رابطه الگوهای غذایی غالب با شاخصهای آنتروپومتریک (نمایه توده بدن و دور کمر) ‏در زنان دارای سابقه خانوادگی و بدون سابقه خانوادگی چاقی ساکن شمال ‏شهر تهران

زن و مطالعات خانواده

مقاله 4، دوره 1، شماره 2، دی 1387، صفحه 69-86   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

چکیده

سابقه و هدف: سابقه خانوادگی چاقی، خطر چاقی را در نسلهای بعدی افزایش می­دهد. همچنین نوع الگوی غذایی با توسعه چاقی مرتبط است. هدف این مطالعه شناسایی الگوهای غذایی غالب و تعیین رابطه آنها با شاخصهای آنتروپومتریک [نمایه توده بدن (BMI) و دور کمر] زنان دارای سابقه و بدون سابقه خانوادگی چاقی ساکن شمال شهر تهران بود.
مواد و روشها: دراین مطالعه مقطعی 460 زن 50-20 ساله ساکن مناطق شمال تهران به­روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده انتخاب شدند. دریافتهای غذایی با پرسشنامه بسامد خوراک و ویژگیهای تن سنجی با روشهای استاندارد به­دست آمد. سابقه خانوادگی چاقی به­صورت داشتن حداقل یک خویشاوند چاق در اقوام درجه 1 تعریف شد. الگوهای غذایی غالب با روش تحلیل عاملی به­دست آمد. درنهایت رابطه بین الگوهای غذایی اصلی و ویژگیهای تن سنجی به­طور جداگانه در دو گروه دارای سابقه و بدون سابقه خانوادگی چاقی با رگرسیون خطی چندگانه بررسی شد.
یافته ها: دو الگوی غذایی غالب سالم و ناسالم شناسایی شد. بعد از تعدیل اثر عوامل مخدوشگر، در هردو گروه دارای سابقه و بدون سابقه خانوادگی چاقی،  BMIو دور کمر با الگوی غذایی سالم رابطه منفی و با الگوی غذایی ناسالم رابطه مثبت داشتند (05/0 P ≤).
نتیجه گیری: یافته ها نشان داد که رابطه الگوهای غذایی با شاخصهای تن سنجی در زنان مورد مطالعه تحت تأثیر سابقه خانوادگی چاقی قرار نمی­گیرد.

کلیدواژه‌ها

الگوهای غذایی؛ شاخصهای آنتروپومتریک؛ زنان؛ تحلیل عاملی

مراجع

 

-   میرمیران پ، جزایری س ا، حسینی اصفهانی ف، عزیزی ف(86-1378)، بررسی تغییرات الگوهای غذایی حاصل از تحلیل عاملی و ارتباط آن با وزن و نمایه توده بدنی در بزرگسالان منطقه 13 تهران. مجله علوم تغذیه و صنایع غذایی ایران، سال دوم، شماره 4: صفحات 78- 67

-   رشیدخانی ب، رضازاده آ، امیدوار ن، هوشیار راد آ، ستایشگر(1387)، زبررسی رابطه الگوهای غذایی غالب با وضعیت اقتصادی، اجتماعی و جمعیتی در زنان 50 -20 ساله شمال شهر تهران. مجله علوم تغذیه و صنایع غذایی،3 (2): 12-1.

 

-     Aadalh M, Jorgensen T. Validation of a new self-repot instrument for measuring physical Activity.Med sci in sport and exercise2003; 35:1196-202.

-     Black AE, Goldberg GR, Jebb SA, Livingstone MB, Cole TJ, Prentice AM: Critical evaluation of energy intake data using fundamental principles of energy physiology: 2. Evaluating the results of published surveys. Eur J Clin Nutr 1991, 45:583-599.

-     Esmailzadeh A, Mrmiran P, Azizi F. Whole- grain consumption and the metabolic syndrome: A favorable association in Tehranian adults. Eur J Nutr 2005 a; 59: 353-62.

-     Esmailzadeh A, Mirmiran P, Azizi F. Whole- grain  intake and the prevalence of hypertriglyceridemic waist phenotype in Tehranian adults.Am J Clin Nutr 2005 b; 81: 55-63.

-     Esmaillzadeh A, Azadbakht L. Major dietary patterns in relation to general obesity and central adiposity among Iranian women. J. Nutr.2008; 138: 358–363.

-     Fisher JO, Mitchell DC, Smiciklas-Wright H, Birch LL: Parental influences on young girls' fruit and vegetable, micronutrient, and fat intakes. J Am Diet Assoc 2002, 102:58-64.

-     Hu FB. Reproducibility and validity of dietary patterns assessed with a food-frequency questionnaire. Am J Clin Nutr.1999; 69: 243-9.

-     Hu FB. Dietary pattern analysis: a new direction in nutritional epidemiology. Curr Opin Lipidol. 2002; 13: 3- 9

-     Jacobs DR Jr, Steffen LM. Nutrients, foods and dietary patterns as exposures in research: A framework of food synergy. Am J Clin Nutr 2003; 78: 508S - 513S.

-     Katzmarzyk PT, Perusse L, Rao DC, Bouchard C: Familial risk of obesity and central adipose tissue distribution in the generalCanadian population. Am J Epidemiol 1999, 149:933-942.

-     Katzmarzyk PT, Perusse L, Rao DC, Bouchard C: Familial risk of overweight and obesity in the Canadian population using the WHO/NIH criteria. Obes Res 2000, 8:194-197.

