زیست‌شناسی مقدماتی شب‌پره Epiblema aquana Lep.: Tortricidae)) در گلستان‌های گل محمدی منطقه کاشان

تحقیقات نوین در گیاه پزشکی

شناسنامه علمی شماره، دوره 2، شماره 1 - شماره پیاپی 5، خرداد 1389، صفحه 45-35   

نویسنده

محمدرضا نعمت اللهی^*

چکیده

گل محمدی (Rosa damascena Mill.) گیاهی است کم‌توقع که در منطقه کم آب کاشان به خوبی رشد می‌کند و از بازده اقتصادی مطلوبی برخوردار است. یکی از آفات گل محمدی شب‌پره                 Epiblema aquana (Hubner) [=Notocelia roborana Den. & Schiff.]است. طی سال‌های 1380-1381 برخی جنبه‌های   ریخت­شناسی و زیست­شناسی آفت در گلستان‌های منطقه کاشان بررسی گردید. ضمن بازدید از گلستان‌های مناطق مختلف در استان اصفهان، گیاهان مختلف درون و حاشیه گلستان­ها از نظر احتمال میزبانی آفت بررسی شدند و مناطق آلوده به آفت ثبت گردید. بررسی‌های انجام شده نشان داد که لاروهای این آفت فعالیت خود را از دهه دوم اردیبهشت شروع و پس از تشکیل غنچه‌ها، بین غنچه و نزدیکترین برگ یک لانه تغذیه ساخته و درون آن به تغذیه از غنچه می‌پردازند. این تغذیه باعث نابودی کامل غنچه‌های کوچک و ناقص شدن غنچه‌های بزرگتر می‌شود. حشرات کامل به تدریج از اواخر خرداد تا اواسط مرداد ظاهر می‌شوند و حشرات ماده تخم‌های خود را به صورت دسته‌ای پشت برگ‌ها می‌گذارند. بررسی دامنه میزبانی نشان داد که این آفت علاوه بر گل محمدی روی انواع رز و همچنین درختان میوه حاشیه گلستان‌ها فعالیت می‌نماید. آفت در گلستان‌های مختلف شهرستان‌ کاشان و شهر قمصر دیده شد، در حالی که بیشترین تراکم آن مربوط به دهستان برزک بود که بیشترین سطح کشت گل محمدی استان را به خود اختصاص داده است.

کلیدواژه‌ها

Epiblema aquana؛ Notocelia roborana؛ جوانه خوار؛ گل محمدی؛ زیست شناسی؛ کاشان

مراجع

 Alford, D.V. 1984. A Colour Atlas of Fruit Pests: Their Recognition, Biology and Control. The Wolfe Publishing, UK.

Alford, D.V. 1995. A Colour Atlas of Pests of Ornamental Trees, Shrubs, and Flowers. Manson Publication, UK.

Balachowsky, A.S. 1966. Entomologie Appliquee a L’Agriculture. Tome II, Lepidopteres,Premier Volume. Masson Et Cie Editeures, Paris, France.

Bauer, G. 1984. Population ecology of Pardia tripunctata Schiff. and Notocelia roborana Den. & Schiff. (Lepidoptera: Tortricidae)- An example of “equilibrium species”. Oecologia, 65 (3): 437-441.

Bradley, J.D., Tremewan, W.G. & Smith, A. 1979. British Tortricid Moths, Tortricidae: Oleuthreutinae. The Royal Society, London. , UK.

Davazdahemami, S. 2003. Damask Rose. pp 105-122. In: “Rose”. Azadi, P. (ed.). Publication of the National Ornamental Plants Research Center, Mahallat, Iran.

Farahbakhsh, GH. 1961. Checklist of Important Insects and Other Enemies of Plants and Agricultural Products in Iran. Ministry of Agriculture, Plant Protection Organization, Publication No.  1.

Meijerman, L. & Ulenberg, S.A. 2000. Arthropods of economic importance: Eurasian Tortricidae. Available From URL: http://ip30.eti.uva.nl/bis/tortricidae.php (Accessed November 2009).

Nematollahi, M.R. 2005. Study of biology of Eucnaemidophorus rhododactylus (Lep., Pterophoridae) in rose gardens of Kashan. Applied Entomology and Phytopathology. 73(1): 39-54.

Nematollahi, M.R., Alipanah, H., & Radjabi, GH. 2002. Bud borers of damask rose in Kashan region. Proceedings of the 15^th Iranian Plant Protection Congress 7-11 Aug. 2002, Razi University, Kermanshah, Iran. Vol I. p. 132.

Swatscheck, B. 1958. Die Larval Systematik der Wickler (Tortricidae und Carposinidae). Abhandlungen zur Larval Systematik der Inseckten. Berlin. Nr 3.

Tiberi, R. & Michelassi, M. 1981. Investigations on the biology and behavior of Notoaclia uddmanniana (L.) in Tuscany (Lepidaptera: Tortricidae). Redia, 64: 149-156.

Triplehorn, C.A. & Johnson, N.F. 2005. Borror and DeLong's  Introduction to the Study of Insects. 7^th edition. Brooks/Cole, Thomson Learning Inc, USA.

Witzgall, P., Chambon, J.P., Bengtsson, M., Unelius. C.R., Appelgren, M., Markenczy, G., Muraleedharan, N., Reed, D.W., Hellrigl, K., Buser, H.R., Hallberg, E., Bergstrom, G., Toth, M., Lofstedt, C. & Lofqvish, J. 1996. Sex pheromones and attractants in the Eucosmini and Grapholitini (Lepidoptera: Tortricidae). Chemoecology, 7: 13-23.

Ziarkiewicz, T. & Kozlowska, A. 1973. Species of injurious Tortricidae (Lep.) living on rose. Polskie Pismo Entomologicnzne, 43(3): 627-630.