تحلیل پراکنش فضایی پارک های منطقة یک شهر کرمانشاه با استفاده از GIS

مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی

مقاله 4، دوره 6، شماره 15، شهریور 1390، صفحه 50-69   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مسلم رستمی^{* 1}؛ مظفر بهمن اورامانی²؛ ناصر خانه باد³

¹استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرمانشاه، گروه جغرافیا، کرمانشاه، ایران

²دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری،دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

³دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران

چکیده

     امروزه عدالت اجتماعی بیشتر از هر موضوعی در مدیریت شهری اهمیت دارد و می­تواند همه جنبه­های زندگی شهروندان را تحت تأثیر قرار دهد. از دیدگاه عدالت اجتماعی یکی از اهداف مهم برنامه­ریزی شهری دسترسی و بهره­وری عادلانه همه شهروندان به  کاربری­ها و خدمات عمومی است و بایستی مکانیابی کاربری­ها و فضاهای شهری به گونه­ای باشد که تمامی شهروندان به راحتی به این کاربری­ها دسترسی داشته باشند. ازکاربری­های مهم می­توان به فضاهای سبز شهری اشاره نمود و با توجه به  فشارهای روحی - ­روانی حاکم برساکنان شهرها که عمدتاً ناشی ازپیامدهای زندگی شهری است، برنامه­ریزان و مدیران شهری، ایجاد و توسعه این کاربری را درسطح شهرها برای رها شدن از خستگی­های ناشی از مشکلات شهری وگذران اوقات فراغت شهروندان تجویز می­نمایند. موضوع این پژوهش بررسی و تحلیل توزیع فضایی پارک­های منطقه­ یک شهر کرمانشاه است و با ارزیابی چگونگی توزیع فضایی و برخورداری ساکنان از سرانه­ این فضاها قصد داردکمبودها، نحوه توزیع  فضایی، میزان دسترسی و نقاط ضعف و قوت آن را مورد بررسی قرار دهد. در این بررسی میزان سرانه پارک­های تجهیز شده در محدوده مورد مطالعه باسرانه­ استاندارد فضای سبز در سطوح مختلف مورد مقایسه تطبیقی قرارگرفته و کمبودها مشخص گردیده است و درمحیط GIS شعاع عملکردی این کاربری در مقیاس­های همسایگی، محله­ای، ناحیه­ای و منطقه­ای مورد بررسی قرارگرفته است. از ترکیب محدوده کارکردی با کل جمعیت ساکن در منطقه مورد اشاره میزان جمعیت داخل و خارج از محدوده عملکردی مشخص و چگونگی دسترسی ساکنان به پارک­ها تعیین شده است. نتیجه این پژوهش کمبود سرانه فضای سبز شهری در منطقه یک شهر کرمانشاه را محرز نموده اما از سوی دیگر ساکنان این منطقه تقریباً دسترسی مناسبی به این فضاها دارند. در نهایت با توجه به محدودیت زمین جهت ایجاد پارک درسطح محدوده، راهکار­هایی برای بهره­مندی بیشترساکنان ازاین فضاها و نقش کلیدی آنها در توسعه و نگهداری این فضاها پیشنهاد گردیده است.

کلیدواژه‌ها

فضای سبز؛ سرانه؛ دسترسی؛ GIS؛ منطقه یک شهر کرمانشاه