بررسی رابطه عوامل اجتماعی و فرهنگی با نگرش مردان نسبت به ‏مشارکت در برنامه های تنظیم خانواده

زن و مطالعات خانواده

مقاله 7، دوره 2، شماره 4، تیر 1388، صفحه 115-158   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

چکیده

اهمیت و ضرورت مبحث مشارکت مردان در برنامه های تنظیم خانواده بر حسب نقش های متفاوتی که دارند ( سرپرست خانوار، پدر، شریک جنسی و… ) مشخص می شود و بر همین اساس می توان گفت که توفیق برنامه های تنظیم خانواده، مستقیما در گروه  نگرش و عملکرد مردان دراین خصوص قرار دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی و شناخت نگرش مردان نسبت به مشارکت در برنامه های تنظیم خانواده و همچنین بررسی رابطه عوامل اجتماعی و فرهنگی با نگرش نسبت به مشارکت انجام شده است. این مطالعه به شیوه ی پیمایشی و به وسیله پرسشنامه بر روی 383 نفر مرد متأهل سنین 25 تا 50 سال شهر مرودشت صورت گرفته است. چهارچوب نظری مورد استفاده در این بررسی، نظریه کنش اجتماعی تالکوت پارسونز بوده است. یافته های این پژوهش در بخش توصیفی حاکی از آن است که 5/18 درصد از مردان دارای نگرشی منفی نسبت به مشارکت در برنامه های تنظیم خانواده بوده اند و این در حالی است که 8/64 درصد از افراد مورد مطالعه دارای نگرشی میانه(بی نظر) و 7/16 درصد از آنها نگرش مثبتی به مشارکت در این برنامه ها داشته اند.  
بر اساس یافته های این پژوهش در بخش استنباطی بین متغیرهای نگرش های مرد سالارانه جنسیتی، ترس از عوارض وسائل جلوگیری از حاملگی ،شغل افرادو بعد خانوار یا همان تعداد اعضای خانواده و نگرش نسبت به مشارکت در برنامه های تنظیم خانواده رابطه معنی داری وجود داشته است . شایان ذکر است  یافته های پژوهش نشان دهنده ی همبستگی قوی بین متغیر نگرش های مرد سالارانه جنسیتی با نگرش مردان در برنامه های تنظیم خانواده دارد.

کلیدواژه‌ها

تنظیم خانواده؛ مشارکت؛ نگرش مردان؛ وسایل پیشگیری

مراجع

-   تقوی، نعمت ا... (1382). جمعیت و تنظیم خانواده. تبریز: جامعه پژوه، نشر دانیال.

-   شادپور، کامل (1380). « مشارکت مردان در بهداشت باروری».تهران: جزوه انجمن تنظیم خانواده جمهوری اسلامی ایران، چاپ دوم. 3

-   پور رحیم، محمد رضا (1380). « ارزش فرزند از دیدگاخ زوجین جوان و رابطه آن با بارداری و تنظیم خانواده (مطالعه موردی شهرستان بوشهر)» پایان نامه کارشناسی ارشد جمعیت شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران .

-   برشد، عبدالمهدی (1381). «بررسی نقش مردان در تنظیم خانواده». پایان نامه کارشناسی ارشد، بخش جامعه شناسی و برنامه ریزی، دانشگاه شیراز.

-   توسلی، غلامعباس (1380). نظریه های جامعه شناسی. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت)

-   دواس،دی،ای (1991). پیمایش در تحقیقات اجتماعی. ترجمۀ هوشنگ نائبی، تهران: نشر نی.

-   ریتزر، جورج (1374). نظریه جامعه شناسی در دوران معاصر. ترجمه محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علمی

-   کیوی،ریمون؛ کامپنهود،لوک وان (1385). روش تحقیق درعلوم اجتماعی. چاپ اول ( با اصلاحات) : تهران: انتشارات توتیا

-   گیدنز، انتونی(1376 ).جامعه شناسی.ترجمه منوچهر صبوری،تهران: نشر نی.

-   مک گین، ترز (1377). «نقش مردان در کنترل موالید و تنظیم خانواده؛ مطالعه ای در بورکینا فاسو» . ترجمه پرویز صالحی، مجله بهداشت جهان، سال هشتم، شماره دوم، ص 7- 46

-   مولر، جی اچ ،کاستنز، اچ ، ال (1381) . استدلال آماری در جامعه شناسی ترجمه هوشنگ نایبی ، چاپ دوم .تهران نشر نی .

-   مهریار و دیگران (1377). «مردان و تنظیم خانواده در ایران». تهران: موسسه تحقیق، برنامه ریزی و توسعه.

-   نبوی، بهروز (1375). مقدمه ای بر روش تحقیق در علوم اجتماعی. تهران: کتابخانه فروردین.

 

-    Aldous, Jhon. (1971)A framework for the analyses of family problem solving".  In jhon Aldous, Thomas Gon dons, Reuben 16-Hill, Murray Straus, and Irving Tallman (Eds). Family problem solving symposium.

-    Ali M, Rizwan H (2004)." Men and Reproductive health in Rural Pakistan: the case for increased male participation ". European journal of contraception Reproductive Health care. Vol.9.iss.4.pg.26.

-    Angela Kaida and others (2005). "Mal participation in family planning: Results from a Qualitire  study in MPIGI District ", Uganda. Journal of Biosocial Science. Oxford. Vol. 37, Iss.3.pg 269

-    Bayu setiawan (2004). "Barriers to male participation in family planning in west timor" Asia- pacific population journal . Indonesia institue of Science

-    Cokar, M & Others (2005). "Why withdrawal. Why not withdrawal? Men's Perspectives". Reproductive health matters. Volume 13. 1ssu.25 .pp. 164-173.

-    Donta Balaiah. DD Naik, Mohan Ghule Prashant Tpase (2005).
"Determinants of spacing contraceptive use among couples in Mumbai: A male perspective ". Journal of Biosocial Science. Oxford. Vol. 37. ISS.6: Pg. 689

-    Heinemann, K & Others (2002). "An attitude towards male fertility control."Result of a multinational survey of four continents, Human Reproduction, Vol. 20-No.2.PP:549-556.

-    Kirk kola, AL (1998)."Finish health center physicians   participation in family planning ". Medical school, Department of General Practice. University of tamper Finland. Vol, 26. No.4, PP: 271-2.

-     Spss survival Manual (2002) "A Step by Step Guide to Data Analysis using Spss" .Open university press.

-    Teitelbaum, M (1975). "Relevance of Demographic transition". Population Council. New York.

-    UNFPA. Family Planning (1992)." Saving children, improving lives". New York.

-    WHO, Report of who expert committee family Planning and health services. (1979). Technical Report series. No. 476. WHO. Genera.