بررسی رابطه میان کنوپی گیاه با قدرت بذر و عملکرد علوفه در یونجه

یافته های نوین کشاورزی

مقاله 2، دوره 9، شماره 4 (تابستان 1394) 36، شهریور 1394، صفحه 261-274   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسنده

حسین سلیمان زاده^*

گروه کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد پارس آباد مغان، ، پارس آباد مغان، ایران

چکیده

یکی از ویژگی های منحصر به فرد گیاهان، تبدیل انرژی نور خورشید به انرژی شیمیایی می باشد. توسعه سریع کنوپی یا سایه انداز در گیاهان زراعی نیز سبب افزایش دریافت تشعشع خورشیدی شده و ممکن است منجر به بهبود عملکرد این محصولات گردد. بدین منظور مطالعه ای جهت بررسی تاثیر توسعه سایه انداز گیاهی بر عملکرد علوفه یونجه و تعیین عوامل موثر بر بهبود توسعه سایه انداز یونجه با استفاده از هشت توده یونجه به نام های بمی، یزدی، نیک شهری، مهاجرانی، بغدادی، سربندی، هراتی و همدانی در طی آزمون های جوانه زنی، فرسودگی بذر و رشد گیاهچه در قالب طرح کاملاً تصادفی و یک آزمایش مزرعه ای در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سال 1392 انجام شد. نتایج نشان داد پایین بودن قدرت نامیه بذر (سرعت، یکنواختی و درصد جوانه زنی) در شرایطی که عوامل محیطی برای رشد گیاهچه ها مساعد بوده و تراکم مطلوب گیاهی نیز در مزرعه حاصل شود تاثیر معنی داری (05/0P>) روی سرعت توسعه سایه انداز گیاهی و عملکرد علوفه نخواهد داشت. سرعت توسعه سایه انداز گیاهی تاثیر معنی داری روی عملکرد علوفه داشت (01/0P<) و یونجه هایی که سایه انداز خود را سریع تر توسعه دادند عملکرد علوفه بیشتری نیز تولید کردند. صفات شاخص سطح برگ و تجمع ماده خشک در شروع به صورت تصاعدی رشد، سرعت نسبی گسترش سطح برگ و سرعت نسبی تجمع ماده خشک تا توسعه کامل سایه انداز گیاهی، متوسط سطح هر برگ و نسبت سطح برگ تا توسعه کامل سایه انداز گیاهی به عنوان صفات موثر بر توسعه سایه انداز گیاهی یونجه شناسایی شدند

کلیدواژه‌ها

یونجه؛ قدرت بذر؛ سایه انداز؛ عملکرد علوفه

مراجع

1- سلطانی، ا. 1377. کاربرد نرم افزار SAS در تجزیه های آماری (برای رشته های کشاورزی). انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.

2- کوچکی، ع. و سرمدنیا، غ. 1379. فیزیولوژی گیاهان زراعی. ترجمه. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.

3- قاسمی گلعذانی، ک.، صالحیان، ح.، رحیمزاده خویی، ف. و مقدم، م. 1375. اثر قدرت بذر بر سبز شدن گیاهچه و عملکرد دانه گندم. مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی. شماره 3. پاییز 75.

4- Loomis, R. S. and Connor, D. J. 1992. Crop ecology: Productivity and management in agricultural systems. Cambridge Univ. Press, Cambridge.

5- Lopez–Castaneda, C., Richards, R. A. and Farquhar, G. D. 1995. Variation in early vigor between barley and wheat. Crop Sci. 35: 472 – 479.

6- Lopez–Castaneda, C., Richards, R. A., Farquhar, G. D. and Williamson, R. E. 1996. Seed and seedling characteristics contributing to variation in early vigor among temperate cereals. Crop Sci. 36: 1257 – 1266.

7- Milford, G. F. J., Pocock, T. O., Rile, Y. J. and Messem, A. B. 1985. Analysis of leaf growth in sugar beet 3. Leaf expansion in field crops. Ann of apl. Bio. 106: 187 – 203.

8- Rawson, H. M. and Hindmarsh, J. H. 1983. Light, leaf expansion and seed yield in sunflowers. J. Plant. Physiol. 10: 25 – 30.

9- Rebetzke, G. J. and Richards, R. A. 1999. Genetic improvement of early vigor in wheat. Aust. J. Agric. Res. 50: 291 – 301.

10- Regan, K. L., Siddique, K. H. M., Turner, N. C. and Whan, B. R. 1992. Potential for increasing early vigor and total biomass in spring wheat. II. Characteristics associated with early vigor. Aust. J. Agric. Res. 43: 541 – 553.

11- Richards. R. A., Codon, A. G. and Rebetzke, G. J. 1999. Traits to improve yield in dry environments In: Reyndds, M., I. Ortiz–Monasterio. and A. McNab, (Eds.) Applying physiology to wheat breeding Mexico: CIMMYT.

12- Soltani,  A. and Galeshi, S. 2002. Importance of rapid canopy closure for wheat production in a temperate sub–humid environment: Experimentation and Simulation. Field Crop Res.27, 197-205

13-Tekrony, D. M. and Egli, D. B. 1991. Relationship of seed vigor to crop yield: A Review. Crop Sci. 31: 816 – 822.

14- Wilson, D. 1983. Breeding for morphological and physiological traits. In: K. J. Frey (Editor), Plant Breeding II. Iowa State University Press, Ames, IA, P. 233 – 290.