اثر چهار رقم زراعی سیب‌زمینی بر شاخص‌های تغذیه‌ای سوسک کلرادو

حشره شناسی گیاهان زراعی

مقاله 3، دوره 1، شماره (2) پاییز 1390، بهمن 1390، صفحه 25-34   

چکیده

سیب­زمینی یکی از تولیدات مهم کشاورزی در ایران و جهان است. سوسک برگ­خوار سیب­زمینی (Leptinotarsa decemlineata) یکی از آفات مهم این محصول می­باشد که سبب کاهش عمل­کرد وسیع در این محصول می­شود. سرعت و میزان تغذیه یکی از عوامل تعیین کننده­ی شدت خسارت آفات روی محصولات کشاورزی محسوب می­شود که بسته به گونه­ی گیاهی و حتی رقم آن می­تواند متفاوت باشد. از این تفاوت­ها می­توان در مدیریت انبوهی آفت برای کاهش خسارت سود برد. در این تحقیق، خصوصیات تغذیه­ای سوسک کلرادو شامل میزان تغذیه، سرعت تغذیه و میزان فضولات سنین مختلف لاروی و حشرات کامل روی چهار رقم متداول کشت سیب­زمینی در منطقه­ی آذربایجان
به­نام­های آگریا، مارفونا، سبلان و ساتینا در شرایط طول نور طبیعی خرداد تا مرداد تبریز، میانگین دمای 3±23 درجه­ی سلسیوس و میانگین رطوبت 10±62 درصد مورد مطالعه قرار گرفت و مقایسه­ای بین ارقام از نظر مقدار تغذیه­ی حشره از آن­ها در مراحل مختلف زیستی صورت گرفت. نتایج به­دست آمده نشان داد که بیشترین میزان وزن خشک برگ خورده شده در طول دوره­ی لاروی سوسک کلرادو از رقم آگریا (007/0±182/0 گرم) بود. بین سه رقم دیگر تفاوت معنی­داری از این نظر وجود نداشت. در حشرات کامل بیشترین مقدار تغذیه از رقم آگریا (056/0±024/1 گرم) و کمترین مقدار تغذیه از دو رقم سبلان و ساتینا (به­ترتیب 051/0±548/0 گرم و 076/0±570/0 گرم) بوده است. در مجموع دوره­ی لاروی بیشترین سرعت تغذیه از رقم آگریا (00051/0±01297/0 گرم بر روز) و کمترین سرعت تغذیه از رقم ساتینا بوده است (00041/0±0069/0 گرم بر روز). در حشرات کامل نیز بیشترین سرعت تغذیه از رقم آگریا (0069/0±01667/0 گرم بر روز) و کمترین مقدار آن از رقم سبلان (00070/0±00973/0 گرم بر روز) بوده است. نتایج کلی تحقیق حاضر نشان داد که در بین ارقام مورد بررسی، رقم های سبلان و ساتینا کمترین ترجیح را برای تغذیه­ی لاروها و حشرات کامل سوسک کلرادو داشته­اند.

کلیدواژه‌ها

سیب‌زمینی؛ Leptinotarsa decemlineata؛ سرعت تغذیه؛ اکولژی تغذیه

مراجع

Casagrande RA. 1982. Colorado potato beetle resistance in a wild potato, Solanum berthaultii. Journal of Economic Entomology 75: 368-372.

 

EPPO/CABI, 1997. Leptinotarsa decemlineata. - In: Smith IM, Scott PR & Holderness M. (eds.), Quarantine Pests for Europe, 2nd ed. data sheets on quarantine pests for European Union and for the European and Mediterranean Plant Protection Organization. CABI International, University Press, Cambridge, 352-357.

 

Fedorko J. 1983. Selectivity of feeding and the effect of the Colorado beetle on 12 potato varieties. Biuletyn Institutu Ziemniako 30: 107-116.

 

Finch S and Collier RH. 2000. Host plant selection by insects – a theory based on ‘appropriate/inappropriate landings’ by pest insects of cruciferous plants. Entomologia Experimentalis et Applicata 96: 91-102.

 

Groden EF and Casagrande RA. 1986. Population dynamics of the Colorado potato beetle, Leptinotarsa decemlineata (Coleoptera: Chrysomelidae), on Solanum berthaultii. Journal of Economic Entomology 79: 91-97.

 

Hare JD. 1983. Seasonal variation in plant-insect associations: utilization of Solanum dulcamara by Leptinotarsa decemlineata. Ecology 64: 345-361.

 

Hare JD. 1990. Ecology and management of the Colorado potato beetle. Annual Review of Entomology 35: 81–100.

 

Hare JD and Kennedy GG. 1986. Genetic variation in plant-insect associations: survival of Leptinotarsa decemlineata populations on Solanum carolinense. Evolution 40: 1031-1043.

 

 

Hsiao TS. 1978. Host plant adaptations among geographic populations of the Colorado potato beetle. Entomologia Experimentalis et Applicata 24: 237-247.

 

Hsiao TS. 1981. Ecophysiological adaptations among geographic populations of the Colorado potato beetle in North America. In Lashcomb JH and Casagrande R. (eds.). Advances in Potato Pest Management. Hutchinson Ross Publication Company Stroudsburg, Pa, 69-85.

 

Hsiao TS, and Fraenkel G. 1968.The influence of nutrient chemicals on the feeding behavior of Colorado potato beetle. Annals of the Entomological Society of America 61: 44-54.

Karrobizade S, Nouri-Ganbalani G and Valizade M. 2000. Mechanism of resistance in twenty potato variety to damage of potato Colorado beetle Leptinotarsa decemlineata Say. Journal of Agricultural Science (in Persian), 11: 55-47.

 

Kazemi MH. 1984. Potatobeetle (Colorado beetle). Research institute of Plant pests and diseases of Tabriz (in Persian).

 

Kazemi MH and Ardebili G. 1998. Bioecological study of Leptinotarsa decemlineata Say from 1984 to 1990 in Ardebil. Journal of Agricultural Science (in Persian), 1: 41-53.

 

Khanjani M. 2007. Vegetable Pests in Iran.Bu-Ali Sina University Press (in Persian).

 

Moreau JP. 1980. Relation between the Colorado potato beetle and its food plant. Bulletin Organisation Europeenne et Mediterraneenne pour la Protection des Plantes, 10: 469-474.

 

Nouri-Ganbalani G. 1984. The Colorado potato beetle Leptinotarsa decemlineata Say. Tabriz University Press (in Persian).

 

Nouri-Ganbalani G. 1992. Resistance of two wild species of potato, Solanum berthaultii and S.demissum to the larval feeding of the Colorado potato beetle Leptinotarsa decemlineata Say.  Iranian Journal of Agriculture Science (in Persian), 24: 67-83.

 

Sanford DE and Trumble JT. 1994.  Host plant resistance to insects in integrated pest management in vegetable crops. Journal of Agricultural Entomology 11(3): 201-224.

 

SAS Institute, 2002. Statistical Analyses Software. User’s Manual. Version 9.01. SAS Institute, Cary, NC.

 

Smith CM. 1989. Plant Resistance to Insects. Wiley, New York.

 

Yaşar B and Güngör MA. 2005. Determination of life table and biology of Colorado potato beetle, Leptinotarsa decemlineata Say (Coleoptera: Chrysomelidae), feeding on five different potato varieties in Turkey. Japanese Society of Applied Entomology and Zoology 40: 589-596.