اثرات غلظت‌های زیر کشنده قارچBeauveria bassiana بر پتانسیل تولید مثل شپشه دندانه‌دار (Oryzaephilus surinamensis) درشرایط تغذیه از ارقام تجاری خرما

تحقیقات نوین در گیاه پزشکی

شناسنامه علمی شماره، دوره 2، شماره 4 - شماره پیاپی 8، اسفند 1389، صفحه 310-297   

نویسندگان

مسعود لطیفیان^* ؛ ابراهیم سلیمان نژادیان؛ مهران غزوی؛ محمد سعید مصدق؛ جمشید حیاتی

چکیده

یکی از عوامل بیمارگر شپشه دندانه‌دار (Oryzaephilus surinamensis L.)  قارچ Beauveria bassiana (Balsamo) می‌باشد.در این تحقیق اثر غلظت‌های زیر کشنده عامل بیمارگر بر باروری، میزان تخم‌گذاری و درصد تفریخ تخم شپشه دندانه‌دار در شرایط تغذیه از سه رقم خرمای سایر، زاهدی و دیری در شرایط آزمایشگاهی بررسی گردید. حشرات کامل با 5 غلظت زیر­کشنده شامل 10²،² 10×5، 10³، 10³×5،10⁴ اسپور در میلی­لیتر تیمار و سپس با شاهد مقایسه شد. غلظت‌های زیر کشنده کاهش دهنده پتانسیل تولید مثل با استفاده از روش لگاریتم– پروبیت در هر رقم مشخص گردید.  غلظت‌های مورد آزمایش عامل بیماری دارای اثرات کاهش دهنده در شاخص باروری بود. با افزایش غلظت اثرات تشدیدکنندگی رقم و قارچ بیمارگر بر کاهش نرخ باروری به تدریج بیشتر شد. کم‌ترین و بیشترین غلظت زیر کشنده برای کاهش 50 درصد میزان تخم‌گذاری به ترتیب مربوط به جمعیت پرورش یافته روی رقم زاهدی و دیری و معادل 10³×497/1 و10³×963/4 اسپور در میلی‌لیتر بود. کم‌ترین و بیشترین غلظت زیر کشنده برای کاهش 50 درصد تفریخ تخم به ترتیب مربوط به جمعیت پرورش یافته روی رقم زاهدی و سایر و معادل 10³×316/6 و 10³×28/8 اسپور در میلی‌لیتر بود. نتایج این تحقیق نشان داد که غلظت‌های زیرکشنده قارچ B. bassiana دارای اثرات معنی‌داری در کاهش قدرت تولید مثل آفت بوده‌اند. توانایی این عامل بیمارگر در کاهش قدرت تولید مثل آفت علاوه بر غلظت قارچ به رقم خرمای مورد تغذیه آفت نیز بستگی داشت. 

کلیدواژه‌ها

شپشه دندانه دار؛ Oryzaephilus surinamensis؛ غلظت‌های زیر کشنده؛ پتانسیل تولید مثل؛ Beauveria bassiana

مراجع

Bagheri-Zenouz, E. 1986. Stored Pests and Their Control, first vol., Ingourios Coleoptra of Food Products and Industrial Hardware. Second edition.  Sepehr Publishing Center, Tehran. (In Persian)

Bari, M. A. & Kaya, H. K. 1984. Evaluation of the entomogenous nematode Neoplectana carpocapsae (= Steinernema feltiae) Weiser (Rhabiditida: Steinernematidae) and the bacterium Bacillus thuringiensis Berliner var. Kurstaki for suppression of the artichoke plume moth (Lepidoptera: Pterophoridae). Journal of Economic Entomology, 77:225-229.

Bartett, M. C. & Jaronski, S. T. 1988. Mass production of entomogenous fungi for biological control of insects, pp.61-85. In: Burge, M. N. (Ed.). Fungi in Brologied Control systems. Manchester, U.K.

Beegle. C. C. & Yamamoto, T. 1992. Invitation paper C.P. Alexander fund. History of Bacillus thuringiensis Berliner research and development.  Canadian Entomologist,  124: 587-616.

Enarson, D. A., Kennedy, S. M. & Miller, D. L. 2004. Measurement in epidemiology. The International Journal of Tuberculosis and Lung Disease, 8(10): 1269-73.

Fargues, J., Delmas, J. C., Auge, J., & Lebrun, R. A. 1991. Fecundity and egg fertility in the adult Colorado beetle (Leptinotarsadecemlineata) surviving larval infection by the fungus Beauveria bassiana. Entomologica Expermentalis et Applicata, 61: 45–51.

