تأثیر خانواده درمانی کوتاه مدت ستیر بر صمیمیّت زوج ها

زن و مطالعات خانواده

مقاله 7، دوره 2، شماره 5، مهر 1388، صفحه 109-129   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر خانواده درمانی کوتاه مدّت ستیر برصمیمیت زوج ها انجام شد. روش پژوهش نیمه تجربی بود و از طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. جامعة آماری پژوهش متشکِّل از کلیۀ زوج های داوطلب شهر قزوین بود. نمونه شامل 16 زوج (8 زوج گروه آزمایش و 8 زوج گروه کنترل) بودند که به روش نمونه گیری داوطلبانه با جایگزینی تصادفی انتخاب شدند. پس از ریزش اولیه 6 زوج در گروه آزمایش و 6 زوج در گروه کنترل تا پایان پژوهش حضور داشتند. گروه آزمایش در 6 جلسه مشاوره گروهی به شیوه خانواده درمانی کوتاه مدّت ستیر شرکت کردند، در حالی که گروه کنترل تحت هیچ مداخله ای قرارنگرفت. ابزار پژوهش«مقیاس صمیمیت واکر و تامپسون، 1983» بود که زوج های هر دو گروه در سه مرحلة پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری، آن را تکمیل کردند. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که تفاوت معنی داری در بین گروه آزمایش و کنترل در مرحلة پس آزمون و پیگیری وجود دارد (05/0P<). بنابراین می توان نتیجه گرفت که خانواده درمانی کوتاه مدّت ستیر بر صمیمیّت زوج های گروه آزمایش در مقایسه با زوج های گروه کنترل مؤثر بوده است. یافته های پژوهش حاضر مشخص می کند که درمان استحاله ای نظام دار ستیر      می تواند بر ارتقای صمیمیّت زوج ها تأثیرگذار باشد، بنابراین ازاین اطّلاعات می توان در راستای مداخلات بالینی و درمانی استفاده کرد و صمیمیت زوج ها را افزایش داد و یا از کاهش آن جلوگیری کرد.

کلیدواژه‌ها

خانواده درمانی کوتاه مدّت ستیر؛ صمیمیّت؛ زوج ها

مراجع

 

-   اعتمادی، عذرا (1384)، بررسی و مقایسه اثر بخشی رویکرد روانی آموزشی مبتنی برشناختی رفتاری و ارتباط درمانی بر صمیمیت زوج ها. پایان نامه دکتری دانشگاه تربیت معلم تهران.

-   بارکر، فیلیپ (1375)، خانواده درمانی پایه (ترجمه ی م. دهقانی و ز. دهقانی). تهران: انتشارات رشد. (انتشار به زبان اصلی، 1986).

-   بای، روح الله (1384)، بررسی و مقایسه اثر بخشی مشاوره گروهی با رویکرد التقاطی ستیر، برن و شناختی رفتاری بر مهارت های ارتباطی افراد در آستانه ازدواج. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی تهران.

-   پروچاسکا، جیمز.، ونورکراس، جان (1387)، نظریه های روان درمانی (ترجمه ی. م). تهران: انتشارات رشد. (انتشار به زبان اصلی، 2007).

-   ثنایی، باقر (1387)، مقیاس های سنجش خانواده و ازدواج. تهران: انتشارات بعثت.

-   جراره ، جمشید.، و احمدی، رقیه. (1387). ارتباط درمانی زوج ها و خانواده. تهران: انتشارات رشد فرهنگ.

-   خزایی، سمانه (1386)، بررسی تأثیر آموزش تمایز یافتگی بر میزان صمیمیّت و سطح تمایزیافتگی زوج ها. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت معلم تهران.

-   ستیر، ویرجینیا (1384)، آدم سازی(ترجمه ب. بیرشک). تهران: انتشارات رشد. (انتشار به زبان اصلی، 1988).

-   سیف، سوسن.، و یادگاری، هاجر (1386)، بررسی یک مورد از مشکلات خانوادگی بر اساس دیدگاه ستیر. مجموعه مقالات مشاوره خانواده و ازدواج تهران: انتشارات انجمن اولیاء و مربیان.

-   گلدنبرگ، ایرونه.، و گلدنبرگ، هربرت (1385)، خانواده درمانی (ترجمه س. نقشبندی، ح.، حسین شاهی براواتی.، و ا. ارجمند. تهران: نشر روان. (انتشار به زبان اصلی، 2000).

-   گودرزی، محمود (1386)، بررسی تأثیر رویکرد ارتباط ستیر بر عملکرد زوج های نا کارآمد. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم تهران.

-   محمودی، حسین، ادیب راد، نسترن.، و زاده محمدی، علی (1384)، بررسی اثر آموزش توجه شنیداری- موسیقایی بر میزان گوش دادن فعال و الگو های ارتباطی زوج ها. فصلنامه خانواده پژوهی،‌1، 349-359.

-   مظلومی، سوسن (1386)، تأثیر برنامه غنی سازی ازدواج بر افزایش صمیمیت زوج های بدون مشکل، پایان نامه کارشناسی ارشد مشاوره خانواده دانشگاه علوم بهزیستی و توان بخشی تهران.

