سرعت و شاخص جوانه­زنی مربوط به بذرهایی بود که توسط سالیسیلیک اسید 1 و 2 میلی­مولار پرایم شده و در محیط فاقد تنش شوری قرار داشتند. شاخص بنیه بذرهایی که توسط سالیسیلیک اسید 1 و 2 میلی­مولار پرایم شدند و در شرایط تنش شوری 1% قرار داشتند. بیشترین مقدار را دارا بود. افزایش غلظت سالیسیلیک اسید به 3 میلی­مولار سبب کاهش صفات ارزیابی شده در این پژوهش شد. وزن تر گیاه­چه در بذرهایی که توسط غلظت 2 میلی­مولار پرایم شده و در شرایط شوری 2% قرار داشتند بیشترین مقدار را داشت. بررسی اثر متقابل غلظت­های مختلف سالیسیلیک اسید و کلرید سدیم تفاوت معنی­داری به لحاظ وزن تر ریشه­چه نشان نداد.

کلیدواژه‌ها

پرایمینگ؛ درصد جوانه زنی؛ ذرت علوفه ای؛ سالیسیلیک اسید؛ کلرید سدیم

مراجع

1- شکاری، ف.، بالحانی، ر.، صبا، ج.، افصحی، ک. و شکاری، ف. 1389. تأثیر پرایمینگ با سالیسیلیک اسید روی خصوصیات رشدی گیاه­چه گاوزبان (Boeago officialis). مجله دانش نوین کشاورزی، سال ششم، شماره 18.

2- Abdul-Baki AA, Anderon JD. 1973. Vigor determination in soybean by multiple criteria. Crop Sci13: 630-633.

3- Afzal I, Aslam N, Mahmood F, Hameed A, Irfan S, and Ahmad G. 2004. Enhancement of germination and emergence of canola seeds by different priming techniques. Caderno de Pesquisa Sér. Biological, Santa Cruz do Sul 16 (1): 19-34.

4- Asgari, E. and Tagvayi, M. 1998. Classification of durum wheat cultivars for drought resistance. Proceedings of 5th Iranian Congress of Crop Production and Plant Breeding. Seed and Plant Improvement Institute, Karaj, Iran. pp: 253-254. [In Persian with English Abstract].

5- Barkosky, R. R. and Einhellig, F. A. 1993. Effects of salicylic acid on plant water relationship. J. of Chem. Eco.19: 237–247.

6- Basra SMA, Afzal I, Rashid RA, Hameed A. 2005. Inducing salt tolerance in soybean by seed vigor enhancement techniques. J.of Biotech. and Bioch 1: 173-179.

7- Bohnert, H.J., Nelson, D.E., and Jensen, R.G. 1995. Adaptation to environmental stresses. Plant Cell 7, 1099–111.

8- Capron, I., Corbineau, F. F., Dacher, C., Come, J. and Job, D. 2000. Sugar beet seed priming: Effect of priming conditions on germination, solubilization, f1 I-S globulin and accumulation of LEA proteins. Sci Res. 10: 243-254

9- Cutt, J. R. and Klessig, D. F. 1992. Salicylic acid in plants: A changing perspective. Pharmaceutical Tech. 16: 25–34.

10- Duhal, P. and Bradford, K. J. 1990. Effects of priming and endosperm integrity on germination rates of tomato genotypes. II. Germination at reduced water potential. Seed Science Research Journal of Experimental Botology 41: 1441-1453.

11- Fariduddin, Q., Hayat, S. and Ahmad, A. 2003. Salicylic acid influences net photosynthetic rate, carboxylation efficiency, nitrate reductase activity and seed yield in Brassica juncea. Photosynthetica 41: 281-28.

12- Foti, S., Cosention, S. L., Basra, A. S. and Karssen, G. M. 2002. Effect of osmoconditioning upon seed germination of sorghum, Sorghum bicolor (L.) Moench, under low temperatures. Seed Sci. Tech.30: 521-533.

13- Harper, J. P. and Balke, N. E. 1981. Characterization of the inhibition of K+ absorption in oat roots by salicylic acid. Plant Phys. 68: 1349–1353.

14- Harris, D., A. Joshi., P. A. Khan., P. Gothkar., and P. S. Sodhi. 1999. On-farm seed priming in semi-arid agriculture: Development and evaluation in maize, rice and chickpea in India using participatory methods. Exp Agr. 35: 15–29.

15- Hurly, R. F., Van Staden, J. and Smith, M. T. 1991. Improved germination in seeds of guayule (Parthenium argentatum) following polyethylene glycol and gibberellic acid pretreatments. Ann. Applied Bio. 118:175-184

16- Larque-Saaveda, A. 1979. Stomatal closure in response to salicylic acid treatment. Plant phy. 93: 371–375.

17- Lee, S. S., Kim, J. H., Hong, S. B., Yuu, S. H. and Park, E. H. 1998. Priming effect of rice seeds on seedling establishment under adverse soil conditions. Korean J. of Crop Sci 43: 194-198.

18- Khan, W., Prithiviraj, B. and Smith, D. 2003. Photosynthetic responses of corn and soybean to foliar application of salicylates. J of Plant Phy. 160: 485–492.

19- Khosh-Khui M. 2005. Plant propagation: Principle and practices. Shiraz University Press, 378 pp. [In Persian with English Abstract].

20- Kyungjin, C., Ongseok, L., Dong, K. S. and Eunhi, H. 1996. Dry matter production and seed yield of soybean cultivars as affected by excessive water stress at vegetative growth and flowering stages, RDA. J. of Agri Sci. Upland Industry. Crop Sci 38: 2. 117–122 .

21- Parera CA and Cantliff DJ. 1994. Pre-sowing seed priming. In: J Janick (ed.). Horticultural Rev. 16: 119-141.

22- Pill W G, Necker AD. 2001. The effect of seed treatment on germination and establishment of Kentucky blue grass (Poa pretenses L.). Seed Sci. and Tech. 29: 65-72.

23- Shakirova FM, Sahabutdinova DR. 2003. Changes in the hormonal status of wheat seedlings induced by salicylic aicd and salinity. Plant Sci. 164: 317-322.

24- Valdiani AR, Hassanzadeh A, Tajbakhsh M. 2006. Study on the effects of salt stress in germination and embryo growth stages of the four prolific and new cultivars of winter rapeseed (Brassica napus L.). Pajohesh and Sazandegi 66: 23-32. [In Persian with English Abstract].

25- Wang L, Chen S, Kong W, Li S, Archbold DD. 2006. Salicylic acid pretreatment alleviates chilling injury and affects the antioxidant system and heat shock proteins of peaches during cold storage. Post harvest Bio. and Tech. 41: 244-251.