Fransen, J. J., Winkelman, K. & van Lenteren, C. 1987. The differential mortality at various life stages of the green house whitefly, Trialeurodes vaporariorum (Hommoptera: Aleyrodidae) by infection with the fungus Aschersonia aleyrodis (Deutromycotina: Coelomycetes). Journal of Invertebrate Pathology, 50: 158-165.

Furlong, M. J., Pell, J. K., & Reddy, G. V. 1997. Premortality effects of Zoophthora radicans infection in Plutella xylostella. Journal of Invertebrate Pathology, 70, 214–220.

Gillespie, J. P., Kanost, M. R. & Trenczek, T. 1997. Biological mediators of insect immunity. Annual Review of Entomology, 42: 611-643.

Gindin, G., Samish, M., Zangi, G., Mishoutchenko, A. & Glazer, I. 2001.The susceptibility of different species and stages of ticks to entomopathogenic fungi. Experimental & Applied Acarology, 28: 283-288.

Jassim, H. K., Andullah, L. M. & Abd-Al-Ahad, I. 1998. Determination of the exact concentration of Beauveria bassiana to control the larvae of the Fig moth Ephestia cautella on stored dates in Iraq. Arab Journal of Plant Protection, 6: 44-45.

Latifian, M. 2003. The Technology of Date Palm Stored Pests Control. Ahangghalam publication. Mashhad. Iran (In Persian).

Latifian, M. E., Soleimannnejadian. M., Ghazavi, J., Hayati, S, M., Mosadegh & Nikbakht, P. 2009. Evaluation of three Beauveria bassiana isolates on Sawtoothed beetle Oryzaephilus surinaemensis and the effect of different temperature on their germination and mycelium growth. Applied Entomology and Phytopathology. 77(1): 151-168.

Latifian, M., Soleimannnejadian, E., Ghazavi, M., Hayati, J., Mosadegh S. M. & Nikbakht, P. 2010. Study the pathigenecity of Beauveria bassiana on the Larval and adult stages of sawtoothed beetle Oryzaephilus surinaemensis on date palm cultivars. Plant Protection (Scientific Journal of Agriculture), 33(1): 21-30.

Leon, T. E., Lerma, J. M. & Pizo, E. V. 2006. Sub lethal effects of Beauveria bassiana on the Whitefly Bemesia tabaci, under liberator condition. Mycophatologia, 162: 411-419.

Mohajeri, A. 1994.  Collection and Identification of Stored Pests of City  Jiroft, Bam and Kahnouj. Unpublished Research report, Bam and Jiroft Agricultural Research Center Publications. Iran. (In Persian).

Mulock, S. & Chand, L. D. 2001. Effect of Beauveria bassiana on the fecundity of Western corn Rootworm Diabrotica vigrifera. Biological Control, 22: 16-21.

N’Doye, M. 1976. Influence d’une infection a Beauveria bassiana (Blas.) Vuillemin sur les survivants et la descendance de Chilo suppressalis Walker (Lep.Pyralidae). Entomophaga, 21:371– 376.

Nnakumusana, E. S. 1985. Laboratory infection of mosquito larvae by entomopathogenic fungi with particular reference to Aspergillus parasiticus and its effect on fecundity and longevity of mosquitoes exposed to conidial infections in larval stages. Current Science, 54: 1221–1228.

Perelle, A. H. & Harper, J. D. 1986. An evaluation of the impact of sublethal dosages of nuclear polyhedrosis virus in larvae on pupae, adults, and adult progeny of the fall armyworm, Spodoptera frugiperda. Journal of Invertebrate Pathology, 47, 42–47.

Roberts, D. W. 1981. Toxins of Entomopathogenic Fungi. pp. 441-464, In: Microbial Control of Pests and Plant Diseases 1970-1980. Burges E. D. (Ed.) Academic Press, London, UK.

Tanada, Y. & Kaya, U. K. 1993. Insect Pathology. Academic Press, London, UK. 

Sewify G. H., & Hashem M. Y. 2001. Effects of the entomopathogenic fungus Metarhizium anisopliae (Metsch.) Sorokin on cellular defence response and oxygen uptake of the wax moth Galleria mellonella L. (Pyralidae). Journal of Applied Entomology, 125:533-536.

Stark, J. D. & Banks, J. E. 2003. Population-level effects of pesticides and other toxicants on arthropods. Annual Review of Entomology, 48: 505-519.

Wang, Z. G. & Knudsen, G. R. 1993. Effect of Beauveria bassiana (Fungi: Hyphomycetes) on fecundity of the Russian wheat aphid (Homoptera: Aphididae). Environmental Entomology, 22: 874–878.

Young, S. Y. & Yearian, W. C. 1982. Nuclear polyhedrosis virus infection of Pseudoplusia includens (Lepidoptera: Noctuidae) larvae:Effect on post larval stages and transmission. Entomophaga, 27:61–66.