تحلیلی بر برنامه ریزی توسعه شهر سردشت با رویکرد استراتژی توسعه شهری (CDS)

مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی

مقاله 3، دوره 9، شماره 27، شهریور 1393، صفحه 35-51   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

علی شماعی^{* 1}؛ اوات عبدالهی²؛ محسن یوسفی فشکی²

¹دانشیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

²دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

استراتژی توسعه شهری (CDS) فرایندی است که چشم­انداز بلندمدت توسعه همه جانبه شهر را مشخص   می­سازد. در این طرح­ها علاوه بر رویکرد کالبدی بر تقویت اقتصاد شهر، حفظ محیط زیست‌، ارتقاء ساختار شهر نیز تاکید داشته و برنامه‎های کوتاه مدت اجرایی مسیردستیابی به اهداف برنامه تعیین می­گردد. مشارکت مردم، برنامه­ریزان و مدیران شهری در کلیه مراحل تهیه، اجرا و نظارت از معیارهای تحقق پذیری این استراتژی است. سردشت از جمله شهرهایی است که رویکرد حاکم بر برنامه­ریزی آن؛ رویکرد بالا به پایین بوده که مشارکت مردم در توسعه شهری ضعیف می­باشد. هدف این پژوهش شناخت نقاط قوت، ضعف، فرصت­ها و تهدیدها شهر بر اساس رویکرد فوق است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی با بهره­گیری از مدل SWOTبه منظور ارائه استراتژی­های مناسب است. بدین منظور در پژوهش حاضر، عوامل اصلی تأثیرگذار بر توسعه شهر با استفاده از پرسش­نامه توسط کارشناسان شهری و شهروندان شناسایی شده و پس از ارزیابی و تشکیل ماتریس SWOTو وزن­دهی عوامل مذکور استراتژ­ی­های مناسب ارائه شده است. نتایج حاصله از ارزیابی نشان می­دهد که مناسب­ترین استراتژی توسعه شهر سردشت SO(استراتژی­های توسعه­ای) با مشارکت فعال مردم است.

کلیدواژه‌ها

استراتژی توسعه شهری (CDS)؛ برنامه ریزی شهری؛ مشارکت مردمی؛ مدل SWOT؛ شهر سردشت

مراجع

1. اشرفی، یوسف، 1388، CDS رویکردی جدید در برنامه­ریزی شهری در رویکرد تحلیلی، فصل­نامه مدیریت شهری، شماره 23.

2. بدری، سیدعلی و نعمتی، مرتضی، 1388، برنامه­ریزی راهبردی توسعه اقتصادی با رویکرد مشارکتی مطالعهموردی: بخش مرکزی شهرستان لنگه، پژوهش­های جغرافیای انسانی، شماره 68، صص 83 - 69.

3. تقوایی، مسعود، نادری، بهنام و دهقانی، یدالله، 1385، تحلیلی بر برنامه­ریزی استراتژی توسعه شهری، نشریه انجمن راه و ساختمان ایران، شماره 29، تهران.

4. توسلی، محسن، 1385، راهبرد توسعه شهری، مورد مطالعه: شهرزابل، پایان­نامه­کارشناسی­ارشد،­ دانشگاه­شهید بهشتی.

5. حاتمی­نژاد، حسین و فرجی ملایی، امین، 1390، امکان‌سنجی اجرای طرح­های استراتژی توسعه شهری در ایران، مطالعات و پژوهش­های منطقه­ای، سال دوم، شماره هشتم، صص 76 - 55.

6. دانشگاه بین­المللی امام خمینی (ره)، 1385، برنامه توسعه راهبردی شهر قزوین، شهرداری قزوین.

7. رفیعیان، مجتبی و شاهین­راد، مهنوش، 1387، راهبرد توسعه شهر در جهت تحقق برنامه­ریزی توسعه شهری؛ با تأکید بر برنامه راهبردی شهر کرمان، شماره 2، صص 29- 6.

8. رهنمایی، محمدتقی، شعبانی فرد، محمد و اکبرپور، محمد، 1388، توسعه استراتژیک شهرهای میانی ایران با

تأکید بر رویکرد CDS راهی به سوی توسعه منطقه­ای، آمایش سرزمین، سال اول، شماره یک، صص 54 - 21.

9. زیاری، کرامت الله، مهدنژاد، حافظ و پرهیز، فریاد، 1388، مبانی و تکنیک­های برنامه­ریزی شهری، چاپ اول، انتشارات دانشگاه بین­المللی چابهار.

10. سازمان عمران و بهسازی شهری، 1384.

11. صرافی، مظفر، توکلی نیا، جمیله و استادی سیسی، منصور، 1388، راهبرد توسعه شهر مبتنی بر توسعه پایدار شهر شبستر، سال هفتم، شماره 22، صص 82 - 65.

12. طرح محیط پایدار، مهندسان مشاور، 1387، تدوین چشم­انداز و برنامه پنج ساله شهر یزد، شهرداری یزد.

13. علی احمدی، علیرضا، 1383، مجموعه مقالات مدیریت استراتژیک، انتشارات تولید دانش.

14. کاردار، سعید، رحمانی، محمد و ملاآقاجانزاده، ساره، 1388، طرح استراتژی توسعه شهری (CDS)؛ رویکردی راهبردی و نوین در مدیریت، طراحی و برنامه­ریزی شهری، فصل­نامه راهبرد، شماره 52، صص 199- 183.

15. گلکار، کوروش و آزادی، جلال، 1388، راهبرد توسعه شهر چیست؟ نشریه شهرنگار، شماره 30، صص 79 - 59.

16. مرادی مسیحی، واراز، 1384، برنامه­ریزی استراتژیک و کاربرد آن در شهرسازی ایران، نشر شرکت پردازش و برنامه­ریزی شهری، تهران.

17. مرکز آمار ایران، 1385، آمار جمعیتی بلوک­های شهر سردشت.

18. موسوی، میرنجف، سعیدآبادی، رشید و فهر، رسول، 1389، مدل­سازی توسعه کالبدی و تعیین مکان بهینه برای اسکان جمعیت شهر سردشت تا افق 1400 به روش دلفی و منطق بولین در محیط GIS، مطالعات و پژوهش­های شهری و منطقه­ای، سال دوم، شماره 6.

19. مهندسین مشاور فرنهاد، 1380، برنامه­ریزی ساختاری - راهبردی توسعه شهری، تجربیات اخیر جهانی و جایگاه آن در ایران، جلد چهارم: جایگاه برنامه­ریزی ساختاری - راهبردی در ایران، وزارت مسکن و شهرسازی، تهران.

20. Asian Development Bank, 2004, City Development Strategies to Reduce Poverty, Manila.

21. Citice Alliance., 2008, City Development Strategies, Washington D. C. USA.

22. Cities Alliance., 2004, New Spatial and Urban Approaches, (Internet:http: //www .cities alliance.org).

23. City Development (CDS), 2000, A Discussion report for DFTD (UK) and the word bank, GH Grop, London.

24. City Development Strategy Hyderabad, 2004, United Nation Human Settlement Program (Un- HABI-TAT).

25. Hall, peter, 1989, urban and regional planning, Routledge.

26. Markovska N, Taseka V, Pop-Jordanov J., 2009, SWOT analyses of the national energy sector for sustainable energy development. Energy; 34: 752-756.

27. Sim, Loo-Lee and et al., 2003, Singapore’s competitiveness as a global city: development strategy, institutions and business environment.

28. World Bank, 2006, City Development Strategy, (CDS) Program in China, supported.

29. www.citiesalliance.org