تراکم و نوسان جمعیت پسیل معمولی پسته Agonoscena pistaciae (Hemiptera : Psyllidae) روی دو رقم پسته بادامی ریز زرند و ممتاز

تحقیقات نوین در گیاه پزشکی

شناسنامه علمی شماره، دوره 2، شماره 3 - شماره پیاپی 7، بهمن 1389، صفحه 222-209   

نویسندگان

فائزه نجف پور؛ محمد رضا مهرنژاد^* ؛ مجید فلاح زاده

چکیده

پسیل معمولی پسته Agonoscena pistaciae Burckhardt & Lauterer ، آفت کلیدی درختان پسته ایران می‌باشد. تراکم این آفت روی ارقام مختلف پسته معمولاً متفاوت است. در تحقیق حاضر تراکم و تغییرات جمعیت پسیل معمولی پسته روی دو رقم پسته بادامی ریز زرند و ممتاز به عنوان ارقام محلی و بومی شهرستان زرند در شرایط صحرایی بررسی شد. بر اساس نتایج بدست آمده، تراکم پوره پسیل روی درختان پسته رقم ممتاز به طور معنی­دار بالاتر از رقم بادامی ریز زرند در طول دوره نمونه برداری از فروردین تا اوایل آبان بود. تراکم پوره‌ها روی هر دو رقم از اوایل مرداد به تدریج افزایش یافت اما روند افزایش جمعیت از اواسط شهریور تا زمان ریزش برگ‌ها شدید بود. فراوانی حشرات کامل پسیل روی سرشاخه درختان رقم ممتاز بالاتر از رقم بادامی ریز زرند در طول فصل رویش به دست آمد. همچنین فراوانی حشرات کامل پسیل شکار شده توسط تله‌های چسبنده زرد رنگ در باغ پسته رقم ممتاز بیشتر از باغ پسته رقم بادامی ریز زرند در طول دوره نمونه برداری بود اما روند نوسان جمعیت آن‌ها در دو باغ شبیه به یکدیگر بود. در مقاله حاضر وضعیت تراکم پوره‌های پسیل روی درختان دو رقم مورد مطالعه و نوسان جمعیت حشرات کامل آن در دو باغ مقایسه و بحث گردیده است.

کلیدواژه‌ها

پسیل معمولی پسته؛ نوسان جمعیت؛ ارقام پسته؛ Pistacia vera؛ Agonoscena

مراجع

Burts, E.C. & Retan, A.H. 1973. Detection of Pear Psylla. Washington State University, Cooperative Extension Service Mimeo 3069, WA: Pullman.

Emami, S.Y. 2005. The study of three types of yellow sticky traps on the common pistachio psyllid population and evaluation of their efficiency in pistachio orchards. Final report of a research projects. Pistachio Research Institute, Rafsanjan, Iran (In Persian).

Horton, D.R. 1993. Diurnal patterns in yellow trap catch of pear psylla (Homoptera: Psyllidae): differences between sexes and morpho-types. Canadian Entomologist,125: 761–7.

Horton, D.R. 1999. Monitoring of pear psylla for pest management decisions and research. Integrated Pest Management Reviews, 4: 1–20.

Horton, D.R. & Lewis, T.M. 1997. Quantitative relationship between sticky trap catch and beat tray counts of pear psylla (Homoptera: Psyllidae): seasonal, sex, and morphotypic effects. Journal of Economic Entomology, 90: 170–7.

Leather, S.R. & Watt, A.D. 2005. Sampling theory and practice, pp 1-15. In: Leather, S. (Ed.), Insect Sampling in Forest Ecosystems. Blackwell Publishing, London, UK.

Mehrnejad, M.R. 2000. A study on susceptibility and resistance of 10 pistachio cultivars and 2 wild pistachio species to the common pistachio psylla. Final report of a research projects. Pistachio Research Institute, Rafsanjan, Iran. (in Persian with English abstract).

Mehrnejad, M.R. 2001. The current status of pistachio pests in Iran. Cahiers Options Méditerranéennes, 56: 315-322.

Mehrnejad, M.R. 2002. Bionomics of the common pistachio psylla, Agonoscena pistaciae, in Iran. Acta Horticulturae, 591: 535-539.

Mehrnejad, M.R. 2003. Pistachio psylla and other major psyllids of Iran. Publication of the Agricultural Research and Education Organization, Tehran, Iran, (in Persian with English abstract).

Mehrnejad, M.R. 2006. Three pistachio species evaluated for resistance to the common pistachio psylla, Agonoscena pistaciae, pp 58-62. In: Kamata, N., Liebhold, A., Quiring, D.T. (Eds), Proceedings of IUFRO Conference, International Symposium "Forest Insect Population Dynamics and Host Influences"; 2003 September 14-19, Kanazawa, Japan.

Mehrnejad, M.R. 2008. Seasonal biology and abundance of Psyllaephagus pistaciae (Hymenoptera: Encyrtidae), a biocontrol agent of the common pistachio psylla Agonoscena pistaciae (Hemiptera: Psylloidea). Biocontrol Science and Technology, 18: 409-417.

Mehrnejad, M.R. 2010. Potential biological control agents of the common pistachio psylla, Agonoscena pistaciae, a review. Entomofauna, 31: 317-340.

Mehrnejad, M.R. & Copland, M.J.W. 2005. The seasonal forms and reproductive potential of the common pistachio psylla, Agonoscena pistaciae (Hem.: Psylloidea). Journal of Applied Entomology, 129: 342-346.

Mehrnejad, M.R. & Copland, M.J.W. 2006. Biological parameters of parasitoid Psyllaephagus pistaciae and its host Agonoscena pistaciae in relation to temperature. Journal of the Entomological Research Society, 8: 1-20.

Metcalf, R.L. & Luckmann, W.H. 1994. Introduction to Insect Pest Management. 3^rd edition, John Wiley & Sons INC. New York, USA.

Mills, N. 2005. Parasitoids and predators, pp 254-278. In: Leather, S. (Ed.), Insect Sampling in Forest Ecosystems. Blackwell Publishing, London, UK.

Speight M.R. 2005. Sampling insects from tree: shoots, stems, and trunk, pp 77-115. In: Leather, S. (Ed.), Insect Sampling in Forest Ecosystems. Blackwell Publishing, London, UK.