اثربخشی آموزش مدیریت استرس بر سلامت روان، رضایت شغلی و کیفیت خوابِ کارکنان نوبتکار و روزکار شرکت پتروشمی تبریز

مدیریت بهره‌وری

مقاله 6، دوره 7، 4(27)زمستان، دی 1392، صفحه 145-164   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

نادر مقدم دیزج هریک^{* 1}؛ بهرام اصل فتاحی²؛ هوشنگ تقی زاده³

¹دانش آموخته، گروه روانشناسی،واحد تبریز ،دانشگاه آزاد اسلامی،تبریز،ایران

²استادیار، گروه روانشناسی ،واحد شبستر،دانشگاه آزاد اسلامی،شبستر،تبریز-ایران

³استاد گروه مدیریت، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر اثر بخشی آموزش مدیریت استرس بر سلامت روان، رضایت شغلی و کیفیت خوابِ کارکنان پتروشیمی تبریز می باشد. برای این منظور از بین کارکنان مرد پتروشیمی تبریز ابتدا نمونه آماری(300 نفر) استخراج و بعد از پاسخ گویی به پرسشنامه های سلامت عمومی(GHQ-28)، رضایت شغلی (JDI) و کیفیت خواب(PSQI)، با توجه به روش آزمایشی طرح تحقیق (شبه آزمایشی) از هر گروه کاری(روزکارستادی، روزکار عملیاتی و نوبتکاری) 30 نفر و جمعاً 90 نفر که در امتیازات دو یا هر سه پرسشنامه، خارج از خط برش بوده اند، در دو گروه آزمایش و کنترل به طور تصادفی انتخاب شدند. مداخلۀ آموزشی (آموزش مدیریت استرس) بر روی گروه آزمایش، طی10جلسۀ 90 دقیقه ای برای هر سه گروه جمعاً 30 جلسه آموزش اعمال گردید. تجزیه و تحلیل آماری به صورت توصیفی و استنباطی و نتایج یافته ها از طریق تحلیل کواریانس و تحلیل واریانس یک راهه به دست آمد. یافته های پژوهش نشان دادند که آموزش مدیریت استرس در سطح معنی داری(P<0/01) با سطح اطمینان 99 درصد باعث افزایش سلامت روان و افزایش رضایت شغلی و بهبود کیفیت خوابِ کارکنان پتروشیمی تبریز شده است .

کلیدواژه‌ها

مهارتهای مدیریت استرس؛ سلامت روان؛ رضایت شغلی؛ کیفیت خواب؛ شیفت کاری

مراجع

Ahmadvand, M. A. (2007). Mental Health. Tehran: Payame Noor University, (In Persian).

Alizadeh, I., Hatami, H. R., & Ahmadvand, A. (2010). Making and Validating the Police Job Satisfaction Questionnaire. Quarterly Journal of Military Psychology, 3, 43-57, (In Persian).

Behroozian, F. (2009). A Survey on the Relationship between Job Satisfaction and Coping Strategies with the General Health of Private Industrial Workers. Research article, (In Persian).

Cunningham, E.G. Brandon, C.M & Frydenberg, E. (2002), Enhancing coping Resources in Early adolescence through a school-based program teaching optimistic thinking Skills, Anxiety, stress and coping, 15 (4): 369- 81

Davidson, M., Boland, E.A. and Grey, M. (1997),Teaching teens to cope: Coping skills training for adolescents with insulin-dependent diabetes mellitus Pediatric Nursing, 2 (2), 65-72

Folkman, S. & Lazarus, R. (1986), Apprasial, Coping, health status, and psychological symptoms. Journal of Personality and Social Psychology, 50. 571-579

Fotohi, Z. (2001). An Investigation of the Effectiveness of Group Expression Assertiveness in Stressing the Stress of High School Girl Students. Master thesis, Tehran: Allameh Tabataba'i University, (In Persian).

Frydenberg, E. (1997), Adolescent Coping: Theoretical and Research Perspectives. Routledge. London

Hardin, S. B, Weinrich, S. Garrison, C. (2002), Effects of a Long term Psychososial nursing intervention adolescents exposed to catastrophic stress, Issues Mental health Nursing; 23 (6), 537- 551

Hekmatpour, A. (2001). The Study of the Relationship Between Psychological Stress and Coping Methods in Tehran and Tehran University Students in Tehran Universities. Master Thesis, Tehran: Tarbiat Moallem University, (In Persian).

Hojjati, H. T. (2010). Study of Sleeping Quality of Bus Drivers Operating at the Passenger Terminal of Gorgan city and its Relation with General Health. Master Thesis, 7(2), (In Persian).

Kaheh, D., & Hoody, T. (2012). Job Satisfaction and Mental Health. Quarterly Journal of Monitoring, 3, (In Persian).

Mc Namara, S. (2001), Stress Management Programme for Secondary School Students. Routledge. London

Moazamy, D. (2006). Preventive Neurosciences. Tehran: Organization for the Study and Compilation of Humanities Books of Universities, (In Persian).

Namara, S. (2010). A Practical Guide to Stress Management for Young People. (Translation and compilation: Masoudzjan Bazarbi and Sepideh Rajazi Esfahani). Tehran: Arjmand Publication, (In Persian).

Rio, J. M. (1998). Motivation and Excitement, (In Persian).

Rohi, Gh., Asayesh, H., Rahmani, H., & Abbasi, A. (2011). Relationship between Job Satisfaction and Organizational Commitment in Nurses in Hospitals of Golestan University of Medical Sciences. Quarterly Journal, 10(2), (In Persian).

Saramad, Z., Bazargan, A., & Hejazi, E. (2008). Research Methods in Behavioral Sciences. Tehran: Awareness Publishing, (In Persian).

Shiribim, Z., Sudan, M., & Shafiabadi, A. (2008). The Effectiveness of Stress Management Skills Training on Students' Mental Health. Quarterly journal of thought and behavior, 2(8), (In Persian).

Siward, R. L. (2004). Stress Management. Translate by: M. Gh. Daghi, Tehran: Peykan Publishing, (In Persian).

Smith, E. (2005). The Field of Psychology of the Hilggard. Translate by: Nusratullah Pourfakari, Tehran: The Future of Sazan, 1, 173-179, (In Persian).

Soleimani, M. A., Masoudi, R., Sadeghi, T., & Bahrami, N. (2008). General Health and its Relationship with the Quality of Sleep of Fixed Nurses and Working Shift in Teaching Hospitals of the University of Science Medicine of Iran. Medical Sciences Journal, 10(3), (In Persian).

Taghavi, S. M. R. (2008). Standardization of the General Health Questionnaire (GHQ-28). Bi-Monthly Research Journal, 28, (In Persian).

Timmerman. GH, Sanderman. R. (1998), the effects of stress management Traninig program in individuals at risk in the community at large. Behaviour research and Therapy. 36,863-875

Wortman, S. &et al. (1998), Psychology. California.Brooks/cole.

Zohuri, Q. (1991). Application of Research Method in Social Sciences. Tehran: Mir Publishing, (In Persian).