اثربخشی مشاوره گروهی به شیوه شناختی- رفتاری (‏CBT‏) در کاهش ‏علایم‎ ‎‏ حساسیت اضطرابی زنان مطلقه

زن و مطالعات خانواده

مقاله 7، دوره 6، شماره 19، فروردین 1392، صفحه 115-132   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

چکیده

پژوهش حاضر به منظور تعیین اثربخشی مشاوره گروهی به شیوه شناختی- رفتاری در کاهش علایم حساسیت اضطرابی(جسمانی و ذهنی) زنان مطلقه انجام شد. جامعه آماری زنان مطلقه مراجعه کننده به مرکز مشاوره همراز مرند بودند که 24 نفر با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و بطور تصادفی در دو گروه آزمایش وکنترل جایگزین شدند.آزمودنی های گروه آزمایش در ده جلسه یک ونیم ساعتی مشاوره گروهی به شیوه شناختی- رفتاری شرکت کردند به وسیله  مقیاس خودسنجی حساسیت اضطرابی، داده ها در مراحل پیش آزمون و پس آزمون جمع آوری و با استفاده از روش آماری تحلیل کوواریانس تحلیل شدند. یافته های پژوهش نشان داد که مشاوره گروهی به شیوه شناختی- رفتاری می تواند علایم حساسیت اضطرابی(جسمانی و ذهنی را در زنان مطلقه کاهش دهد. نتایج پژوهش شواهدی را پیشنهاد می کند که می توان نتیجه گرفت مشاوره گروهی مبتنی بر شیوه شناختی- رفتاری روش مناسبی در کاهش علائم جسمانی، ذهنی وکلی حساسیت اضطرابی زنان مطلقه است. لذا پیشنهاد می شود برای درمان حساسیت اضطرابی و کاهش علایم جسمانی، ذهنی وکلی آن از مشاوره گروهی با رویکرد شناختی- رفتاری استفاده شود.

کلیدواژه‌ها

درمان شناختی- رفتاری؛ حساسیت اضطرابی؛ مشاوره گروهی

مراجع

-   افشاری منفرد، ژاله (1382)، بررسی آثار روان شناختی طلاق و از هم گسیختگی خانواده برروی گروهی از نوجوانان شهر تهران. خلاصه مقالات نخستین همایش سراسری علل و پیامدهای طلاق در اصفهان، 15-17.

-   بخشانی، احمد (1372)، بررسی اثربخشی درمان شناختی– رفتاری در درمان اختلالات اضطرابی. دانشگاه تربیت معلم تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد.

-   ترور، ج. پ؛ سایمون، ج. ا (1999)، کنترل اضطراب و فشارهای روانی. ترجمه مهرداد پژهان(1379). اصفهان: غزل.

-   جعفری، اصغر؛ صدری، جمشید و فتحی اقدم (1386)، رابطه دینداری و کارآیی خانواده با سلامت در دانشجویان. تازه ها و پژوهش های مشاوره، 107- 115.

-   حفاریان، لیلا؛ آقایی، اصغر؛ کجباف، محمدباقر؛کامکار، منوچهر (1388)، مقایسه کیفیت زندگی (و ابعاد آن) در زنان مطلقه و غیرمطلقه و رابطه آن با ویژگی های جمعیت شناختی در شهر شیراز. مجله دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی، دانشگاه آزاد واحد خوراسگان(اصفهان)،6، 68-64.

-   حمید، نجمه. کیومرث عیدی بایگی، مجید. دهقانی زاده، زهرا (1390)، بررسی اثربخشی روان درمانی شناختی – رفتاری مذهب محور بر افسردگی زنان مطلقه. فصلنامه مشاوره و روان درمانی خانواده،1، 64-54.

-   درویزه، زهرا؛ کهکی، فاطمه (1386)، بررسی رابطه سازگاری زناشوئی و بهزیستی روانی. فصلنامه مطالعات زنان، سال ششم،1، 104-92.

-   شاهجویی، تقی (1389)، بررسی مقایسه ای عدم تحمل بلاتکلیفی و حساسیت اضطرابی در افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر، اختلال وسواسی-اجباری و افراد عادی. تبریز. دانشگاه تبریز، پایان نامه کارشناسی ارشد.

-   شفیع آبادی، عبداله (1382)، پویایی گروه و مشاوره گروهی. تهران: انتشارات رشد.

