جایگاه ارتباط شاخص های خدمات شهری و جمعیت در ارزیابی درجه‌ی توسعه‌ی‌ یافتگی شهرهای استان اردبیل با استفاده از مدل TOPSIS

آمایش محیط

مقاله 1، دوره 8، شماره 30، آذر 1394، صفحه 1-18   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

بیوک صفرزاده^{* 1}؛ بیژن رحمانی²

¹( دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات تهران)

²(دانشیارگروه جغرافیای دانشگاه شهید بهشتی و استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران)

چکیده

برنامه­ریزی منطقه­ای با هدف توسعه­ی و کاهش نابرابری از موضوعات مهم در کشورهای در حال توسعه­ی محسوب می شود. لازمه­ی برنامه­ریزی منطقه­ای، شناسایی جایگاه مناطق نسبت به یکدیگر از لحاظ توسعه ی است. به همین جهت از جمله معیارهای معمول در برنامه­ریزی منطقه­ای، سنجش و رتبه­بندی نواحی بر اساس برخورداری از شاخص­های مختلف توسعه­ی است. هدف از این پژوهش، ارزیابی درجه­ی توسعه ی یافتگی شهرهای استان اردبیل بر اساس شاخص­های خدمات شهری در سال 1392می باشد. جامعه آماری پژوهش، 22 شهر استان اردبیل را شامل می شود که بر اساس 8 شاخص رتبه­بندی شده­اند. با توجه به شاخص­های مورد بررسی، رویکرد حاکم بر این پژوهش«توصیفی، تحلیلی» بوده و روش گردآوری اطلاعات و داده­ها به صورت اسنادی می­باشد. از این جهت شاخص های مورد مطالعه در مرحله­ی اول با استفاده از روش نرم بی مقیاس شده و در مرحله ی دوم با استفاده از تکنیک آنتروپی شانون وزن­دهی می­شوند. سپس با بهره­گیری از مدل Topsis به رتبه بندی شهرهای استان پرداخته شده است. در نهایت با استفاده از نرم افزار spss، رابطه خدمات شهری با جمعیت شهرهای استان اردبیل مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از این پژوهش، حاکی از آن است که از بعد خدمات شهری، شهر اردبیل رتبه­ی اول و شهر انگوت رتبه ی آخر را به خود اختصاص داده است. همچنین در حال حاضر بین خدمات شهری و جمعیت شهرهای استان اردبیل رابطه ی معنی­داری وجود دارد.
 

کلیدواژه‌ها

توسعه ­ی یافتگی؛ خدمات شهری؛ جمعیت؛ مدلTOPSIS؛ شهرهای استان اردبیل