-     Kelishadi R, Rabiee K, Khosravi A, Famouri F, Sadeghi M, Roohafza H etal.Assessment of physical activity in adolescents of Isfahan. Journal of Shahrekord University of medical Sciences. 2001;3:55-65.

-     Khani BR, Ye W, Terry P, Wolk A: Reproducibility and Validity of Major Dietary Patterns among Swedish Women Assessed with a Food-Frequency Questionnaire J Nutr 2004;134:1541-1545.

-     Lake JK, Power C, Cole TJ: Child to adult body mass index in the1958 British birth cohort: associations with parental obesity.Arch Dis Child 1997, 77:376-381.

-     Lee JH, Reed DR, Price RA: Familial risk ratios for extreme obesity: implications for mapping human obesity genes. Int J Obes Relat Metab Disord 1997, 21:935-940.

-     Lin H, Bermudez Ol, Tucker.Dietary patterns of Hispanic elders are associated with acculturation and obesity.J Nutr.2003; 133:3651-3657.

-     Lopez-Garsia E,Schulze MB, Fung TT, Manson JE, Hu FB.Major dietary patterns are related to plasma concentration and endothelial dysfunction.Am j Clin Nutr.2004; 80: 1029-35.

-     Maskarinec G, Novotny R ,Tasaki K. Dietary patterns are associated with body mass index in multiethnic women.J Nutr.2000;130:3068-3072.

-     - McNaughton S,. Mishra G, Alison S, Wadsworth M. Dietary Patterns Throughout Adult Life Are Associated with Body Mass Index, Waist Circumference, Blood Pressure, and Red Cell Folate. J. Nutr. 2007; 137: 99–105.

-     Murtaugh MA, Herrick JS, Sweeney C, Baumgartner KB, Guiliano AR, Byers T etal. Diet composition and risk of overweight and obesity in women living in the southwestern United States. J Am Diet Assoc. 2007 Aug; 107:1311-21.

-     Newby P, Muller D, Hallfrisch J, Qiao N, Andres R and Tucker K. Dietary patterns and changes in body mass index and waist circumference in adults.AJCN2003; 77:1417-1425.

-     Newby PK Muller D, Hallfrisch J, Andres R and Tucker K. Food patterns measured by factor analysis and anthropometric changes in adults.AJCN 2004; 80:504-513.

-     Oliveria SA, Ellison RC, Moore LL, Gillman MW, Garrahie EJ, Singer MR: Parent-child relationships in nutrient intake: the Framingham Children's Study. Is J Clin Nutr 1992, 56:593-598.

-     Paradis AM, Perusse L, Vohl MC. Dietary patterns and associated lifestyles in individuals with and without familial history of obesity: across-sectional study.International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity 2006; 3:38.

-     Park HS, Yim KS, Cho SI: Gender differences in familial aggregation of obesity-related phenotypes and dietary intake patterns in Korean families. Ann Epidemiol 2004, 14:486-491.

-     Reed DR, Price RA: Estimates of the heights and weights of family members: accuracy of informant reports. Int J Obes Relat Metab Disord 1998, 22:827-835.

-     Sanchez-Villegas A, Delgado-Rodriguez M, Martinez-Gonzalez MA, De Irala-Estevez J;Seguimiento Universidad de Navarra group. Gender, age, socio-demographic and lifestyle factors associated with major dietary patterns in the Spanish Project SUN (Seguimiento Universidad de Navarra). Eur J Clin Nutr.2003; 57:285-92.

-     Sande MA, Walraven GE, Milligan PJ, Banya WA, Ceesay SM, Nyan OA, McAdam KP: Family history: an opportunity for early interventions and improved control of hypertension, obesity and diabetes. Bull World Health Organ 2001, 79:321-328.

-     Schrager S. Dietary calcium intake and obesity. J Am Board Fam Pract 2005, 18:205-210.

-     Sichieri   R. Dietary Patterns and Their Associations with Obesity in the Brazilian City of Rio de Janeiro. Obesity Research 2002; 10:42-48.

-     Simpson SJ, Raubenheimer D: Obesity: the protein leverage hypothesis. Obes Rev 2005, 6:133-142.

-     Slattery ML, Boucher KM, Caan BJ, Potter JD, Ma KN. Eating patternsand risk of colon cancer. Am J Epidemiol.1998; 148: 4–16.

-     Slavin JL: Dietary fiber and body weight. Nutrition 2005,21:411-418.

-     Sorensen TI, Stunkard AJ, Teasdale TW, Higgins MW: The accuracy of reports of weight: children's recall of their parents weights 15 years earlier. Int J Obes 1983, 7:115-122.

-     Togo P,Olser M,Sorensen TI,Heitmann BL.A longitudinal study of food intake patterns and obesity in adult Danish men and women.Int J Obes relat Metab Disord.2004;28: 583

-     Wang J, Thornton JC, Bari S, Williamson B, Gallagher D, Heymsfield SB etal.Comparisons of waist circumferences at 4 sites. Am J Clin Nutr 2003; 379-84

-     WHO Expert Committee on Physical Status.The use and interpretatin of anthropometry. Report of a ---WHO Expert Committee.WHO, Geneva; 1995

-     Willett WC. Nutritional epidemiology. 2nd Ed. New York: Oxford University Press, 1998.