-   نظری، علی، محمد (1386)، مبانی زوج درمانی و خانواده درمانی. تهران: نشرعلم.

-   نوابی نژاد، شکوه (1383)، مشاوره و ازدواج و خانواده درمانی، تهران: انتشارات انجمن اولیاء و مربیان.

-   هالفورد، کیم (1387)، زوج درمانی کوتاه مدت( ترجمه م. تبریزی، م.اردکان.، و ف. جعفری). تهران: انتشارات فراروان. (انتشار به زبان اصلی، 2001).

 

-     Bagarozzi, Dennis A. (2001), Enhancing intimacy in marriage: A Clinician’s Handbook.London, UK: Brunner-Routledge.

-     Banmen, J. (2002), An introduction.contemporary .Journal of Family Therapy.24(1),3-5

-     Banmen, J. (Ed).(2006), Applications of the Satir growth model. Seattle, WA: Avanta,The Virginia Satir Network. s.http://www atirnetwork.ning.com.

-     Banmen,J .(2008), Satir model -developmental phases.http://www atirnetwork.ning.com.

-     Barnes, G., G. (1998), Family therapy in Changing Times: Basic Texts in Counselling and Psychotherapy. New York, NY, USA: Palgrave Macmillan.

-     Batt,V.,et al. (2005), Perspective on Provision of counselling for woman inirland. 1-13.

-     Bernhard, Y. M. (1996), Virginia Satir's concepts of "Styles of Living". Journal of Couples Therapy.6( 3-4), 61-67.

-     Bentheim.S, S. (2005), Couple congerounce and Spirituality: Expanding Satir Model through Seven couple narattive. Doctor of philosophy Dissertation university of Victoria.

-     Berger, R. & Hannah, M. (1999), Preventive Approaches in couples therapy.Phildelphia: Brunner/ Mazel.

-     Bermudez, D. (2008), Adapting Virginia Satir Techniques to Hispanic Families. The Family Journal, 16( 1), 51-57.

-     Brubacher, L. (2006), Integrating emotion-focused therapy with the satir model. Journal of Marital and Family Therapy.32(2),141-153.

-     Bulum, T.W. (2006), Becoming a family counselor: a bridge to family therapy theory and practice. Published by John Wiley & Sons, Inc., Hoboken, New Jersey.Published simultaneously in Canada.

-     Car.A. (2006), Family therapy: concepts process and practice. New York: John Wiley.

-     Cohen.B. (2006), the efactivness of satir brief therapy on patiens in an Mtenity Hospital.M.a. Dissertation. university of south Africa.

-     Debra J. Mashek. Arthu P. Aron. (2004), Handbook of Closeness and Intimacy. Lawrence Erlbaum Associaton Publishers Mbhwah, New Jersey.

-     Freeman,M. (2000). Incorporating gender issues in practice with the Satir growth model. Families in Societ 81(3),P256-268.

-     Kirby,J.,S. (2005), The interpersonal Process model of intimacy in marige :A daily-diary and multilevel modeling approach. Jornal of family Psychology. l19(2),314- 325.

-     Laurenceau, J. Barrett L., F & Rovine M., J. (2005), “The Interpersonal Process Model of Intimacy in Marriage: A Daily-Diary and Multilevel Modeling Approach.” Journal of Family Psychology 19(2):314–323.

-     Lower, L.M. (2005), Couples with Young children. In M. Harway (Eds.), Hand book of Couples therapy. Network: Wiley.

-     Lynne M. A., & Walter F. Z. (1991), Increasing Couple Intimacy Using Virginia Satir's Temperature Reading. Journal of Couples Therapy, 2( 1&2), 83-101.

-     Moore, M&. Kramer, D. (2000), Satir for beginners: Incongruent communication patterns in romantic function.win 54, 4.249-237. Academic Research Library. www.sciencdirect.com.

-     Morgan.J. (1992), the aplications of Satir Process/Commnuication Approach for commuity psychology consultation: A Case study. Doctor of psychology Dissertation The Phila Delphia Institude.

-     Naomi.S. (1994), when the heart listens: A qualitative study of Virgina satir family systems model within a multicultural context.Doctor of philosophy Dissertation the Union Institude.

-     Nelson, J.R. (2006), Human Relationship Skills.Fourth edition published.New York; Routledge.

-     Robbins ,M.S. (2003), Handbook of Family Therapy The Science and Practice of Working with Families and Couples. New York. Brunner-Routledge.

-     Satir V; Gomori M; Banmen, J& Gerber, J.,S. (1991), The Satir model: family therapy and beyond. Palo Alto, CA: Science and Behavior Book.

-     Smit .E., W.L. (1996), Relating the Couples and the Logos. Journal of Couples Therapy. 6( 3-4),27-49.

-     Sprecher, S., Wenzel, A., & Harvey, J. (2008), Handbook of relationship initiation. New York. Psychology Press 

-     Walker, A.J & Thompson, L. (1983), Intimacy and intergenerational aid and contact among mothers and daughters.Journal of Marriage and Family, 45,841-849.