بررسی مقایسه وضعیت صید و پراکنش تاس ماهی روس (Acipenser guldenstaedtii Brant& Ratzeburg 1832 ) در صید شرکتی و ماهیگیران پره در سواحل جنوبی دریای خزر (آبهای مازندران)

فصلنامه علمی-پژوهشی آبزیان و شیلات

مقاله 1، دوره 6، شماره 21، خرداد 1394، صفحه 1-14   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

محمد علی افرائی بندپی^{* 1}؛ فرخ پرافکنده¹؛ حسین طالشیان²؛ محمد رضا خوش قلب³

¹پژوهشکده اکولوژی دریای خزر

²بخش ارزیابی ذخایر پژوهشکده اکولوژی دریای خزر

³بخش ارزیابی ذخایر انیستیتو تحقیقات بین المللی ماهیان خاویاری

چکیده

این مطالعه در سواحل جنوبی دریای خزر و در آبهای مازندران طی سالهای 1388 تا 1391 به منظور بررسی پراکنش و فراوانی، وضعیت صید, صید در واحد تلاش صیادی (CPUE)، میزان خاویار در ماهیگیران پره و صید شرکتی در سواحل مازندران  انجام شد. نمونه برداری از ماهیان بصورت ماهانه با استفاده از دام گوشگیر منوفیلامنت و تور پره شرکت های تعاونی پره صیادی صورت پذیرفت. نتایج نشان داد که از مجموع 42 عدد از تاس ماهی روس صید شده 29 عدد از آنها دارای خاویار بودند. نسبت جنسی نر به ماده 1 به 2/3 بود. در کل، میانگین طول چنگالی، وزن بدن ، وزن گوشت و وزن خاویار به ترتیب 3/11±1/132 سانتی متر ، 1/5±0/20 کیلوگرم، 7/3±9/14 کیلوگرم و 1/1±6/3 کیلوگرم بود. اختلاف معنی داری بین صید شرکتی و پره از نظر میزان خاویار  بدست آمد ( 05/0>p ). میزان گوشت و خاویار در ناحیه بابلسر بیشتر از ناحیه نوشهر بود که احتمالامی تواند به دلیل تعداد صیدگاههای اطراف آن ناحیه، تعداد تلاش و شرایط جغرافیایی منطقه بستگی داشته باشد. بیشترین میزان تولید خاویار و گوشت مربوط به صیدگاه لاریم و کمترین آن مربوط به صیدگاه نورسر بوده است. میزان صید در واحد تلاش(CPUE) بوسیله صید شرکتی از سال 1388 الی 1391 دارای روند کاهشی 97 درصدی بوده است. بنابراین پیشنهاد می گردد برای حفاظت از ذخایر تاس ماهی روس در دریای خزر می بایست برنامه صید تجاری آن ممنوع و فقط صید مولدین آن جهت تکثیر مصنوعی  به اجرا درآید. ضمن این که به دلیل رودکوچ بودن این گونه،  حفاظت و احیاء رودخانه های مهم شیلاتی ضروری بنظر می رسد.
 
 

کلیدواژه‌ها

تاس ماهی روس؛ زیست شناسی؛ صید؛ صید در واحد تلاش؛ آبهای مازندران؛ دریای خزر