رابطه طبقات دلبستگی والدین با طبقه دلبستگی کودک

زن و مطالعات خانواده

مقاله 5، دوره 1، شماره 1، مهر 1387، صفحه 101-124   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

چکیده

هدف از پژوهش حاضرشناخت رابطه طبقه دلبستگی والدین با طبقه دلبستگی کودکان پیش دبستانی و تعیین اینکه والدین ناایمن بیش از والدین دلبسته ایمن خود پیرو کودکان دلبسته ناایمن دارند، می­باشد.
روش پژوهش حاضر بصورت غیر تجربی و از نوع پس رویدادی است . جامعه آماری مورد مطالعه متشکل از کودکان (دختر، پسر) حاضر در مهد کودک های خصوصی و دولتی شهر تبریز و مادران و پدران آنها می­باشد، وگروه نمونه شامل 48 زوج والدین ـ کودک در دامنۀ سنی 11/6 ـ 5 سال، آزمودنیهای این پژوهش را تشکیل می دادند. کودکان این طیف سنی از مهدکودکهای 3 منطقه اقتصادی ـ اجتماعی (بالا، متوسط و پایین) شهر تبریز با کنترل متغیرهای مزاحم، توسط پرسشنامه محقق ساخته به روش نمونه گیری سهمیه ای انتخاب    شده اند. کلیه والدین پرسشنامه دلبستگی بزرگسال هازن و شور (1993) و کلیه کودکان آزمون اضطراب جدایی اسلو و همکاران(1988) را  تکمیل کردند.
به منظور بررسی سطح معنی داری فراوانی و تعداد کودکان در هر طبقه از طبقات دلبستگی با توجه به طبقه دلبستگی مادر، پدر و هر دو از آزمون ناپارامتریک خی دو استفاده شد. در مورد مادر نتایج نشان داد که مادران ایمن در سطح معنی دار کودکان ایمن بیشتری دارند، همچنین مادران ناایمن نسبت به مادران ایمن فرزندان ناایمن بیشتر و فرزندان ایمن کمتری دارند. در مورد پدر نتایج  نشان داد که تفاوت فراوانی کودکان ایمن و ناایمن در طبقات دلبستگی پدران معنی دار نمی­باشد. جهت بررسی دقیق اثر دو عاملی طبقه دلبستگی مادر و پدر بر طبقه دلبستگی کودک، پدر و مادرانی که از لحاظ طبقه دلبستگی ایمن بودند در یک گروه و پدر و مادرانی که از لحاظ دلبستگی ناایمن در گروه دیگر طبقه بندی شدند، نتایج نشان داد که وقتی پدر و مادر هر دو ایمن هستند، احتمال داشتن کودک ایمن افزایش می یابد و وقتی پدر و مادر ناایمن هستند، احتمال داشتن کودک ناایمن بالاتر است؛ با این حال تفاوت از لحاظ آماری با استفاده از آزمون خی­دو معنی دار نشده است.
به طور کلی می­توان گفت دلبستگی ایمن و نا ایمن مادران در تعیین ایمن یا ناایمن بودن کودک موثر است ولی در مورد پدران بدین صورت نبوده است. در واقع، مادر، در نقش مادری، همان تجارب دوران کودکی را با فرزند خود تکرار می کند که همان نظریه «انتقال بین نسلی» در الگوهای دلبستگی را مطرح می کند.

مراجع

-   پاکدامن، شهلا(1380). بررسی اربتاط بین دلبستگی و جامعه طلبی در نوجوانی. پایان نامه دکتری. دانشگاه تهران.

-   خانجانی، زینب(1379). بررسی رابطه جدایی های موقت و نشانه های مرضی حاد مادر با شکل گیری دلبستگی و بروز مشکلات رفتاری ـ اجتماعی در سطح پیش دبستان. پایان نامه دکتری. داتنشگاه تهران.

-   طهوریان، جواد و همکاران(1373)»مترحم). روان شناسی کودک از دیدگاه معاصر، جلد اول. هترنیگتون، میوس و پارک، راس(؟). مشهد؛ انتشارات آستان قدس رضوی.

-   فدایی، فربد(1375)(مترجم).پیشگامان روان شناسی رشد. کرین، ویلیام. سی (1978). تهران؛ انتشارات اطلاعات

-   منصور، محمود و دادستان، پریرخ(1374). روانشناسی ژنتیک 2. تهران؛ انتشارات رشد.

