جنسیت، آگاهی سیاسی و مشارکت سیاسی دانشجویان

زن و مطالعات خانواده

مقاله 7، دوره 1، شماره 1، مهر 1387، صفحه 153-176   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

چکیده

مشارکت سیاسی، فعالیت شهروندان به منظور تأثیر نهادن بر فرآیند تصمیم‌گیری سیاسی دولت است و ساز و کار مهمی است که از طریق آن، سازماندهی توده­ها، رشد سرمایۀ‌ اجتماعی و­کنترل ­افزایش ­یافته، قدرت دولت‌ها ممکن ­شده، مسؤولیت‌پذیری حکومت افزایش می‌یابد. در مطالعة حاضر به بررسی رابطة بین آگاهی سیاسی، مشارکت سیاسی و جنسیت پرداخته شده است.
روش تحقیق، پیمایشی، جامعه آماری، دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی تبریز؛ حجم نمونة آماری، بر اساس فرمول کوکران حدود 385 نفر و شیوة نمونه‌گیری، تصادفی طبقه‌ای متناسب با جنسیت می‌باشد. بر اساس چارچوب‌های نظری مورد استفاده و نتایج به دست آمده از آزمون فرضیه‌ها، میزان مشارکت سیاسی دانشجویان پسر و دختر متفاوت است، پسران مشارکت بالایی نسبت به دختران دارند. سطح آگاهی سیاسی پسران نیز بیشتر از دختران است و بین مشارکت سیاسی دانشجویان و میزان آگاهی سیاسی آنان نیز رابطه معنی‌دار وجود دارد. نتایج به دست آمده با نتایج تحقیقات پیشین تقریباً همخوانی دارد. بطور کلی می‌توان گفت، زنان مانند مردان بطور کامل در فرایند جامعه‌پذیری سیاسی قرار نمی‌گیرند و نهادهای مدنی هم ظرفیت پذیرش زنان را ندارند.

کلیدواژه‌ها

مشارکت سیاسی؛ آگاهی سیاسی؛ جنسیت؛ دانشجویان؛ جامعه پذیری سیاسی

مراجع

 

-   آبر کرامبی، ن. و ترنر، ب.، فرهنگ جامعه‌ ترجمه حسن پویان، (1376) ، تهران، انتشارات چاپ پخش.

-   آراسته‌خو، م.( 1377) ، تاریخچة مشارکت سیاسی در ایران (موانع و مشکلات جامعه شناختی)، رسالة دکترای جامعه‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحدعلوم و تحقیقات.

-   بشیریه، ح.، (1384)، موانع توسعه سیاسی در ایران، چاپ پنجم، تهران، گام نو.

-   چابکی، ا.، (1382)، جنسیت و مشارکت سیاسی، فصلنامه علوم انسانی دانشگاه الزهرا، شماره 44 و 45.

-   دیانتی نیت، ج.، (1382)، بررسی عوامل اجتماعی موثر بر مشارکت سیاسی دانشجویان دانشگاه تبریز، پایان‌نامه کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی، دانشگاه تبریز، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی.

-   راش، م.، (1383)، جامعه و سیاست (مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی سیاسی)، ترجمه منوچهر صبوری، چاپ سوم، انتشارات سمت.

-   علیخواه، ف.، (1383)، سنجش مفاهیم اساسی علوم اجتماعی (جلد دوم)، انتشارات دفتر طرح‌های ملی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.

-   لیپست، م. و دوز، ر.، (1373)، جامعه‌شناسی سیاسی، ترجمه محمدحسین فرجاد، چاپ اول، تهران، انتشارات توس.

-   میلبرث، ل. و گوئل، ل.، (1386)، مشارکت سیاسی، ترجمة سیدرحیم ابوالحسنی، چاپ اول، تهران، نشر میزان.

-   هانتینگتون، س. و واینر، م.،(1379)، درک توسعه سیاسی، چاپ اول، انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.

-   هانتینگتون، س.، ترجمه محسن ثلاثی، (1370)، سامان سیاسی در جوامع دستخوش دگرگونی، چاپ اول، نشر علم.

-   هولاب، ر.، ترجمه حسین بشیریه، (1383)، یورگن هابرماس: نقدی در حوزه عمومی، چاپ سوم، نشر نی.

-     Hoskins, B.,(2003), What about Youth political participation?, Research seminar

-     November (2003), European Youth Center, Strasburg, France, and Internet: www.Youth-partnership.net.

-     Norris, P., (2003), the consequences of electoral reform for political participation, Internet: www.pippanorris.com.

-     Norris, P., (2001), preaching to the converted? Pluralism, participation, and party websites, Internet: www.pippanorris.com.

-     Olsen, M., (1991), societal dynamics: exploring macrosocialogy, New Jersy: Prentic Hall.