-   فرقدانی، آزاده (1389)، طراحی مدل یکپارچه مبتنی بر رویکرد گشتالت درمانی،   سازه های شخصی و درمان وجودی در زمینه معناجویی در زندگی در زنان مطلقه 45-20 ساله مرکز مشاوره تهران. دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، رساله دکتری.

-   فری، مایکل (1385)، شناخت درمانی گروهی. ترجمه علی صاحبی(1385). تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی.

-   قدوسی، آرش (1382)، بررسی شیوع و شدت افسردگی در زنان در شرف طلاق. خلاصه مقالات نخستین همایش سراسری علل و پیامدهای طلاق در اصفهان،  25-27.

-   کلارک، د و فربورن،ک (2004)، رفتار درمانی شناختی. ترجمه حسین کاویانی (1385). تهران:  موسسه علوم شناختی.

-   کوری، م. ا وکوری ، ج (2002)، گروه درمانی. ترجمه سیف الله بهاری، بایرامعلی رنجگر، حمیدرضا حسین شاهی برواتی، مالک میرهاشمی، سیامک نقشبندی(1382). تهران: روان.

-   گیبسون، میشل (2004)، زمینه راهنمایی و مشاوره. ترجمه باقر ثنایی. (1385). تهران: انتشارات بعثت .

-   موسوی، فاطمه (1390)، بررسی روابط حساسیت اضطرابی و پنج عامل بزرگ شخصیتی با پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان دختر دبیرستانی شهر شیراز. تهران، دانشگاه شهید بهشتی، پایان نامه کارشناسی ارشد.

-   هاوتون، ک و سالکوسین، ک. (2000)، رفتار درمانی شناختی، (جلد2). ترجمه حبیب الله قاسم زاده(1381). تهران: انتشارات ارجمند.

-   یعقوبی نصرآبادی، محمد (1380)، بررسی تاثیر گروه درمانی شناختی – رفتاری  بر کاهش افسردگی و اضطراب بیماران مرد بستری مبتلا به اختلال خلقی. تهران، انیستیتو روانپزشکی تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد.

 

-   Cox, B. J., Enss, M. W., Freeman, P., &Walker, J. R. (2001), Anxiety sensitivity and major depression of affective state dependence. Behavioral Research and therapy, 39, 1349-1356.

-   Curry, F. J., Wells, C., & Karen. (2002), Cognitive- behavioral intervention for depressed substance- abusing adolescents: development and pilot testing. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 42, 565-665.

-   Halperin, S. Nathatn, P. Drummond, P. Castle, D. (2002), A cognitive behavioral group – based intervention for social anxiety in schizophrenia. Australian and News land journal of psychiatry, 36, 35-47.

-   Hawton, k. (1989), cognitive behavioral therapy for psychiatric problems. A practical guide. Oxford university press.

-   McNally, R. J. (1990), Psychological approaches to panic disorder: A review Psychological Bulletin, 108, 403-419.

-   Mc Williams, L. A; Stewart, S. H., & Mac Pherson, P. S. R. (2000), Does the social concern component of the anxiety sensitivity Index belong to the domain of anxiety sensitivity or negative evaluation sensitivity? Behavior Research and therapy ,38, 985-992.

-   Muris, P. (2001),An expanded childhood anxiety sensitivity index: Its factor structure, reliability and validity in a non-clinical adolescent sample. Behavior Research and Therapy, 40, 299-311.

-   Naifeh, J. A. Tull, M. T. Gratz, K. L. (2012), Anxiety Sensitivity, Emotional Avoidance, and PTSD Symptom Severity among Crack/Cocaine Dependent Patients in Residential Treatment. Cognitive Therapy Research, 36(3), 247–257.

-   Reiss, S. (1991), Expectancy model of fear, anxiety, and panic. Clinical Psychology Review, 11, 141-153.

-   Stewart, S. H., Conord, P. J., Gignac. M. L., & Phill. R. O. (1998), Selective processing biases in anxiety sensitive men and women. Cognition and Emotion. 12(1), 105-133.

-   Stewart, S. H., Knize, K., & Pihl, R. O. (1992), Anxiety sensitivity and dependency in clinical and non-clinical picnickers and controls. Journal of anxiety disorders, 6,119-131.

-   Stewart, S. H., Taylor, S., & Baker, J. M. (1997), Gender difference in dimensions of anxiety sensitivity. Journal of anxiety disorder, 11, 179-200.

-   Taylor, S., Koch, W. J., McNally, R. J., & Crockett, D. J. (1992), Conceptualizations of anxiety sensitivity. Psychological Assessment, 4, 245-250.