 

-     Ainsworth, M.D.S. (1982).Attachment retrospect & prospect.Inb CM.Pardes&J.Stevenson-Hinde (Eds) The Place of attachment in human behavior pp.3-30 New York: Tavistook.

-     Barrtt,M.S., Negayama,k. & Minami,T(1993).The social environments of early infancy in Japan & The United States.Early Development & Parenting 2, 51-64.

-     Bretherton,I.(1985).Attachment theory : Retrospect & Prospect monographs of the society for research in child development, 50,33-35

-     Broke,J.S., Richter ,L. & Whiteman M.(2000). Effects of parent personality, upbringing, & marijuana usc on the parent –child attachment relationship. Journal of American Academic child Adolescence psychiatry. 30(2):240-248.

-     Caranza, V.Laura (2000).Links between perceived parent characteristic & attachment variables for young woman from intact families. University of South Carolina.

-     Feldman, S.S. (1988).Mother' s internal models of relationship & children' s behavioral & developmental status : A study of mother child inrtraction. Child Development, 59,1273-1285.

-     fogel.A.(1997).Infancy: infant, Family & society. West publishig company. Minneapolisst. paul Newyork. Losangeles. sanfrancisco.

-     Grossmann,K,Grossmann,K.E.,Gottfrierd,S.,Grehends,S.& Lothar,V.(1985). Maternal sensitivity & newborns orientation responses as related to quality of attachment in northern Germany. Monographs of the society for research in child development, 50-233-256.

-     Grossmann, K.E., Grossmann, k.(1990). The wider concept of attachment in cross culture research. Human Development, 33,31-47.

-     Grossmann, K.E., Grossmann, K., Huber, F. & Wartner, V.(1981). German Children behavior toward their mothers at 12 months & their fathers at 18 months in Ainsworth's strange situation. Interactional Journal of Behavioral Development, 4,157,181.

-     Hinde,R,A.& Stevenson –Hinde ,J.(1991).Perspective on attachment. In C.M. Parks, J. Stevenson-Hinde, P.Marris (Eds), Attachment across the life cycle(pp 52-65).London : Rutledge.

-     Izard, C.E., Haynes,M.O.,Chisholm ,G.& Baak,K. (1991). Emotional Determinants of infant attachment. Child development, 62,906-917.

-     Laifer, M.Kilbane, T.& Grossman,G.(2001).A three generational study compairing the families of supportive & unsupportive mothers of sexually abused children . Illingoise School of professional psychology. Chicago 60603. USA.6 (4):353-364.

-     Lamb, M.E., Thompson, R.A., Gardner, W.P., Charnor, E.L., & Estes,D.(1984). Security of infantile attachment as assessed in the strange situation. Its study & biological interpretation the behavioral & brain sciences, 7,127-171.

-     Main, M.& Goldwyn , R.(1984). Predicting rejection of her infant from mothers representation of her own experience. Implications for the abused-abusing intergeneration cycle. Child abuse & Neglect, 8,203-217.

-     Main, M.Kaplan, N & Casidy, j. (1985). Security in infancy childhood and adulthood: A move to level of representation. In  I. Betterton & E.Waters (Eds.) Growing point in attachment theory & research , monographs of the society for reach in child development ,50(1-2 serial No.209).

-     Miyake,K.,Chen,S.,& Campos,J.J(1985). Infant temperament, mother's mode of interaction, & attachment in japan: An interim report monographs of the society or research in Child Development, 50,276-197.

-     Sagi,A., Lamb,M.E.,Lewkowicz.,K.S., Shoham,D.R.& Estes,D. (1985).Security of infant-mother,-father, & - merapilit attachments among Kibbutz –reared isroeli children monographs at the society for research in child development . 50,237-257.

-     Steele, H., Steele, M. & Fonagy, D. (1996). Associations among attachment classifications of mothers, fathers & their infants. Child Development, 67-541-555.

-     Stevenson–Hinde, J., Shouldice, A. (1995). Mathernal interactions & self-reports related to attachment classification at 4.5 years. Child Development, 66,583-596.

-     Takahashi, K.(1986).Examining the strange-situation procedure with japans mothers & 12- month old infants . Developmental psychology, 22,265-270.

-     Teti, D.M., Gelfand, D.M., Messinge, D.S., & Isabella, R.(1995). Maternal depression & quality of early attachment: an examination of infants, preschoolers, & their mothers. Development psychology, 31(3), 364-376.

-     Ward, M.J., Carlson, and E.A. (1995) .Associations among adult attachment representation, maternal senaitivity, and infant – Mather attachment in a sample of adolescent mothers. Child Development, 66, 69-77.